Tölvumál - 01.01.2007, Síða 25

T Ö LV U M Á L | 2 5
áreiðanleika í þjónustu hins opinbera.
3. Rafræn innkaup
Innkaup opinberra stofnana eru talin nema allt að 15% af landsframleiðslu
eða um 1.500 milljörðum evra á ári. Því er eftir miklu að sækjast að ná niður
kostnaði við innkaup. Ef markmið um rafræn innkaup nást má reikna með að
um 40 milljarðar evra sparist7. Margar þjóðir eru reyndar komnar vel á veg í
þessum efnum og nefna má sem dæmi Dani sem þegar eru komnir með öll
opinber innkaup rafræn.
Markmið:
• Árið 2010 munu allar opinberar stofnanir í Evrópu geta verið með öll sín
innkaup rafræn ef það er á annað borð heimilt samkvæmt lögum.
• Árið 2010 munu 50% af innkaupum innan Evrópusambandsins yfir
ákveðnu lágmarki vera orðin rafræn.
4. Rafræn skilríki
Borgarar nútímans ferðast mikið og flytja milli landa Evrópusambandsins.
Þeir þurfa því að hafa greiðan aðgang að þjónustu opinberra aðila hvenær
sem er og hvar sem er. Þessu markmiði má ná með því að rafræn skilríki
verði viðurkennd innan allra aðildarríkja ESB. Framkvæmdastjórnin mun
vinna að því að setja sameiginlega skilmála fyrir rafræn skilríki árið 2007 og
endurskoða reglur um rafrænar undirskriftir árið 2009.
Markmið:
• Árið 2010 munu einstaklingar og fyrirtæki í Evrópu geta notað rafræn skilríki
sér til hagræðingar og í samræmi við lög um gagnavernd. Skilríkin verða á
ábyrgð hvers lands, en gjaldgeng innan alls Evrópusambandsins.
• Árið 2010 mun Evrópusambandið hafa komið sér saman um ramma
varðandi notkun rafrænna skjala og rafrænt undirritaðra skjala innan alls
sambandsins í samræmi við lög og reglugerðir.
5. Þátttaka í lýðræðislegum ákvörðunum
Stór hluti eða 65% þeirra sem haft var samráð við varðandi gerð stefnunnar
um i2010 töldu notkun upplýsingatækni geta skipt sköpum varðandi aukna
þátttöku almennings í ákvarðanatöku stjórnvalda og aukið áhuga fólks á að
nýta sér lýðræðislegan þátttökurétt sinn. Því var ákveðið að bæta þessu atriði
við stefnuna.
Markmið:
• Kanna á með tilraunum hvernig upplýsingatækni getur nýst til að efla
samráð og samskipti milli almennings og opinberra aðila.
Ísland og i2010
Flest markmið i2010 áætlunarinnar eru í stefnu ríkisstjórnarinnar um
upplýsingasamfélagið fyrir 2004-2007, „Auðlindir í allra þágu“8. Íslendingar
eru virkir þátttakendur í i2010-áætluninni og aðilar að ráðherrayfirlýsingunni
frá nóvember 2005. Hér á eftir verður fjallað um ýmis atriði sem verið er að
vinna að á Íslandi til að mæta markmiðum i2010.
1. Aðgengi fyrir alla
Í íslensku stefnunni er sérstaklega fjallað um aðgengi fyrir alla. Á síðastliðnu
ári gerði Sjá ehf í samvinnu við forsætisráðuneytið og Samband íslenskra
sveitarfélaga úttekt á vefjum allra opinberra stofnana9 og fjallaði einn liður
könnunarinnar sérstaklega um það hve vel vefirnir uppfylltu reglur um aðgengi
fatlaðra. Nýlega var svo gefin út aðgengisstefna fyrir stjórnarráðsvefinn
ásamt viðmiðunarreglum um aðgengismál fyrir opinbera vefi10. Þar er einnig
að finna leiðbeiningar til stofnana varðandi endurbætur11.
Með aðgengi er ekki eingöngu átt við aðgengi fatlaðra, heldur einnig
aðgengi að rafrænni þjónustu fyrir þá sem búa afskekkt. Mótuð hefur
verið fjarskiptaáætlun og stofnaður fjarskiptasjóður sem hefur það meðal
annars að markmiði að koma til móts við þarfir þeirra er lengst búa frá
þéttbýlissvæðum.
2. Hagræðing og skilvirkni
Í áætlun upplýsingasamfélagsins fyrir 2007 var forgangsraðað verkefnum
sem auka skilvirkni og lækka kostnað fyrir einstaklinga og fyrirtæki í landinu.
Við fjárlagagerðina var notað sérstakt kostnaðarlíkan til að auðvelda mat á
verkefnum. Var þá áætlaður tími og kostnaður þess sem notar viðkomandi
þjónustu og hann borinn saman við samsvarandi atriði þegar búið er að gera
þjónustuna sjálfvirka. Líkanið sýndi fram á að miklar upphæðir gætu sparast
í samfélaginu við að auka sjálfvirkni í þjónustu opinberra aðila.
3. Rafræn innkaup
Þetta verkefni er eitt af stærstu verkefnum upplýsingasamfélagsins fyrir
árið 2007. Verkefnið mun taka mið af viðurkenndum viðskiptastöðlum og
samræmdu verklagi í samráði við atvinnulífið. Verið er að vinna að stefnu um
rafræn opinber innkaup þar sem markmiðin um i2010 eru höfð að leiðarljósi.
4. Rafræn skilríki
Í íslensku stefnunni er fjallað um rafrænar undirskriftir. Annars vegar er fjallað
um almenna notkun og hins vegar að stefnt skuli að opnum en stöðluðum
markaði með rafræn skilríki. Íslensk stjórnvöld hafa sett sér það markmið
að bjóða almenningi og fyrirtækjum upp á rafræn skilríki þegar árið 2007.
Fjármálaráðuneytið og Samtök banka- og verðbréfafyrirtækja hafa í því
skyni unnið að því að móta sameiginlegar reglur um rafræn skilríki og
væntingar eru um að hægt verði að bjóða almenningi í landinu rafræn skilríki
Halla Björg Baldursdóttir
Verkefnisstjóri í rafrænni stjórnsýslu, forsætisráðuneyti
„Lögð verður áhersla á að gera mikilvægustu
tegundir þjónustu er snúa að einstaklingum og
fyrirtækjum rafrænar.“
2.tbl-31.arg.indd 14.1.2007, 22:3325