Skírnir

Árgangur

Skírnir - 01.01.1983, Blaðsíða 176

Skírnir - 01.01.1983, Blaðsíða 176
170 LÚÐVÍK KRISTJÁNSSON SKIRNIR leyfi án takmarka að leita hafnar til að afla vista. Sýnt er, að Atkinson var lausn þessi mjög umhuguð, og hét aftur á móti að fallist yrði á landhelgis- línu í samræmi við Haag-samþykktina frá 1882 og Bretar afsöluffu sér þeim rétti, sem þeir töldu sig hafa til að veiða á fjörðum og flóum. Ennfremur bauð hann að togarar fiskuðu ekki nær Reykjavík en 8 mílur. En ef frum- varpið yrði fellt hótaði hann að togarar veiddu upp að þriggja mílna mörk- unum og til þess mundu þeir jafnvel njóta herverndar. Alþingi samþykkti frumvarpið með fyrrgreindum breytingum og voru lögin staðfest í apríl 1898. Lítill vafi er á að áhrifa Atkinsons gætti við afgreiðslu málsins. Telja má, að með loforðum hans fyrir hönd Breta og samþykkt þingsins hafi, eins og Jón bendir á, verið „lagður grundvöllur að þeirri skipan landhelgismála, sem gilti hér við land í hálfa öld, þótt fullnað- arsamningur yrði ekki gerður fyrr en 1901". Síðan eru í þessum kafla raktar ítarlega viðræður Breta og Dana um að ná sátt til frambúðar í landhelgisdeilunni. Þar er margt nýtt leitt í Ijós, sem styður þá skoðun, að hlutur Dana hafi ekki verið eins bágur og löngum hefur verið haft á orði. Þessi viðskipti Breta og Dana enduðu með landhelgis- samningnum 1901, en hann kom til framkvæmda 1903. Samningurinn var gerður án þess að bera hann undir Alþing. Þingmönnum var hins vegar kunnugt um efni hans, en sáu ekki ástæðu til að mótmæla. Bindingin, sem fólst í landhelgissamningnum, hlaut í framrás tímans að ýta undir þá skoðun, að Danir hefðu verið hlunnfærðir og að þeir hefðu kaupslagað með rétlindi íslendinga. En cins og Jón greiðir úr öllu þessu rnáli er full ástæða til að fallast á niðurstöðu hans: „Þegar á allt er litið verður ekki annað sagt en dönsk stjórnvöld hafi haldið skynsantlega á land- helgismálinu um síðustu aldamót og bjargað því sem bjargað varð.“ í fimmta kafla ritsins er fjallað um veiðarfæri og veiðisvæði Breta. Þeir smáfærðu út kvíar frá þvt að byrja við Austfirði, halda til suðurstrandar- innar og inn í Faxaflóa 1895. Fjórum árum síðar vortt þeir byrjaðir veiðar á Vestfjarðamiðum. í upphafi voru togararnir hér yfir sumarið, en úthalds- tími þeirra lengdist brátt og 1902 er orðið algengt, að þeir séu hér allt árið. Fyrir fyrri heimsstyrjöld eru veiðiferðir margra þeirra orðnar 12— 14 á ári. Fjöldi skipanna er sagður 90 árið 1902 og þrem árum síðar um 150. — í þess- um kafla er gerð grein fyrir heildarafla skipanna á árunum 1904—1916. Fyrra árið er hann 2560 smálestir, en tíu árum síðar 130 þúsund smálestir. Gerð er grein fyrir skiptingu aflans eftir tcgundum á fyrrnefndu tímabili. í sjötta kafla er sagt frá landhelgisgæslunni, afskiptum hennar af togur- unum, skipakostinum og hvert var hlutverk gæslunnar. Fjallað er um árang- ur dönsku landhelgisgæslunnar, samvinnu hennar við landsmenn og fyrstu tilraunir íslendinga til landhelgisgæslu. Viðskipti togaramanna við íslend- inga eru ítarlega rakin, og vitanlega kemur „tröllafiskurinn" þar við sögu, en svo nefndist fiskurinn, sem landsmenn ýmist keyptu eða fengu gefins hjá Bretum. — í lokakafla dregur Jón saman í stórum dráttum efni ritsins og stefnir þannig að niðurstöðu.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200

x

Skírnir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.