Landshagsskýrslur fyrir Ísland - 01.01.1909, Blaðsíða 75

69
Frá 1861 til 1907 hafa lijer verið sljettaðar samtals 10594 vallardagsláttur,
eða 6. hver dagslátta af þeim túnum sem nú eru til. En sjálfsagt má reikna frá
aptur allar sljeltur sem eru eldri en 1881 eða 950 dagsl. því þær eru án efa orðn-
ar þýfðar aptur. Helmingurinn af öllum þessum túnasljettum hefur verið gjörður
á síðustu 10 árum. Með því áframhaldi sem var hjer 1907 yrðu öll tún sem nú eru
til sljettuð einu sinni á 74 árum.
2. Iíálgarðar og sáðreitir. Hjer er farið eptir skýrslum búnaðarfjelaga um
það, hve miklu landi liafi verið breytt í kálgarða frá 1903—1907, og það síðan
borið saman við skýrslur hreppstjóranna, Kálgarðar voru auknir um:
1893—95 meðaltal........................................ 23 vallardagsláttur á ári
1896—00 .............................................. 30 —- —
1901—05 42 —»— - —
1906 44 —»—
1907 .................................................... 71 —»—
Eptir hreppstjóraskýrslunum voru kálgarðarnir á landinu 1891 alls 533 vallardagsl.
Við hafa bæst eptir þessum skýrslum árin 1893 til 1907............ 554 --»—
Samtals... 1087 vallardagsl.
Eptir hreppstjóraskýrslunum 1907 voru kálgarðar í rækl............ 940 vallardagsl.
Ur rækt ættu að vera fallnar ................................... 147 —»—
sem vel getur hafa átt sjer stað.
3. Garðar, girðingar og varnarskurðir. I hreppstjóraskýrslunum er að eins
skýrt frá túngörðum, en þeir hvorki aðgreindir eptir efni nje gerð. Túngarðar hafa
verið skráðir eptir þeim:
1861 — 69 meðaltal ...... 9,000 faðm.
1871—80 10,000 —
1901—05 ................ 19,500
1906 3,479 —
1904—06 eru að eins þeir túngarðar taldir
taldir í búnaðarskýrslunum.
1881—90 meðaltal ...... 18,000 faðm.
1891—00 ............. 21,000 —
1907 ..................... 2,924 —
í hreppstjóraskýrslunum, sem ekki eru
Eptir skýrslum búnaðarfjelaga hafa verið hlaðnir garðar grafnir varnarskurð-
tr og gjörðar virgirðingar sem voru alls árlega:
1893-95 meðaltal ....... 43,600 faðm. 1906 ................... 138,628 faðm.
1896-00 .............. 63,300 — 1907 ............... 205,126
1901—05 ................ 65,800 —
Görðunum í hreppstjóraskýrslunum er haldið hjer fyrir utan árin 1893—1903, en
taldir hjer með árin 1904—07.
Þessar skýrslur um túngirðingar eru villandi ef þær eru settar upp á þenn-
an hátt árin 1893 til 1903. En nú þegar búið er að prenta þær þannig í nokkur
ár, er ástæða til þess að gjöra eina skýrslu úr þeim, og fella hurtu það sem tvítalið
er árin 1893—1903. Vel má vera þegar hvorutveggju skýrslurnar eru bræddar sam-
an á þann hátt sem nú er gjört, að of mikið, eða of lítið verði felt í burtu, en það
munar naumast meiru sem skekkjan kann að verða, en 2000 föðmum af eða á, og
fvrir allt landið í heild sinni er það ekki mikill munur frá því rjetta, þegar um
5—15 ára gamla garða og girðingar er að ræða.