Skólavarðan - 01.11.2001, Síða 21

Hvergi annars staðar þar sem ég þekki til
þurfa kennarar að verja tilverurétt sinn
með þessum hætti. Þar er skilningur
stjórnvalda fyrir hendi á því að þeir sem
sinna menntun og uppfræðslu gegna mikil-
vægu og ómissandi hlutverki í þjóðfélag-
inu. Þó að grunnskólakennurum tækist að
ná samningum í þetta sinn án þess að fara í
verkfall þurftu framhaldsskólakennarar,
eins og allir muna, að standa í langvinnu
verkfalli á síðastliðnu ári til þess að bæta
kjör sín og í haust var komið að okkur tón-
listarskólakennurum.
Ef við hugsum okkur menninguna sem
tré langar mig til þess að líkja okkur kenn-
urum við ræturnar á „menningartrénu“.
Því sterkari og kjarnmeiri sem ræturnar
eru og jarðvegurinn betri, sem þær fá nær-
ingu sína úr, því fallegri og sterkari greinar
getur tréð borið. Sé stöðugt vegið að rót-
unum, eins og stjórnvöld á Íslandi hafa lagt
í vana sinn, getur ekki hjá því farið að
greinarnar láti á sjá. Ef ráðamenn vilja að
þetta „menningartré“ blómgist og dafni og
að hér haldist öflugt lista- og menningarlíf
er ekki nóg fyrir þá að setja puntseríu á það
á menningarborgarári eða sérstökum lista-
hátíðum en vanrækja jafnframt að vökva
það eða höggva jafnvel á rætur þess.
Það er mín skoðun að stjórnmálamenn
landsins vegi að virðingu kennara með því
að neyða þá til þess að grípa til verkfalls-
vopnsins. Samband milli nemenda og
kennara er í eðli sínu trúnaðarsamband,
sem byggist á gagnkvæmri virðingu, þar
sem nemandinn treystir kennaranum fyrir
þessum mikilvæga þætti í lífi sínu, þ.e.
góðri menntun. Sé stöðugt vegið að kenn-
urum af stjórnvöldum landsins er hætt við
því að þetta trúnaðarsamband beri skaða af
og það grafi undan virðingu nemenda fyrir
kennurum sínum, sem leiðir svo til verri
námsárangurs að mínu mati. Ég hef átt
þess kost að stunda kennslu um tíma í öðr-
um löndum en Íslandi, þ.á m. í Júgóslavíu
og Tyrklandi. Það var mjög sterk upplifun
fyrir mig að finna hve mikil virðing er bor-
in fyrir kennurum í þessum löndum og
hvernig sú virðing hafði sterk jákvæð áhrif
á námsárangur nemenda.
Í tónlistarnámi reynir mikið á þolinmæði
og þrautseigju og e.t.v. hefur þessi áunna
þolinmæði okkar tónlistarmanna átt sinn
þátt í því að við þraukuðum í öll þessi ár,
síðan árið 1984, án þess að fara í verkfall.
Þessi staðreynd útskýrir kannski að hluta til
hve slæm launaleg staða okkar var orðin.
En það kom að því að þolinmæði okkar
þraut að lokum! Þrautseigjuna nýttum
við hins vegar í baráttu okkar. Baráttan
hefur einfaldlega snúist um að bæta launin
til jafns við aðra kennara með sambærilega
háskólamenntun og að þau væru í ein-
hverju samræmi við menntunarkostnað (sjá
nánar annars staðar á síðunni) en mikill
meirihluti tónlistarskólakennara á að baki
margra ára dýrt tónlistarnám við erlenda
háskóla.
Mikið var í húfi því að augljóst er að
ungt fólk treystir sér ekki í langt, strangt
og kostnaðarsamt tónlistarnám þegar byrj-
unarlaun að loknu BA prófi duga ekki til
framfærslu. Við sáum fram á að missa af
hæfileikaríku ungu fólki sem annars hefði
valið tónlistarnám. Það er von mín að þessi
nýi kjarasamningur geti orðið unga tónlist-
arfólkinu, sem annars ætlaði að hætta við
framhaldsnám, hvatning til þess að halda
áfram því að framtíð tónlistarkennslu og
þar með tónlistar í landinu er í húfi!.
Hvað stendur svo upp úr að verkfalli
loknu? Án efa sú mikla samstaða og bar-
áttuandi sem náðist hjá okkur tónlistar-
skólakennurum og ég held að hafi komið
bæði sjálfum okkur og öðrum á óvart.
Einnig sá mikli stuðningur sem við fundum
hvarvetna. Baráttufundurinn í Háskólabíói
sýndi svo að ekki varð um villst að við stóð-
um ekki ein. Þetta var okkur ómetanlegur
stuðningur og hvatning.
Fyrir hönd tónlistarskólakennara færi ég
öllum þeim sem studdu baráttu okkar í orði
og verki kærar þakkir.
Anna Málfríður Sigurðardóttir
Höfundur er píanóleikari og píanó-
kennari við Tónskóla Sigursveins D.
Kristinssonar.
Pist i l l
24
Nú þegar rúmlega fimm vikna verk-
falli okkar tónlistarskólakennara er
nýlokið er ekki úr vegi að velta fyrir
sér ýmsum áleitnum spurningum
sem vöknuðu þennan tíma sem gafst
til umhugsunar.
Maður hlýtur m.a. að spyrja sjálfan
sig að því hvort þjóðfélag, þar sem
stjórnvöld þröngva kennurum til þess
að grípa til verkfalls með árvissu
millibili, geti í rauninni talist siðað
þjóðfélag.
Verkföll og virðing
Áætlaður menntunarkostnaður:
Lágmarksfjárfesting tónlistarnema í píanónámi fyrir háskólanám áætla ég að sé
á bilinu 1.200.000 - 1.400.000 kr. miðað við nemanda sem er í forskóla frá 6-8 ára
og í píanónámi frá 8-20 ára og miðað við kaup á ódýrasta píanói sem völ er á.
Háskólanámið. Ef Bretland eða Bandaríkin eru valin getur skólagjaldið á ári ver-
ið á bilinu 1.262.471 kr. (Guildhall School of Music and Drama, London) til
1.905.422 (Berklee College of Music, Boston) eða hærra. Á Norðurlöndum og í
Þýskalandi er skólagjalda ekki krafist. Seinna þarf svo að kaupa gott hljóðfæri.
Góður flygill kostar t.d. milljónir króna. Þessar tölur eru að sjálfsögðu aðeins sett-
ar fram til þess að gefa einhverja hugmynd um menntunarkostnaðinn en ekki
sem algildar tölur fyrir alla tónlistarnemendur.