Jökull - 01.12.1968, Page 74

Þótt liann ynni margháttað og mikilsvert starf
í ýmsum öðrum félögum og þá einkum í Ferða-
félagi Islancls, þar sem hann var einn aðal-
starfskrafturinn um áratuga skeið, hygg ég, að
Jöklarannsóknafélagið liafi verið hans óskabarn
og átt hug hans flestu eða öllu fremur hin
síðari árin. Hann kunni einkar vel að umgang-
ast það ágætisfólk, karla. og konur, flest mörg-
um áratugum yngra en hann, sem er kjarni
þess félags, og þetta fólk cláði Jón, sem innan
við Tungnaá gekk aldrei undir öðru nafni en
húsbóndinn. Með hjálp þessa fólks kom hann
upp hinni myndarlegu jöklarannsóknastöð í
Jökulheimum við vesturjaðar Vatnajökuls og
skálum í Esjufjöllum, í Grímsfjalli og á Breiða-
merkursandi. Ollum þessum skálum var komið
upp í sjálfboðavinnu og sjálfboðavinna var
einnig vinna flestra í þeim mörgum Vatnajök-
ulsleiðangrum, sem Jón skipulagði að meira
eða minna leyti. Allir „jöklamenn“ vildu allt
fyrir húsbóndann gera. Eg held sannast að
segja, að þessi hópur áhugafólks hafi komizt
einna næst því að meta Jón að verðleikum.
Hann var maður, sem batt ekki ætíð bagga
sína sömu hnútum og samferðamenn, hafði sín-
ar mjög svo ákveðnu meiningar um margt og
þótti ekki alltaf auðveldur viðskiptis framan af
árum. En með árunum óx hann að umburðar-
lyndi og víðsýni og margs konar barningur á
erilsömum æviferli virtist hafa núið af þá
agnúa, sem kunna að hafa verið á skapferli
hans. Eg hef aldrei starfað í jafn samrýmdum
og samstilltum félagsskap og Jöklarannsókna-
félagi Islands, og það var fyrst og fremst Jón,
sem skapaði þann anda, sem þar réði og ræður
vonandi áfram . ..
. . . Birtan yfir jökulbreiðum, þegar heiðir
eftir hríðardag, er engri annarri birtu lík og
gleymir henni enginn, sem upplifað hefur.
Eitthvað í ætt við hana er sú birta, sem er yfir
minningu Jóns Eyþórssonar i hugum þeirra,
er leið áttu með honurn um jökla og öræfi
íslancls.“
— Sigurður Þórarinsson.
„Það var mikið lán fyrir Ferðafélagið, að
Jón skyldi kjörinn þar í stjórn þegar á fyrstu
árum félagsins, því að þar hafa fæst mál þótt
ráðin, nema hann væri til kvaddur, þau 35 ár,
sem hann átti sæti í stjórninni. Ritstjórn Ar-
bókarinnar í nær aldarfjórðung mun þó lengst
408 JÖKULL 18. ÁR
halda nafni hans á lofti í sögu félagsins. Er
það rit, undir handleiðslu hans, orðið mjög
myndarleg Isíandslýsing og raunar sú eina, sem
til er af voru landi í seinni tíð.
Jón og Steinþór Sigurðsson sömdu Arbókina
1942 urn Kerlingarfjöll. í þeirri bók gáfu þeir
mörgum nafnlausum kennileitum nöfn. Tókst
það svo vel, að fæsta grunar nú, að nöfnin séu
ný af nálinni. I öðrum árbókum úr óbyggðum
átti hann sinn þátt í slíkri nafngift. Mikil-
virkastur var hann þó við nýyrðasmíði í sér-
greinum sínum, veðurfræði og jöklarannsókn-
um. Þá samdi hann Arbækurnar 1958 og 1964
um Húnavatnssýslur, og var honum það hug-
stætt verkefni, enda Húnvetningur að ætt.“
— Sigurður Jóhannsson.
„í vorharðindum 1968 lauk ævi einhvers at-
hafnasamasta íslenzks aldamótamanns, Jóns Ey-
þórssonar veðurfræðings. Flann var fjórði mað-
ur í röð þeirra frægu vísindamanna, sem hafa
með mestum árangri unnið að rannsókn ís-
lenzkrar náttúru á liðinni öld. Fremstur i
þeirri röð var Þorvaldur Thoroddsen. Hann
fékk ráðrúni og aðstöðu til að kanna landið
allt. Næstur honum kom Stefán Stefánsson á
Möðruvöllum. Hann kynnti sér grös og gróð-
ur og blómalíf landsins alls. Þriðji maður í röð-
inni var Bjarni Sæmundsson. Hann gerði að
sínu veldi höfin kringum landið og dýrin, sem
þar búa, eftir því sem við mátti koma. En
fjórði maður í þessari fylkingu var Jón Ey-
þórsson. Hann glímdi öll sín starfsár við veður-
far landsins og válega storma, en á miðjum
aldri bætti hann við veldi sitt nýju ríki, víð-
áttumiklu og stórskornu, en það voru jöklar
lanclsins. ..
. . . Jón Eyþórsson fluttist alfarinn til íslands
vorið 1926. Þá biðu hans mörg og fjölbreytt
verkefni, næstum ætíð landnám og sjálfboða-
vinna. Þar var ekki um að ræða tilkomumikið
starfsheiti, rífleg laun eða þakklæti fyrr en fór
að dragast að leiðarlokum. Jón Eyþórsson kom
fáliðaður að þessu nýja starfi. Hann var ár-
um saman vísindalegur einyrki, því um hjálp-
armenn eða samstarfsmenn var lítt að ræða.
Strætisvagnar voru þá ekki til í Reykjavík.
Þegar Jón kom frá varðgæzlu í miðbænum urn
miðja nótt, varð hann að ganga heim til sín
í fámennisholt utan bæjar. En Jón var frábær