Málfregnir - 01.10.1988, Page 31

Málfregnir - 01.10.1988, Page 31
Um orðaröð, setningaskipan, greinar- merki og fleira, Ólíkir textar og ólík viðhorf, Greining texta, Um þýðingar nytjatexta, Viðhorf þýðenda - þýðingar bókmennta og Vinnureglur handa þýð- endum. Aftast eru svo ritaskrá og atriðis- orðaskrá. Þýðendur fá í þessari bók margar góðar leiðbeiningar og heilræði. Hér verður aðeins tekið eitt dæmi úr vinnu- reglum á bls. 118: Takmark góðs þýðanda hlýtur að vera að orða á íslensku það sem áður hefur verið sagt eða skrifað á öðru máli. Reglur heimamálsins verður að virða. Þetta leiðir oft til þess að eðlilegt sé að umorða textann, spyrja sig: „Hvernig er eðlilegast að segja á íslensku það sem verið er að fjalla um?“ „Eitt verð ég að segja þér Listin að segja sögu. Eftir Ásgeir S. Björnsson og Baldur Hafstað. Iðunn. Reykjavík 1988. 62 bls. Sú var tíð að íslendingar kunnu að segja sögu og kunnu að segja frá. Óvíst er að önnur list hafi risið hærra í þessu landi. En hvernig er nú komið fyrir hinni fornu listgrein? Er hún einhvers staðar iðkuð og kennd? Höfundar þessarar bókar eru íslensku- kennarar í Kennaraháskóla Islands. Verk sitt hefja þeir á „Upphafsorðum" sem eru í senn kynning á verki þeirra og athyglisverð hugvekja, en því miður er ekki rúm til að birta hana hér. Bókin tengist að efni til tveimur hljóð- snældum og sjónvarpsþætti en stendur þó sjálfstæð. Hún skiptist í þrjá aðal- kafla. Fyrst er rætt um mismunandi gerðir frásagnar, því næst um sagnir og sagna- menn, svo og uppeldisgildi þjóðsagna og ævintýra. Síðasti kaflinn fjallar um það hvernig hægt er að þjálfast í frásögn og tileinka sér leikni sagnameistarans. Fáeinar myndir prýða kaflann um munnlegar alþýðusagnir. Aftast í bók- inni er listi yfir hugtök, heimildaskrá og atriðisorðaskrá. Handbók um ritun og frágang. Eftir Ingi- björgu Axelsdóttur og Þórunni Blöndal. Iðunn. Reykjavík 1988. 107 bls. Þessari bók er ætlað að veita hagnýtar leiðbeiningar um gerð og frágang ýmiss konar ritsmíða. Lengi vel var lítið skeytt um þessi efni hér á landi þótt svo ætti að heita að kennd væri ritgerðarsmíð í skólum. Og þrátt fyrir mikla framleiðslu prentmáls hefir okkur verið býsna ósýnt um ýmsa ritstjórnarvinnu og tæknilegan frágang ritsmíða. Á þessu hefir þó orðið allmikil breyting hin síðustu ár. Fleiri gefa þessum málum gaum en áður og er bókin staðfesting þess. Höfundar eru íslenskukennarar í Kvennaskólanum í Reykjavík. Bókinni er skipt í 10 kafla. Fyrst eru leiðbeiningar um það hvernig ritsmiður gengur til verks og undirbýr það og sér- stakur kafli um hjálpargögn (orðabækur o.fl.). Þá kemur kafli um efnisskipan (sem að vísu er kölluð bygging) og annar um sjálfa ritunina. Þar er ýmsar hagnýtar ábendingar að finna um efnisgreinar, orða- röð, stafsetningu o.fl. Síðan er kafli um skammstafanir, tölustafi og greinarmerki. Loks eru kaflar um heimildir, tilvitnanir, heimildaskráningu, frágang og ólíkar gerðir ritsmíða. Aftast í bókinni eru dæmasíður, heimildaskrá, nokkur leið- réttingartákn og atriðisorðaskrá. Höfundar segja í formála að bókin verði m.a. notuð í fjarkennslu og tengist sjónvarpsþætti um sama efni. Áður en að því kemur þyrfti að hyggja vel að staf- setningu orða í dæmum. Hér skal vakin athygli á orðunum bykkja (bls. 31), spreybrúsi og íridós (bls. 34). Rétt væri að stafsetja: bikkja, spreibrúsi og ýridós. En spreibrúsi heitir líka úðabrúsi á íslensku. 31

x

Málfregnir

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Málfregnir
https://timarit.is/publication/1146

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.