Landshagsskýrslur fyrir Ísland - 01.01.1909, Blaðsíða 76
70
Garðar og annarskonar girðingar
1861—70 meðaltal ...... 9000 faðin
1871—80 — 10000 —
1881—90 —.......... 18000 —
1891—95. — 54600 —
voru gerðir á öllu landinu sem hjersegir:
1895—00 meðaltal ....... 74300 faðm
1901—05 ----- ... 76300 —
1906 ................ 138628 —
1907 205126 —
47 ára starf landsmanna í þessa átt hefur verið þetta. í 30 fyrstu árin hafa
þeir hlaðið 370000 faðma af túngörðum eða alls ............... 92 mílur vegar
í næstu 10 árin 1891—1900 liafa þeir gjört 1289000 faðma af görð-
um og girðingum eða alls ..................................... 322 — —
Siðustu 7 árin 1901—07, og þær skýrslur eru langáreiðanlegastar,
hafa þeir gjört af görðum og girðingum 725000 faðma, eða alls... '181 — —
1861—1907 hafa verið gjörðir garðar og girðingar sem voru að
lengd samtals ................................................ 595 mílurvegar
Til þess að girða öll tún á landinu var áætlað 1903 að þyrfti að byggja
og gjöra 670 mílur af görðum og girðingum.
Ef gjöra skyldi áætlun um hversu langt þetta verk væri komið, þá verður
fyrst að draga frá alla þá garða og girðingar sem eru orðnar ónýtar fyrir aldurssakir
Að líkindum eru þessar 92 mílur sem gerðar voru fyrir 1891 orðnar það. Þá eru
eftir 500 mílur af girðingum, en þær eru ekki allar gerðar kringum tún, og hversu
mikið af þeirn er í kringum kálgarða, til að verja engjar o. s. frv. er ekki unt að
segja, en líklegt er að túngirðingarnar sjeu sem næst því hálfnaðar nú. 1907 voru
gjörðar 51 míla af görðum og girðingum, og væri það alt utanum túnin, yrði lokið
að girða það af þeim, sem eftir er á næstu 7 árum.
Vegna mannfæðarinnar í sveitunum hafa bændur ekki fólksafla til þess að
verja túnin. Girðingarnar eru þess vegna orðnar brýnasta nauðsyn fyrir sveitabónd-
ann. Svo kemur ný uppgötvun, gaddavírinn, sem gerir girðingar miklu ódýrari en
þær voru, faðmurinn í þeim girðingum kostar 70—75 aura, og það er ákaflega fljót-
legt að koma þeim upp. Vírgirðingarnar hafa vaxið ákaflega síðustu árin. 1907
voru gjörðar 33 mílur af þeim einum út af fyrir sig, sem samsvarar vegalengdinni
frá Reykjavík og til Akureyrar. Þeim verður líka alstaðar viðkomið. Þær eru girð-
ingarnar, sem mest verður gjört af framvegis, og eru orðnar langþýðingarmestu girð-
ingarnar á landinu nú.
4. Vcitnsveitingar. Vatnsveitingaskurðir, sem grafnir liafa verið eftir skýrsl-
unum frá búnaðarfjelögum, og eptir hreppstjóraskýrslunum eru skeyttir svo saman
að frá 1893 —1904 eru skýrslur húnaðarfjelaganna lagðar einar til grundvallar. Fyrir-
þann tíma eru hreppstjóraskýrslurnar einar til. En 1904—1907, eru báðar skýsrl-
urnar lagðar saman, og teningsfetin, sein vantar í meðaltalinu úr hinum skýrslunum. Vatnsveitingaskurðirnir liafa verið: hreppstjór askýrslurnar tekin epti
1861—70 meðaltal ... 13000 faðmar
1871—80 23000 —
1881—90 ... 44000 —
1891—00 29600 —
1901—05 ,.. 40500 1451000 ten.fet
1906 36576 — 1147000 —
1907 ... 40414 — 1528000 —