Skírnir - 01.01.1983, Blaðsíða 39

SKÍRNIR
ÓRESTEIA Á ÍSLANDI
37
ískum stíl. En þau verk, sem hinar nýrri þjóðir Evrópu líta á og
leggja rækt við hver fyrir sig sem sína klassík og eru mörg sam-
in fyrir hirðleikhús í aðalsþjóðfélagi, þurfa engan veginn að
standa okkur nær en þau sem spruttu upp úr gróskumiklum
jarðvegi lýðveldistíma Aþeninga og bera í senn merki uppruna-
leika og fullkomnunar, þannig að seinni tímar hafa ætíð tekið
mið af.
Nú er oft látið að því liggja að leikhús eigi ekki að vera neitt
í líkingu við listasöfn eða minjasöfn sem varðveita gamla hluti
og komna úr notkun heldur eins konar tæki til að gera okkur
grein fyrir þeim veruleika sem við hrærumst í og brjóta til mergj-
ar þau vandamál er á okkur stríða í okkar daglega lífi. Það ætti
því engan að undra hve mjög hlutur þess sem við flokkum undir
heitið „ný íslenzk verk“ hefur farið vaxandi síðustu árin —
og það svo mjög að við þyrftum helzt að bregða okkur til út-
landa, ef við ætlum líka að fylgjast eitthvað með því sem við
gætum þá kallað „ný erlend verk“. Það kann jafnvel að virðast
jafn sjálfsagt að við viljum öðru fremur horfa á „ný íslenzk
verk“ á dallaslausum síðkvöldum og að við viljum frekar lesa
ný íslenzk dagblöð með morgunkaffinu heldur en t.d. Acta
diurna frá Rómaborg. Við ættum auðvitað beinlínis að fagna
nægu framboði á og eftirspurn eftir slíkum verkum í samræmi
við það að við hljótum í allri okkar framleiðslu að stefna að því
að vera sem mest sjálfum okkur nóg og viðskiptahallalaus.
Þannig getum við og farið í leikhúsið í öruggu trausti þess að
við lendum þar aftur inni á gafli heima hjá okkur og hittum þar
fyrir gamla kunningja, vandamál hversdagslífs okkar og get-
um þá skoðað þau í krók og kring sem hlutlausir áhorfend-
ur. En hvað eiga þá forngrísk verk upp á pallborðið, verk sem
velta sér upp úr hlutum eins og ættarvígum, sifjaspellum og
öðrum hroða sem er fjarri voru venjulega lífi og eru auk þess
uppfull af hugmyndum um mannlega sekt og guðlegt réttlæti
sem menn eru löngu hættir að botna nokkuð í og vilja sem
minnst vita af? Þessi verk virðast því í fljótu bragði ekki eiga
mikið erindi við okkur og það sem kemur okkur til að flytja þau
má því ef til vill skoðast sem forvitni eða menningarleg skyldu-
rækni.