Jökull


Jökull - 01.06.2000, Blaðsíða 29

Jökull - 01.06.2000, Blaðsíða 29
An ice-dammed lake in Jökulsárgil a tunnel for some years, even if the glacier reverts its recent trend and begins to recede. As long as the tunnel exists and rates of tunnel closure exceed melt rates for a long enough period, the threshold for tunn- el closure is likely to be periodically crossed, and an ice-dammed lake will continue to form at the site. ACKNOWLEDGEMENTS The majority of the research for this paper was carried out whilst the author was in receipt of a Keele Uni- versity Geography Department Research Studentship under the supervision of Peter Knight. Funding for fieldwork undertaken from 1989-91 was provided by Keele University Geography Department, The Brit- ish Geomorphological Research Group, The Keele Research Association, The Geologists’ Association, The Norton, Salisbury and Brailsford Educational Foundation, The Dorothy Worthington Youth Trust, Greenhall-Whitley Brewers Ltd., Letraset U.K. Ltd. and Colgate-Palmolive Ltd. Funding for an observati- onal field visit to Iceland in 1996 was provided by The British Geomorphological Research Group, Staffordshire University School of Sciences Small Grants Fund and Staffordshire University Geography Department. The Icelandic Research Council and the Icelandic Council of Science kindly granted permissi- on to undertake fieldwork in Iceland from 1989-91. Peter Knight and Tim Harris assisted in the field. Thanks to Helgi Björnsson for help in his capacity as Icelandic collaborator, to Oddur Sigurðsson of Orkustofnun for his responses to my questions about Sólheimajökull and to Reynir Ragnarsson from Vík for communicating his observations of Jökulsár- gil. Thanks are due to both Wilf Theakstone and Tony Parsons for their advice on this work, and to Roger Ward for his assistance with elements of computational ice physics. Tómas Jóhannesson made some very helpful comments particularly concern- ing some of the mathematical elements of the work; his advice as a reviewer is gratefully acknowledged. The author also appreciates the suggestions made by a second anonymous reviewer. Rosie Duncan, Mal Beech and Andy Lawrence prepared the photographs and illustrations. ÁGRIP KÖNNUN Á AÐSTÆÐUM SEM LEITT GETA TIL MYNDUNAR JÖKULSTÍFLAÐS VATNS VIÐ SÓLHEIMAJÖKUL Mikil hlaup komu fyrr á tímum úr jökulstífluðu jað- arlóni í Jökulsárgili við Sólheimajökul (Thorarinsson, 1939). Á kortinu frá 1904 sést hvernig Sólheimajök- ull stíflar gilið en þá lá jökullinn við mynni Fjallgils (2. mynd). Hlaupin tóku af þegar jökullinn hörfaði, en frá árinu 1969 hefur hann skriðið fram á ný um 500 metra og nær nú aftur vestur fyrir gilið. Talið er að síðasta hlaupið hafi komið sumarið 1936.1 dag bræðir Jökulsá rás við botn jökulsins sem viðheldur rennsli í ánni og kemur í veg fyrir að vatn nái að safnast fyrir að einhverju ráði í gilinu. Vettvangsrannsóknir okkar við jaðar Sólheimajökuls á árunum 1989, 1990, 1991 og 1996 benda hins vegar til þess að lón myndist af og til í Jökulsárgili. Líkanreikningar benda einnig til þess að lón myndist tímabundið á veturna, þegar göngin sem áin bræðir við botn jökulsins lokast. REFERENCES Ballantyne, C. K. and S. B. McCann. 1980. Short-lived damming of a high arctic ice-marginal stream, Elles- mere Island, N. W. T., Canada. Journal of Glaciology 25, 487-491. Björnsson, H. 1992. Jökulhlaups in Iceland: prediction, characteristics and simulation. Annals of Glaciology 16, 95-106. Dugmore A. J. and D. E. Sugden. 1991. Do the anom- alous fluctuations of Sólheimajökull reflect ice-divide migration? Boreas 20, 105-113. Einarsson, E. H., G. Larsen and S. Thorarinsson. 1980. The Sólheimar tephra layer and the Katla eruption of 1357. Acta Naturalia Islandica 28, 24 pp. Hooke, R. LeB. 1984. On the role of mechanical energy in maintaining subglacial water conduits at atmospheric pressure. Journal of Glaciology 30, 180-187. Hooke, R. L., T. Laumann and J. Kohler. 1990. Subglacial water pressures and the shape of subglacial conduits. Journal of Glaciology 36, 67-71. Iken, A. and R. A. Bindschadler. 1986. Combined mea- surements of subglacial water pressure and surface JÖKULL No. 48 27
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.