Skólavarðan - 01.01.2002, Blaðsíða 5

Ég geng fram hjá heimastofunum
Varma- og Bjarmalandi á leið inn á skrif-
stofu Gerðar. Í stofunum og á ganginum
eru krakkar um allt í leik. Stelpur með
dúkkur, strákar í tölvu að spila stafakarlana,
krakkar að lita, kubba eða gera hvað eina
sem hugur þeirra lystir. Þau eru nefnilega
svo heppin að tilheyra samfélaginu í
Hjallatúni sem er opinn leikskóli þar sem
hver og einn fær að njóta sín og hafa áhrif
á hvað hann tekur sér fyrir hendur á degi
hverjum.
Frost er úti fuglinn minn í Elvisút-
gáfu
Leikskólinn Hjallatún er varla búinn að
slíta barnsskónum. Nýbúið er að halda upp
á eins árs afmæli hans með afmælishátíð
þar sem lagið hér að ofan, Frost er úti fugl-
inn minn, var meðal annars á efnisskránni.
Skólinn er í nýju lágreistu húsi við Vallar-
braut 20 í Reykjanesbæ.
Þetta er heilsdagsleikskóli sem þýðir að
þar eru aðeins heilsdagspláss í boði. Leik-
skólastjóri er Gerður Pétursdóttir og hún
tekur á móti mér á skrifstofu sinni til að
ræða um skólann, stefnuna sem þar ríkir og
það sem á daga hennar sjálfrar hefur drifið.
„Með því að hafa Hjallatún heilsdagsleik-
skóla teljum við okkur geta mætt vel þörf-
um barna sem dvelja allan daginn í leik-
skóla. Það er ljóst að barn sem dvelur átta
til níu tíma í leikskóla hefur aðrar þarfir en
barn sem dvelur þar fjóra til sex tíma. Og í
því kristallast stefna skólans. Við leggjum
áherslu á að uppfylla þarfir hvers einstakl-
ings og reynum að láta barnið hafa tölu-
verð áhrif á hvernig dagur þess gengur fyr-
ir sig,“ segir Gerður.
Mikil áhersla er lögð á að efla tilfinn-
inga- og félagsgreind barnanna, enda hafa
rannsóknir sýnt að góð tilfinningagreind
er ein af undirstöðum lífshamingjunnar.
Einnig telja Gerður og starfsfólk hennar að
í hverjum manni búi auður og það sé þeirra
hlutverk að finna hann og mæta hverjum
einstaklingi þar sem hann er sterkur og
nýtur sín. Þannig er hægt að leiða hann inn
á brautir annars þroska þar sem styrk vant-
ar. Skortur á tilfinningagreind getur leitt til
ýmissa vandamála í mannlegum samskipt-
um.
„Tilfinningagreindin tekur á svo mörg-
um sviðum, til dæmis sjálfsvitund, sam-
kennd, sjálfstjórn, félagslegri hæfni, ein-
beitingu og aga. Við leggjum mikla áherslu
á að efla þessa greind og gefa börnunum
tíma, hlusta á þau og ræða líðan þeirra
ásamt því að leggja áherslu á nærveru, um-
hyggju og hlýju. Börn hafa verið í svo
miklu skipulagi, allt fram undir tíu ára ald-
ur. Það hefur verið of mikið valið fyrir þau
og þegar upp er staðið vita þau ekki hvað
þau vilja eða hverjar þarfir þeirra eru. Við
verðum að veita börnunum tækifæri til að
hlusta eftir þörfum sínum og leita leiða til
að uppfylla þær. Við reynum að skipuleggja
sem minnst fyrir þau og leyfa þeim að njóta
sín í frjálsum leik. Við höfum meðvitað
tekið þá ákvörðun að hlúa að leiknum því
að með frjálsum leik getur barnið lært og
þjálfað nánast alla hæfileika sem það þarf til
að komast af í þessu þjóðfélagi,“ segir
Gerður og leggur áherslu á að starfsfólkið
nýti sér fjölgreindarkenningu Howards
Gardners þegar það metur styrk og hæfi-
leika barnanna, hún reynir sjálf að tileinka
sér þau vinnubrögð gagnvart starfsfólki
sínu.
„Kennararnir eiga ekki að þurfa að vera
góðir í öllu heldur geta þeir valið sér hvar
þeir vilja vera í hvert skipti. Sú eða sá sem
er mjög listrænn og hefur gaman af mynd-
sköpun getur valið sér að vera á listasvæði
og minna á svæði sem honum/henni þykir
ekki jafn áhugavert,“ segir Gerður.
Börnin dvelja í leikskólanum mikinn
hluta dagsins og eiga því að hafa áhrif á það
sem þar gerist. Einhverjir gætu haldið að í
leikskólanum ríkti upplausn þar sem hver
gerði bara það sem hann langaði til, börnin
borðuðu ef þau langaði til og færu út ef þau
vildu en annars ekki. En þótt virða eigi
sjálfsákvörðunarrétt barnanna þarf að sjálf-
sögðu að vera ákveðið skipulag í svona
skólum eins og öðrum.
Í sama hverfi og alræmt fangelsi
Gerður útskrifaðist sem leikskólakennari
árið 1990 og hóf þá störf sem aðstoðarleik-
skólastjóri á leikskólanum Heiðarseli. Þar
var starfsemin öll í mjög föstum skorðum
og áhersla á hópastarf og val. Eftir fimm
ára starf við þann leikskóla var stefnan tek-
in á nám erlendis og varð Danmörk fyrir
valinu.
Og það var engin tilviljun. Eftir að hafa
verið formaður undirbúningsnefndar nor-
rænnar ráðstefnu á vegum Félags íslenskra
leikskólakennara sem haldin var árið 1995
fannst Gerði ekki nógu gott að tala ekki
nógu vel annað Norðurlandamál.
„Mér fannst alveg tilvalið að slá tvær
flugur í einu höggi, sameina tungumála-
nám og framhaldsnám. Ég og maðurinn
minn fórum því til Horsens í Danmörku til
náms með börnin okkar tvö, þriggja ára og
níu mánaða,“ segir Gerður.
Til að byrja með sótti hún um vinnu á
vöggustofu en var vísað frá og bent á frí-
stundaklúbb í nágrenninu. Þar var hún ráð-
in á staðnum og beðin um að vinna með
börnum sem áttu við félagsleg vandamál að
stríða. „Klúbburinn sem ég starfaði í var í
sama hverfi og eitt alræmdasta fangelsi í
Danmörku, þar starfaði ég með börnum
með mikil félagsleg vandamál og í kjölfarið
fékk ég mikinn áhuga á þessum málefnum
og langaði til að læra eitthvað tengt þeim.“
Viðta l
6
„Hæ, hvern ert þú að fara að hitta?“
segir þriggja ára gömul stelpa, í
bleikum kjól og með tíkarspena í hár-
inu, við mig þar sem ég stend í fata-
klefanum í austurgangi leikskólans
Hjallatúns í Reykjanesbæ. „Ég er að
fara að hitta hana Gerði, vitið þið
hvar hún er?“ segi ég. „Hún er leik-
skólastjórinn okkar!“ segir sú stutta
kotroskin og bendir mér inn ganginn.
„Við leggjum mikla áherslu á að
finna mannauðinn í hverjum
einstaklingi“
-segir Gerður Pétursdóttir leikskólastjóri í Hjallatúni í Reykjanesbæ
Með því að hafa Hjalla-
tún heilsdagsleikskóla
teljum við okkur geta
mætt vel þörfum barna
sem dvelja allan daginn
í leikskóla. Það er ljóst
að barn sem dvelur átta
til níu tíma í leikskóla
hefur aðrar þarfir en
barn sem dvelur þar
fjóra til sex tíma.