Jökull - 01.12.1968, Page 18

Fig. 1. Monthly average of tritium in precipitation on Rjupnahaed.
hliðstæðum mælingum erlendis er óhætt að full-
yrða, að allt frá árinu 1953 hafi mánaðarmeðal-
gildi úrkomunnar aldrei farið undir 20 Þ.E. og
verið miklu hærra lengst af.
ÞRÍVETNI í HVERAVATNI
Hér verður einungis drepið mjög lauslega á
niðurstöður þrívetnismælinga í hveravatni. Ný-
lokið er við að mæla þrívetnisstvrk vatns úr
hverum og borholum frá um 40 stöðum á jarð-
hitasvæðum í Borgarfirði, Suðurlandi og í ná-
grenni höfuðborgarinnar. Mæld voru sýni frá
þessum stöðum, sem tekin voru vorin 1967 og
1968. Niðurstöður mælinga bæði árin eru mjög
svipaðar, og sýna þær, að í langflestum tilfell-
um er sáralítið þrívetni að finna í þessum
vatnssýnum, oftast minna en 2—3 þrívetnisein-
ingar. Þetta heita jarðvatn getur því ekki hafa
fallið sem úrkoma síðustu sextán árin, því að
allan þann tíma hefur þrívetnisstyrkur úrkom-
352 JÖKULL 18. ÁR
unnar verið mun meiri eins og að framan var
greint. Ennfremur er rétt að benda á, að allar
kaldar lindir, sem mældar hafa verið, sýna mun
meira þrívetnisinnihald, eða 20—100 Þ.E. Því
hlýtur að vera grundvallarmunur á grunnvatns-
rennsli heita og kalda vatnsins.
En úr því að megnið af hinu heita grunn-
vatni er eldra en vetnissprengjurnar, þá vakn-
ar sú spurning, hvort ekki megi íinna aldur
þess eins og greint var að framan; að mæla þrí-
vetnisstyrk þess og bera hann saman við meðal-
gildi þrívetnisins í úrkomu á þeim tíma, þegar
geimgeislarnir einir framleiddu þrívetnið. I
hinum veikustu sýnum er þrívetnisstyrkurinn
á mörkum þess, sem unnt er að mæla með nú-
verandi mælitækni. Með nokkrum endurbótum
má þó væntanlega mæla vatn, sem inniheldur
0.1—0.2 Þ.E., með um það bil 10% nákvæmni.
Ef meðalþrívetnisstyrkur úrkomunnar hefur
verið 2 Þ.E. fyrir tveimur áratugum mætti með
þessari aðferð finna aldur grunnvatns, sem er