Skólavarðan - 01.01.2002, Blaðsíða 17
F jarkennsla í VMA, kveðja
18
Námið sjálft byggir enn á sama grunni,
tæknilega séð, og það gerði 1994. Áður var
þetta ófullkomið póstkerfi, Kermit, og ein
nettengd tölva, en hugmyndafræðin og að-
ferðafræðin er í grófum dráttum sú sama.
Við hvetjum fólk ekki til viðhengisnotkun-
ar þar sem því fylgja gallar. Hvað varðar
kennsluumhverfið WebCT þá erum við
farin að nota það í um tíu áföngum og
kennurum er kennt að nota þetta kerfi. Það
kom þannig til að Adam og Guðjón Ólafs-
son sem þá var á Ísafirði þýddu þetta og
það hefur síðan dreifst héðan. Þetta er lip-
urra umhverfi en Learning Space þar sem
það gengur í Windows. Skil verkefna eru
þó eftir sem áður alltaf í gegnum tölvupóst.
Því er ekki að neita að tölvan gefur starfs-
umhverfi sem er miklu þægilegra en pappír
og hún og möguleikar hennar er í rauninni
það sem skilur á milli okkar og gömlu
bréfaskólanna. Í þeim var brottfall gífur-
lega hátt vegna þess hve samskiptin voru
strjál og hæg. Hjá okkur eru samskiptin
hröð og því verkar þetta. Við viljum leitast
við að vera tölvuvæddur bréfaskóli. Það
þjónar ekki hagsmunum nemenda að vera
bundnir tilteknum stað eða tíma, þurfa til
dæmis að mæta þangað sem fjarfundabún-
aður er til staðar, á föstum tímum.“
Bara Haukur og ein tölva
„Kennaranándin er lykilatriði í fjar-
kennslu,“ segir Haukur. „Við getum fæst
unnið verkin ein án þess að eftir því sé lit-
ið. Þetta er ástæðan fyrir því að við notum
þessa tegund fjarkennslu en leiðumst ekki
út í svokallaða p-áfanga.
Við erum nokkurs konar ljósmæður
draumanna, drauma fólks um nám. Það er
hugsjón að þjóna fólki sem komst ekki í
nám fyrr en fjarkennslan kom til, gera því
fært að komast þangað sem það ætlar sér.
Fjarkennslan hefur orðið lausnarorð fjölda
fólks og opnað nýjar gáttir.“
„Þetta er jöfnun til náms,“ skýtur Aðal-
heiður inn í, „og mjög hagkvæmt að ýmsu
leyti, ekki bara í því tilliti að koma í veg
fyrir búseturöskun. Yfirbygging er til dæm-
is sáralítil, bara Haukur og ein tölva,“ segir
hún og brosir. „En hann er reyndar hérna
alla daga og vinnudagurinn er iðulega tólf
tímar eða meira.“
„Fjarkennslan er mér talsvert mikið mál,“
viðurkennir Haukur, „en það er ekki sama
hvernig hún er rekin. Ég er þröngsýnn og
íhaldssamur á vissa þætti sem mér finnst að
verði að halda í heiðri og það kyrfilega:
Aldrei kennaralausa nemendur, aldrei sjálf-
virkja að fullu, aldrei stífni á verkefnisskil.
Við verðum að geta þjónustað fólk miðað
við þær aðstæður sem það býr við og gera
einungis þá kröfu að það hafi tölvu. Ýmsir
nemendur okkar, til dæmis fangarnir, hafa
ekki vefaðgang en hins vegar tölvupóst og
þá þarf að bera disklinga á milli. Svo er
símatenging kostnaðarsöm hérlendis og
aukinn kostnaður ef fólk þarf að vinna á
meðan það er á vefnum.
Krafan um sjálfvirknina vex vegna þeirr-
ar hagræðingar sem hún felur í sér og um
leið fjölgar nemendum á kennara. En það
er hættulegt að álykta sem svo að tækni
leysi kennara af hólmi og við verðum að
sporna gegn slíkum hugmyndum. Það er
enginn annar en persóna sem getur þjónað
persónu og haldið henni að verki,“ segir
Haukur að lokum.
keg
Forsendur aðferðarinnar
Sú aðferð, sem nýtt er við fjar-
kennslu um tölvur við Verkmennta-
skólann á Akureyri á sér nokkrar
höfuðforsendur, sem leitast er við
að halda í heiðri.
1. Kennsla og samskipti eiga fara
fram um tölvur að svo miklu leyti
sem framast er unnt.
2. Nemandinn á að verða fyrir
svo lítilli röskun á kringumstæðum
sem unnt er.
3. Tæknikröfur eiga aldrei að fara
fram úr því, sem hinn almenni
tölvunotandi hefur tök á á hverjum
tíma.
Hrólfur Kjartansson deildarstjóri grunn- og leikskóladeildar
menntamálaráðuneytis lést 2. janúar sl. eftir löng og erfið
veikindi.
Hrólfur átti mikið samstarf við KÍ, hann var m.a. formað-
ur verkefnastjórnar vegna flutnings grunnskóla frá ríki til
sveitarfélaga, Þróunarsjóðs grunnskóla, Endurmenntunar-
sjóðs grunnskóla og samráðsnefndar menntamálaráðu-
neytis, Sambands íslenskra sveitarfélaga og samtaka kenn-
ara og skólastjóra. Hrólfur var jafnframt ritstjóri nýrrar að-
alnámskrár fyrir grunnskóla sem kom út 1989 og sat í verk-
efnisstjórn sem hafði yfirumsjón með samningu nýrra aðalnámskráa fyrir
grunn- og framhaldsskóla en meginhluti þess verks kom út 1999. Hann hafði
einnig yfirumsjón með gerð nýrrar aðalnámskrár fyrir tónlistarskóla.
Hrólfur var ljúfur maður, mannasættir, skemmtilegur, með ríka kímnigáfu,
lipur og laginn við að sameina ólík sjónarmið og finna lausnir á vandamálum.
Hrólfur var jarðsunginn þann 11. janúar sl.
Sigurjón Pétursson deildarstjóri grunnskóladeildar Sam-
bands íslenskra sveitarfélaga fórst í bílslysi 10. janúar sl.
Grunnskóladeild var sett á laggirnar 1996 vegna yfirtöku
sveitarfélaga á öllum rekstri grunnskóla. Sigurjón sat í
samninganefnd Launanefndar sveitarfélaga vegna grunn-
og tónlistarskóla og í samstarfsnefnd vegna kjarasamn-
inga grunn-, leik- og tónlistarskóla. Hann sat jafnframt í
stjórn Endurmenntunarsjóðs grunnskóla, samráðsnefnd
menntamálaráðuneytis, Sambands íslenskra sveitarfélaga
og samtaka kennara og skólastjóra og mörgum fleiri
nefndum sem fulltrúi Sambands ísl. sveitarfélaga. Hann var einnig í verkefnis-
stjórn vegna kjarasamninga grunnskólakennara og skólastjóra. Sigurjón var
traustur maður, heiðarlegur, skemmtilegur, réttsýnn, staðfastur en sanngjarn,
hann var maður orða sinna og hafði til að bera ríka réttlætiskennd. Eins og
forsætisráðherra nefndi réttilega í minningagrein sinni um Sigurjón var hann
ómissandi, að mati þeirra sem störfuðu með honum.
Sigurjón var jarðsunginn þann 21. janúar sl.
Hrólfur Kjartansson og Sigurjón Pétursson höfðu mikil áhrif á skólamál,
meðal annars áttu þeir báðir veigamikinn þátt í að undirbúa flutning grunn-
skólans frá ríki til sveitarfélaga. Að auki komu þeir að málefnum skóla á leik-
og tónlistarskólastigi eins og áður er getið. Erfitt mun reynast að fylla það
skarð sem þeir skilja eftir sig. Fjölskyldum Hrólfs og Sigurjóns eru hér með
færðar dýpstu samúðarkveðjur.