Morgunblaðið - Sunnudagur - 13.09.2015, Blaðsíða 8
8 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 13.9. 2015
Það er ekki til neitt sem heitir opinbert fé,aðeins fé skattgreiðenda,“ sagði frúinsem stóð í stafni í Bretlandi í rúman ára-
tug. Allt of oft gleymist þetta grundvallaratriði
í umræðu um opinber fjármál. Ríkið getur ekki
aukið útgjöld sín nema með því að taka fé af
einstaklingum. Jafnvel þótt einstaklingarnir séu
stundum kallaðir „tekjustofnar“ til að breiða yf-
ir þessa staðreynd verður henni ekki haggað.
Þess vegna skýtur það skökku við að þegar
frumvarp til fjárlaga, sem kynnt var í vikunni,
gerir ráð fyrir skattalækkunum séu þeir til sem
telja það vera sérstaka atlögu að heimilunum í
landinu.
Í stað þess að fagna því að tekjuskattsþrep
nr. 2, sem hefur lagst á þorra almennings, verði
lagt niður er því haldið fram af stjórnarand-
stöðunni að hinir lægst launuðu, sem hafa
greitt lægstu skattana, beri lítið úr býtum við
þessa breytingu og að ójöfnuður aukist. Í stað
þess að fagna því að tollar verði felldir niður á
yfir 1.600 vörutegundum, og Ísland þar með
orðið nánast tollalaust land, telja þeir það fjár-
lagafrumvarpinu til vansa að ekki séu felldir
niður þeir tollar sem áfram er fyrirhugað að
verði á tilteknum matvælum. Ég tek heils hug-
ar undir með þeim sem vilja sjá gengið enn
lengra í því að losa þjóðina undan hinu heima-
tilbúna helsi sem tollar eru. Það væri hins veg-
ar fráleitt að njóta ekki augnabliksins þegar
tekið er svo stórt skref í rétta átt.
Langflestir launþegar hafa tekjur á bilinu
310 til 840 þúsund krónur. Á þennan stóra hóp
kaus vinstristjórnin að hækka skatta umfram
þá sem lægri tekjur höfðu, í nafni jöfnuðar. Nú
er hins vegar svo komið að þessi jöfnunartil-
burðir vinstrimanna eru orðnir sérstakt vanda-
mál í íslensku atvinnulífi. Kjaradeilurnar í sum-
ar lutu einmitt að kröfum um að draga úr
jöfnuði með því að meta menntun til launa,
krafa sem á ekki endilega rétt á sér en lýsir þó
afstöðu fjölmennra stéttarfélaga til hugsjónar-
innar um jöfnuð. Hin fjölmenna millitekjustétt
er að sligast undan þeirri fjárhagslegu ábyrgð
sem hún ber á útgjöldum ríkisins.
Aukin jaðaráhrif eru svo annað vandamál
sem þrepaskipting og skattahækkanir vinstri-
stjórnarinnar höfðu í för með sér. Með yfir 46%
tekjuskatti og miklum tekjutengingum alls kyns
bóta er mönnum rækilega refsað fyrir að auka
tekjur sínar, reyna að draga björg í bú. Ekki
síst ef það er gert af miklum krafti yfir stutt
tímabil í tengslum við íbúðakaup og barneignir.
Þótt tekjuskattslækkunin sem nú er boðuð sé
ekki endilega mikil í krónum talið fyrir alla
tekjuhópa felur hún að minnsta kosti í sér
afturhvarf frá markvissum fjárhagsárásum
ríkisins á millitekjufólk.
Ríkið gefur og ríkið tekur
* Hin fjölmenna milli-tekjustétt er að sligastundan þeirri fjárhagslegu
ábyrgð sem hún ber á út-
gjöldum ríkisins.
ÚR ÓLÍKUM ÁTTUM
Sigríður Ásthildur
Andersen
sigga@sigridur.is
Blaðamaðurinn
Andrés
Magnússon velti
fyrir sér á Twitter í
vikunni nýting-
armöguleikum á
húsnæði ef nýr Landspítali mun rísa
á öðrum stað en nú: „Ef nýr Land-
spítali verður byggður á nýjum
stað, er þá ekki öruggt að gamla
Landsspítalahúsið verði gert að
forsetahöll?“ spyr hann.
Fræg urðu um-
mæli Sigmundar
Davíðs Gunn-
laugssonar eftir
leik íslenska karla-
landsliðsins í fót-
bolta um síðustu helgi þar sem
hann sagði að hann hefði lofað
landsliðsstrákunum eftir leikinn að
allir veitinga- og skemmtistaðir
yrðu opnir fyrir þá um nóttina, eins
lengi og þeir vildu. Margir vildu
meina að forsætisráðherra hefði
verið full alvara með þessu og væri
að sækjast langt út fyrri valdsvið
sitt. Svanhildur Hólm Vals-
dóttir skrifaði á Facebook í tilefni
umræðnanna: „Æ, mér finnst eitt-
hvað steikt að þurfa að leggja á
versta veg út frá því að Sigmundur
Davíð hafi sagt brandara eftir leik-
inn í gær um afgreiðslutíma veit-
ingastaða. Kommon. Honum fannst
gaman á leiknum og var glaður eins
og við hin að karlalandsliðið kæm-
ist á EM.
Mega sumir aldrei gera grín?“
Sitt sýnist hverjum um nýtt fjár-
lagafrumvarp. Hugmyndasmiðurinn
og auglýsingamógúllinn Örn Úlfar
Sævarsson skrifar á Twitter:
„Börn sem fæðast árið 2016 eiga
að fá sjónvarp og sykurdrykki frek-
ar en tíma með feðrum sínum
#fjárlög #ónýttfæðingarorlof.“
Og kollegi hans
og Baggalútur,
Bragi Þór Valdi-
marsson, skrifaði
á Twitter: „Ég vil
yfirbyggða keppn-
ishöll fyrir íslenska ljóðið. 20.000
manna lágmark. Við gætum auð-
veldlega orðið heimsmeistarar í
ljóðum innan 50 ára.“
AF NETINU
Fjöldi svokallaðra „lundaverslana“ við Laugaveginn hefur verið til umræðu
undanfarið þar sem sumum þykir fullmikið af slíkum ferðamannaverslunum.
Það er þó ekki aðeins í miðborg Reykjavíkur sem er vinsælt að kaupa fuglinn
vinsæla sem minjagrip, þar sem einn umsvifamesti uppboðsvefur heims, eBay,
er með nokkur þúsund lundagripi til sölu. Má þar nefna úttroðna lundabangsa,
lundaleirtau, lundaboli, lundalyklakippur, lundafrímerki, lundaöskubakka,
lundasímahulstur og uppstoppaða lunda sem kostar um 22.000 krónur.
Morgunblaðið/Eggert
Ekki bara á Laugaveginum
Alls kyns lunda-
gripi er að finna
á eBay.
Vettvangur
Ljósmyndasýning Hafdísar Bennett,
Ísland – litir og form, hefur verið
sett upp í Flugstöð Leifs Eiríkssonar,
en hún hefur áður verið í sendiráði
Íslands í Lundúnum og Safnaðar-
heimili Kópavogskirkju.
Sýningin er óður til ættjarð-
arinnar, eins og yfirskriftin gefur
til kynna. „Segja má að ég sé að fást
við kjarnann í þessum verkum,“ segir Hafdís, en ís-
lenska bergið, í allri sinni dýrð, er áberandi í mynd-
unum. „Ég elska steina og berg og hef alltaf haft mik-
inn áhuga á jarðfræði.“
Sýningin er í biðsal vegna tengiflugs til Ameríku
og þykir Hafdísi það vel til fundið hjá Isavia, sem
stendur fyrir sýningunni. Þannig vakni mögulega
áhugi fólks sem aðeins er að millilenda á Íslandi og
það geti fyrir vikið jafnvel hugsað sér að koma aftur
síðar – og þá til að kynnast landi og þjóð.
Sýningin stendur til októberloka.
Ljósmyndir Hafdísar
Bennett sýndar í Leifsstöð
Verk Hafdísar Bennett í Leifsstöð.
Ljósmynd/Ingþór Ingólfsson
Hafdís Bennett