Morgunblaðið - 15.08.2015, Blaðsíða 21
21
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 15. ÁGÚST 2015
Útivist Fjölgun ferðamanna fer vart framhjá nokkrum manni. Reykjanesfólkvangur er vinsæll ferðamannastaður og þeim fjölgar ört sem skoða sig um í Krýsuvík og nágrenni.
Kristinn
Hlutverk Landspít-
alans eru lækningar,
meðferð og rannsóknir
og hjúkrun þeirra sem
veikir eru og þurfa sér-
hæfða umönnum. Bæði
er þar veitt bráðaþjón-
usta og langtímameðferð
og aðhlynning við flókn-
um og langvarandi
heilsufarsvanda. Spít-
alinn veitir þeim sem á
þurfa að halda þjónustu á öllum ald-
ursskeiðum frá vöggu til grafar. Starf-
ið byggist á góðri menntun og langri
þjálfun í framhaldsnámi og helgun í
starfi.
Spítalinn er hornsteinn kennslu
þeirra sem velja sér þennan starfsvett-
vang. Miðlun þekkingar, er ekki bara
af bókum heldur líka með þátttöku
nemanna í daglegri umönnun þeirra
sem þangað sækja. Þjálfun í verklagi
og ákvarðanatöku. Að læra af hand-
bragði þeirra eldri. Slíkt er lykill að
farsælum undirbúningi fyrir framtíð-
ina.
Nú líður að því að haustmisseri hefj-
ist á Landspítalanum. Ár hvert stunda
1.500-1.600 nemar nám sitt á spít-
alanum. Áhersla í kennslu heilbrigð-
isgreina hefur í síauknum mæli verið
að hefja samskipti við sjúklinga fyrr á
námstímanum. Flétta þjálfunina sem
fyrst inn í bóklega hlutann. Stuðla að
samkennslu og samvinnu nema í hin-
um ýmsu greinum í auknum mæli á
meðan á námsdvöl stendur. Þannig
hefja t.d. læknanemar starfsþjálfun
fyrr en áður var inn á spítalanum, sem
síðan vex með hverju námsári.
Byggjum háskólasjúkrahús
Árið 2014 voru 1.605 nemar við nám
á spítalanum. Þeir mega ekki gleymast
þegar hugað er að húsnæði spítalans
og skipulagi starfseminnar. Því hefur
þótt mikilvægt að samhliða byggingu
nýs meðferðarkjarna og rannsókn-
arhlutans sé unnið að uppbyggingu
húsnæðis fyrir heilbrigðisvísindasvið
Háskólans. Á einum stað í tengslum
við spítalann. Í kennsluhúsnæði sem
uppfyllir kröfur um nútímakennslu-
hætti heilbrigðisstétta og annara sem
þangað þurfa að leita sér
menntunar.
Háskóli Íslands hefur
hafið undirbúningsvinnu
vegna nýs heilbrigðisvís-
indahúss í tengslum við
uppbygginu á Landspít-
alareit og er áætlað að
framkvæmdir geti hafist
2017. Jafnframt stendur til
endurnýjun eldra hús-
næðis, Læknagarðs og
sameiginlega myndi þetta
eina heild tengt rann-
sóknar- og meðferðarkjarna spítalans.
Hljóti hugmyndir sem varpað hefur
verið fram að undanförnu að flytja
Landspítalann alfarið frá Hringbraut,
almennan hljómgrunn verður einnig að
huga að áformum um flutning heil-
brigðisvísindasviðsins. Málið snýst
ekki um örfáa kennara sem gætu
ferðast á milli háskólasvæðis vestur í
bæ og spítala í öðrum enda borg-
arinnar eins og fleygt hefur verið
fram. Slíkt lýsir vanmati á kennslu-
hlutverki Landspítalans sem háskóla-
sjúkrahúss. Málið er mun stærra í
sniðum og varðar kennslu heilbrigð-
isstétta til framtíðar og aðstöðu ríflega
1.500 nema til náms í heilbrigð-
isfræðum og skyldum greinum. Í nú-
verandi áætlunum er gert ráð fyrir að
þeir hafi aðstöðu í nýju og endurbættu
húsnæði heilbrigðisvísindasviðs sem
hægt er að samnýta í námi þeirra inn-
an spítalans. Allt í senn fyrirlestrasali,
færnibúðir og sérhæfðar kennslu-
stofur. Að aðskilja uppbyggingu spít-
alans og heilbrigðisvísindasviðsins
væri óskynsamlegt og að tvístra starf-
seminni óheillavænlegt skref. Horfum
til framtíðar.
Eftir Reyni
Arngrímsson
» Árið 2014 voru 1.605
nemar við nám á spít-
alanum. Þeir mega ekki
gleymast þegar hugað er
að húsnæði spítalans og
skipulagi.
Reynir Arngrímsson
Höfundur er prófessor við Háskóla Ís-
lands, formaður Læknaráðs Landspít-
alans og situr í deildarráði læknadeildar.
Landspítalinn –
sjúkrahús og háskóli
Viðskiptafrelsi
hverrar þjóðar er
hornsteinn sjálfstæðis
hennar og ákvarðanir í
þeim efnum eiga að
takast á heimavelli en
ekki sem taglhnýt-
ingar annarra þjóða
eða ríkjasambanda.
„Það stakk alltaf í
augun að Rússar
skyldu ekki beita okk-
ur viðskiptaþvingunum,“ sagði for-
maður Samfylkingarinnar, þegar
hann fagnaði stuðningi Íslands við
refsiaðgerðir ESB.
Með þátttöku sinni í óskilgreind-
um refsiaðgerðum eru Íslendingar
að breyta um stefnu frá hlutleysi
sem þeir hafa annars fylgt í slíkum
málum allt frá stofnun sjálfstæðis
landsins. Viðskiptaþvinganirnar
eru algjörlega á forsendum Evr-
ópusambandsins sjálfs og Íslend-
ingar virðast engan hlut eiga í und-
irbúningi þeirra. Ekkert mat virðist
hafa verið lagt á það fyrirfram hver
væri tilgangur þeirra, né áhrif eða
afleiðingar.
Á utanríkismálafundi nýverið
þóttu það tíðindi að allir nefnd-
armenn studdu aðild Íslands að
refsiaðgerðum Evrópusambands-
ins. Einstaka nefndarmenn voru þó
með barnslegar væntingar um að
Rússar myndu ekki taka neitt mark
á þeim.
Ísland úr Nató segir VG
Þegar svo Rússar ákveða að taka
nokkuð harkalega á móti verður
uppi fótur og fit. Kafteinn Pírata
skilur ekki tilganginn og spyr hvaða
skilyrði Rússar þurfi að uppfylla til
þess að viðskiptaþvingunum sé af-
létt. „ Hver er krafan? Mér finnst
hún ekki koma nægilega skýrt
fram,“ segir hún
Birgitta Jónsdóttir hefur barist
fyrir málefnum Tíbets og gagnrýnt
framferði Kínverja þar. Samt flytur
hún ekki tillögur um viðskiptabönn
á Kína.
Formaður Vinstri grænna veit
ekki hvort hún er með eða móti
stuðningi við refsiaðgerðir Evrópu-
sambandsins. „Ég hef nú sjálf haft
fyrirvara við þessar viðskipta-
þvinganir. Ekki bara
aðild Íslands að þeim,
heldur líka þvinga-
nirnar í heild sinni,“
segir Katrín Jakobs-
dóttir en flytur þess í
stað góða tillögu um að
Ísland segi sig úr
Nató.
Erum á leið í ESB,
segir Árni Páll
Formaður Samfylk-
ingarinnar, Árni Páll
Árnason, er sá eini
sem er sjálfum sér samkvæmur.
„Auðvitað styðjum við Evrópusam-
bandið í refsiaðgerðum þess gegn
Rússum“. Að hans mati erum við á
leið inn í Evrópusambandið og því
eðlilegt að við látum Evrópusam-
bandið leiða okkur í þeim efnum.
Sjálfsagt er að sækja um stuðning
frá Evrópusambandinu til að bæta
það tjón sem íslenskt þjóðarbú
verður fyrir. Evrópusambandið
ætlar jú að bæta öðrum leppríkjum
sínum hundruð milljarða tjón sem
þau verða fyrir vegna við-
skiptabannsins og Ísland hlýtur að
geta flotið þar með.
Stuðningur við refsiaðgerðir
ESB og viðskiptabann Rússa mun
hinsvegar þrýsta okkur enn hraðar
og dýpra í faðm Evrópusambands-
ins, þótt umsóknin sé stopp.
Sjálfstæðisbarátta eyríkja
Við Íslendingar höfum þurft að
berjast fyrir rétti okkar og sjálf-
stæði sem strandríkis um yfirráð
fiskveiðilögsögunnar og eðlilegri
hlutdeild í deilistofnum eins síldar,
makríls, loðnu og kolmunna. Þetta
er hluti af fullveldisbaráttu okkar.
Við höfum átt í harðri deilu við
Evrópusambandið og einstök ríki
innan þess um sjálfstæði og rétt
okkar til veiða á makríl. Enn er þar
ósamið og Evrópusambandið veifar
refsivendi sínum um viðskipta-
hindranir ef Íslendingar láta ekki
að kröfum ESB.
Færeyingar klókir
Aðför ESB að sjálfsákvörðunar-
rétti Færeyinga með allsherjar við-
skiptabanni á fiskafurðir vegna
síldar- og makrílveiða þeirra var
gróf og miskunnarlaus. En Fær-
eyingar sáu við þeim og í miðju við-
skiptabanni ESB fóru þeir til
Moskvu og sömdu um viðskipti með
sjávarafurðir til næstu ára. Þeir
fullvissuðu Rússa um að þeir
myndu aldrei styðja refsiaðgerðir
ESB.
Þetta hefðum við átt að gera líka
þegar ESB hótaði viðskiptabanni á
Ísland.
Átök Íslands og Færeyja við
ESB hafa snúist um sjálfstæði og
rétt strandríkis til að fara með
ákvörðun og stjórnun fiskveiða í
eigin lögsögu.
Veiðar á makríl og markaðir í
Rússlandi og öðrum Austur- Evr-
ópulöndum skiptu okkur gríðar-
miklu máli í endurreisn efnahags-
kerfisins eftir hrun.
Nágrannaþjóðir okkar, nema
Færeyingar, brugðust þá við með
hryðjuverkalögum og hótunum um
viðskiptaþvinganir.
Stöndum sjálfstæð
á eigin fótum
Nú koma menn fram af fullkom-
inni vanþekkingu og segja ekkert
mál að finna nýja markaði fyrir
uppsjávarfisk eins og makríl inn í
lönd Evrópusambandsins.
Staðreyndin er hinsvegar sú að
það er um 20% tollur á makríl inn í
ESB og refsivöndurinn á lofti ef við
göngum ekki að kröfum þeirra um
skiptingu makrílkvóta.
Hvaða samningsstaða er það fyr-
ir Ísland að þurfa að knékrjúpa fyr-
ir ESB og biðja þá um að fella niður
innflutningstolla á makrílafurðir?
Íslendingar eiga að draga sig
strax út úr refsiaðgerðum ESB.
Það eru margþættir gagnkvæmir
hagsmunir Íslands og Rússlands að
halda áfram góðu samstarfi og við-
skiptum eins og þjóðirnar hafa átt
áratugum saman.
Eftir Jón
Bjarnason » Það er um 20% toll-
ur á makríl inn í
ESB og refsivöndurinn
á lofti ef við göngum
ekki að kröfum þeirra
um skiptingu makríl-
kvóta.
Jón Bjarnason
Höfundur er fyrrverandi ráðherra.
Það stakk í augun