Morgunblaðið - Sunnudagur - 19.07.2015, Blaðsíða 12

T
il stendur að setja upp nýtt
leikverk í Borgarleikhúsinu á
næsta leikári sem Tyrfingur
Tyrfingsson skrifar. Þrátt fyrir
að vera aðeins 28 ára gamall
hefur hann þegar skrifað þrjú leikverk
fyrir tvö stærstu leikhús landsins. Grande
var sýnt í Þjóðleikhúsinu árið 2011 en
Skúrinn á sléttunni og Bláskjár í Borgar-
leikhúsinu 2013 og 2014. Tyrfingur vann
til Grímuverðlauna fyrir hið síðastnefnda.
Það liggur beinast við að spyrja leik-
skáldið fyrst um hvað nýja verkið fjallar?
„Það heitir Auglýsing ársins, og ég veit
eiginlega ekkert um hvað það er.“ Tyrf-
ingur hlær með sjálfum sér og bætir við
að það gerist í samtímanum. Hann svarar
seint og varfærnislega. Kannski er það
lýsandi fyrir hvernig hann skrifar. Út-
hugsað.
Ertu kominn langt á veg með verkið?
„Það er eiginlega tilbúið. Ég var ein-
mitt að hitt Berg Þór Ingólfsson sem
mun leikstýra því. Við hittumst áðan til
þess að ganga frá leikaramálum. Það eru
sex leikarar í því. Elma Stefanía verður í
þessu og Björn Thors, Teddi Júl og
Kristín Þóra og Hjörtur Jóhann og svo
vantar okkur eina dívu sem getur sungið
Bésame mucho.“
Þetta eru stór nöfn. Er það af því þú
ert sjálfur að verða stórt nafn?
„Ég held það spyrjist frekar út að ég
skrifi fyrir leikara. Það er einhver svona
tækni sem þjálfast með manni. Það er
svo algengt að fólk sem fæst við leik-
ritun fyrirlíti leikara – sem er rugl. Það
er leikarinn sem á leikhúsið. Við hin
fáum bara að koma og vera með. Þetta
er þeirra vinnustaður. Þau eru sýningin
og við erum bara hérna til þess að
hjálpa til. Þetta er bara praktískt mál.
Leikarar mæta og standa þarna öll kvöld.
Ég fer heim. Það er viðveran sem skil-
greinir leikhúsið.“ Blaðamaður spyr í
framhaldi af þessu af hverju Tyrfingur
hafi þá ekki orðið leikari. „Ég á svo erf-
itt með að mæta,“ svarar hann.
Mörk auglýsinga og listar
Tyrfingur segir nýja verkið, Auglýsingu
ársins, svo sorglegt að það verði á end-
anum að gamanleikriti eða gleðileik.
Enda sé kominn tími á grín.
„Verkið fjallar um mörk auglýsinga og
listar. Þetta er fólk á auglýsingastofu og
þetta er svolítið úr sér gengin
auglýsingastofa. En á stofuna kemur
þarna loksins kúnni og biður þau að gera
auglýsingu ársins. Allt verkið snýst um
þetta fólk að gera auglýsingu ársins. Það
er spurt hver varan er en það er aldrei
gefið upp. Skiptir engu máli.“
Er þér umhugað um þessi mál? Neyt-
endamenningu og slíkt. Ertu uppi á sápu-
kassanum?
„Nei, ég er hömlulaus neytandi, vann
sjálfur á auglýsingastofu og dýrka Pepsi
Max,“ svarar hann skjótt. „Ég er bara
að skoða þetta. Á svona litlu landi verður
þetta svolítið eins og með „Inspired by
Iceland“ herferðina. Þegar ráðherra bað
þegnana um að deila auglýsingu um land-
ið þar sem allir Íslendingar voru
rassgatarófur og búálfar og rugl. Það
getur verið svo niðurlægjandi að búa á
litlu landi. Það er svo auðvelt að tapa
áttum. Það kemur aldrei neinn fullorðinn,
einhvern veginn.“
Blaðamaður tæpir á því hvort ekki sé
hart að vera ungt leikskáld á Íslandi og
fær þau svör að fólk hafi aldrei neinn
áhuga á því sem aðrir gera, aðeins á því
hvernig þeir fá greitt. Þetta séu einu
spurningarnar sem hann fái. Það er því
skipt um stefnu og spurt hvort Tyrfingur
hafi nóg fyrir stafni?
„Þetta er þannig að hafi maður ein-
hverja hæfileika, þá kemur bara einhver
og sækir mann. Leikhúsið kemur og seg-
ir: „Ég vil vinna með þér“. Allt þetta að
koma sér á framfæri er bara tímaeyðsla
og rugl. Ef þú vinnur vel þá tekur ein-
hver eftir því og býðst til að vinna með
þér. Ég er svo heppinn að ég vinn bara
með fólki sem vinnur vel. En það er
mikið púl að pína sig og dvelja lengi í
sama handriti. Ég er búinn að vera í
nokkur ár að koma alltaf aftur að því
sama. Þetta er svo ómannlegt. Maður
kúkar og svo sturtar maður niður. Maður
skrifar til þess að losna við það. En svo
þarf maður einhvern veginn að ata sig
aur. Koma aftur að sama skítnum aftur
og aftur. Mér tókst það ekki með fyrstu
verkin mín. Þá hafði ég ekki eirðina. En
þá kemur æfingin og mér finnst mér
núna vera að takast að standa inni í
verkinu þar til það er tilbúið. Mér geng-
ur betur að þjálfa með mér frið og þolin-
mæði.“
Er nýja verkið líkt þínum fyrri
verkum?
„Það eru fleiri persónur en áður og
verkið er allt lengra og stærra. Það er
rosalega gaman þegar maður er að skrifa
eitthvað sem heitir Auglýsing ársins. Það
tekur endalaust við. Þetta er svona
Disneyland svarthol. Ég get skrifað enda-
laust af drasli og senum og verkið virðist
botnlaust. Það tilheyrir einhvers konar
ofgnóttarheimi. Listaverk um auglýsingu
á sér engin takmörk.“
Tyrfingur svarar því neitandi að hann
sé að skapa sér rödd í verkunum eða að
hann sé meðvitaður um slíkt. Svona komi
þetta bara beint af kúnni, raddir komi
honum ekki við.
Yfirgefinn túrakarl
Tyrfingur segir hins vegar að hann beiti
sig hörðu við skrifin. Taki túra.
„Ég fer oft til útlanda og líka í sum-
arbústað að skrifa. Það er að einhverju
leyti hættulegt. Maðurinn er hvergi eins
einn og í sumarbústað. Ég er kannski
aleinn og yfirgefinn í langan tíma og er
svo sjálfur að leiklesa fyrir sex persónur.
Ég hef staðið sjálfan mig að því að vera
allt í einu öskrandi, því maður er svo
inni í öllu sem er að gerast á blaðinu.
Þá er kominn tími til að fara heim.“
Hvernig er að halda um taumana á
þessu öllu saman?
„Það reynir á fleiri stöðvar. Skáldgáfan
sem maður fæðist með dugar ekki ein til.
Heldur þarf maður að nota vitið og hafa
yfirsýn. Þá koma líka leikararnir oft inn
í ferlið. Þá er svo gott að geta átt leik-
ara að vinum og geta leiklesið nokkuð
reglulega. Ég hef til dæmis leiklesið
þetta alveg þrisvar, fjórum sinnum með
leikurum. Stundum vinum.“
Ertu opinn fyrir uppástungum í þessu
ferli? Breytingum?
„Ég er mjög opinn. En það er ekki
sama hvernig það er gert. Reynslumiklir
leikarar kunna þessa list. Það er til
dæmis eitt að yrkja inn í skáldskap
annars, sem er bara dónaskapur, að
ætla að fara að troða inn eigin hug-
myndum. Annað að rúnna textann og
gera hann meðfærilegri eða færa hann
nær sér, það er mjög eðlilegt. Bergur
Er hættur að
senda sjálfum
sér sms
TYRFINGUR TYRFINGSSON LEIKSKÁLD SEGIR SKÁLDAGÁFU EKKI EINA
OG SÉR DUGA TIL AÐ KOMA LEIKVERKI SAMAN, ÞAÐ REYNI Á FLEIRI
STÖÐVAR. TYRFINGUR SKRIFAR MEÐAL ANNARS Í SUMARBÚSTAÐ OG
SEGIR MANNINN HVERGI VERA EINS EINAN OG EINMITT ÞAR.
Kjartan Már Ómarsson kmo@mbl.is
12 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 19.7. 2015
Viðtal