Skólavarðan - 01.04.2006, Blaðsíða 10

10
STÉTTAR- OG FAGVITUND
SKÓLAVARÐAN 3.TBL. 6. ÁRG. 2006
Málþing skólamálanefndar Félags
leikskólakennara, Öflug liðsheild –
samstiga til framtíðar, var haldið þann
17. mars 2006. Málþingið var mjög
vel sótt af kennurum hvaðanæva af
landinu. Á vef KÍ, www.ki.is, eru birtar
glærur úr fyrirlestri Eyþórs Eðvarðs-
sonar frá Þekkingarmiðlun um að
nýta sér breytingar til framþróunar
ásamt erindum Bjargar Bjarnadóttur
formanns FL um stéttar- og fagvitund
leikskólakennara og Elnu Katrínar
Jónsdóttur varaformanns KÍ um laun
og fagvitund. Hlutar úr tveimur síðar-
töldu fyrirlestrunum fara hér á eftir.
Eins og áður er nefnt geta áhugasamir
lesið þá í heild á vefnum. Athugið að
þetta eru einungis stuttir útdrættir
úr efnismiklum og áhugaverðum
erindum sem eiga brýnt erindi við
kennara.
Stéttar- og fagvitund leikskólakennara
– Björg Bjarnadóttir
• Með hæfileikanum til að ígrunda
hver er ég? hvert vil ég stefna? get ég
stefnt að því að breyta mér. Hvernig
ég vil breyta mér get ég ákveðið sjálf,
hvaða dyggðir ég vil tileinka mér,
hvaða verðmæti, gildi og hvaða leiðir
ég vil - sem fagmanneskja - fara til að
ná þessum markmiðum.
Það þarf að sýna vilja og sjálfstæði.
Ekki er gefið að umhverfið sé skapandi
og hvetji til slíkra vangaveltna og það
er auðvelt að verða samdauna því.
Hugtakið ímynd er tengd einstakling-
num, skynjunum hans, tilfinningum
og hlutverkaskyldum. En allir hafa
möguleikann á að líta til baka, spyrja
sig spurninga og velta vöngum. Vil
ég vera svona manneskja, svona
leikskólakennari, er ég ánægð með
mig eins og ég er eða vil ég stefna að
breytingum og þróun?
Starfsímynd öðlast því enginn sjálf-
krafa með menntun sinni eða í starfi
ef unnið er hugsunarlaust og látið
reka á reiðanum, beðið eftir að hver
dagur líði.
• Mikilvægt er að ræða í kennara-
hópnum það sem hópurinn á sameigin-
legt, um hvað hann er sammála og
hvenær settum markmiðum er náð.
Þetta verðum við að ræða til að hafa
kjark til að ræða um það sem að-
greinir og hvenær settum markmiðum
er ekki náð.
Við verðum að þora að taka upp
ágreining, þora að viðurkenna hann
og koma honum í orð hispurslaust.
Ef við erum örugg með kunnáttu
okkar og þekkjum okkar sterku hliðar,
eigum við auðveldara með að viður-
kenna styrkleika annarra án þess
að fara sjálf í vörn. Við eigum líka
auðveldara með að taka sjálf á móti
hóli og viðurkenningu ef við erum
meðvituð um sterku hliðarnar.
Ef allir eiga að geta leyst sömu
verkefni og verið jafnvígir á allt, ef
enginn fær að sýna sérstöðu er hætta
á að andrúmsloftið einkennist af sam-
keppni þar sem allir tefla fram eigin
mikilvægi á kostnað hinna. Hlutverkin
verða ruglingsleg og hætta er á að það
sem greinir okkur að verði aðalatriðið
og við missum sjónar á því sem er
sameiginlegt. Hver og einn fer að
verja sig og sitt og vantreysta jafnvel
því sem aðrir leggja til málanna.
Vantraust verður ríkjandi og hver fer
í sína átt.
• Það getur oft verið erfitt að sjá mikil-
vægi starfsins þegar okkur finnst við
hafa lág laun og lélega stöðu og að
vinna margra annarra hafi meira gildi
í þjóðfélaginu.
En þá er að byrja á réttum enda í stað
þess að hengja haus og hugsa „ég hef
svo léleg laun að ég nenni ekki að
leggja meira en nauðsynlegt er á mig,
það er ekki þess virði að eyða tíma og
krafti í þetta starf sem ekki er meira
virði”. Slíkur hugsunarháttur grefur
undan þeim sem þannig hugsar og
hópnum í heild. Svona má ekki leyfa
sér að hugsa. Fagstétt þolir ekki svona
hugsunarhátt.
• Hvað er fagvitund? Er það eitthvað allt
annað en starfsímynd? Nei, fagvitund-
in fer eftir því hversu vel okkur tekst
að styrkja starfsímynd okkar og þróa
okkur í starfi. Og með auknum styrk og
betri vitund aukum við möguleikana á
fagmennsku sem styrkir stöðu hópsins
sem sérfræðingahóps í þjóðfélaginu.
Á námskeiði sem ég sótti í Noregi
fyrir nokkrum árum hlustaði ég á
prófessor við Háskólann í Osló tala
um fagmennsku og gæði í skólastarfi.
Hann lagði áherslu á að fagmennska
væri ekki fyrirbæri sem kæmi og færi,
heldur viðvarandi þekking og færni
sem sífellt væri í þróun. Kennarar yrðu
að gera það upp við sig hvort þeir
vildu vera góðir fagmenn eða ekki,
með öðrum orðum að velja á milli þess
að vera „hobbýkennari“ eða að þróa
fagmennsku sína.
Öflug liðsheild – samstiga til framtíðar
Kennarar verða að gera það upp við sig hvort þeir vildu vera góðir
fagmenn eða ekki, með öðrum orðum að velja á milli þess að vera
„hobbýkennari“ eða að þróa fagmennsku sína.