Peningamál - 01.02.2014, Blaðsíða 33

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
1
4
•
1
33
hversu trúverðug þau verða talin. Til að endurspegla þessa óvissu eru
sýnd tvö fráviksdæmi með meiri og minni áhrifum en í megindæminu.
Samkvæmt því virðist heldur líklegra að áhrifin verði meiri en hér hefur
verið rakið en að þau verði minni. Óvissan er hins vegar líklega meiri
en bil þessara tveggja dæma gefur til kynna þar sem óvissubilið tekur
ekki tillit til óvissu tengdri þjóðhagslíkaninu sjálfu og hversu vel það
nær utan um áhrif eins umfangsmikillar aðgerðar og þessarar. Að lok-
um er rétt að hafa í huga að við mat á áhrifum skuldaaðgerðannar er
ekki tekið tillit til hugsanlegra aðgerða stjórnvalda til að milda neikvæð
áhrif aðgerðarinnar en allar mótvægisaðgerðir stjórnvalda til að draga
úr eftirspurnaráhrifum skuldalækkunarinnar myndu að öðru óbreyttu
draga úr verðbólguþrýstingi af þeirra völdum og þörf fyrir viðbrögð
peningastefnunnar. Í því samhengi er rétt að hafa í huga að peninga-
stefnuviðbrögðin sem hér er lýst þurfa ekki endilega að endurspegla
skoðun peningastefnunefndar Seðlabankans á því hvernig best er að
beita peningastefnunni til að bregðast við áhrifum aðgerðanna. Pen-
ingastefnan er alltaf mótuð á grundvelli heildarmats á ástandi og horf-
um í efnahagsmálum hverju sinni. Áhrif skuldalækkunaraðgerða verða
aðeins hluti af þeirri mynd og ekki auðgreinanleg frá öðrum áhrifum.
Það að þessi greining sýni að skuldalækkunaraðgerðirnar leiði til þess
að vextir verða um hríð hærri en ella gefur því rökrænt séð enga vissu
fyrir því í hvora áttina og hve mikið vextir breytast á hverjum tíma.
Heimildir
Analytica (2013), „Þjóðhagsleg áhrif tillagna um aðgerðir til leiðréttingar verð-
tryggðra húsnæðislána“. Analytica, nóvember 2013.
Ásgeir Daníelsson, Magnús F. Guðmundsson, Svava J. Haraldsdóttir, Þorvarður
Tjörvi Ólafsson, Ásgerður Ó. Pétursdóttir, Þórarinn G. Pétursson og Rósa
Sveinsdóttir (2009), „A quarterly macroeconomic model of the Icelandic
Economy“. Seðlabanki Íslands Working Paper nr. 41.
Carroll, C. D., M. Otsuka og J. Slacalek (2011), „How large are the housing
and financial wealth effects? A new approach“. Journal of Money, Cre-
dit, and Banking, 43, 55-79.
Davis, M., og M. Palumbo (2001), „A primer on the economics and time series
econometrics of wealth effects“. Federal Reserve Board Finance and
Economics Discussion Papers, nr. 2001-09.
Forsætisráðuneytið (2013), „Höfuðstólslækkun húsnæðislána“. Forsætisráðu-
neytið, nóvember 2013.
Friedman, M., (1957), „The permanent income hypothesis“. Í bókinni A
Theory of the Consumption Function, ritstjóri M. Friedman. Princeton
University Press.
Gilchrist, S., og E. Zakrajsek (2013), „Credit supply shocks and economic
activity in a financial accelerator model“. Í bókinni Rethinking the
Financial Crisis, ritstjórar A. S. Blinder, A. W. Lo og R. M. Solow. Russel
Sage Foundation.
Sousa, R. M., (2009), „Wealth effects on consumption: Evidence from the Euro
Area“. European Central Bank Working Paper Series nr. 1050.
Þorvarður Tjörvi Ólafsson og Karen Á. Vignisdóttir (2012), „Households‘ posi-
tion in the financial crisis in Iceland“. Seðlabanki Íslands Working Paper
nr. 59.