Skólavarðan - 01.01.2002, Blaðsíða 29

Geiturnar þrjár horfðu löngunaraugum á
grænt grasið handan við brúna. Þær voru
sammála um að græna grasið
væri þeirra eina von um bjarta
framtíð. En þeim stóð ógn af
tröllinu sem bjó undir brúnni.
Löngunin var hræðslunni yfir-
sterkari og því söfnuðu þær
kjarki og lögðu í tröllið. Með
áræðni og visku tókst þeim að
sigra tröllið og búa sér betri
framtíð.
Grasið var örugglega til stað-
ar en spyrja má hversu safaríkt
það var í raun? Við manna-
börnin þurfum líka innihalds-
ríka næringu fyrir líkama og sál
til að lifa af í kröfuhörðu nú-
tímasamfélagi. Börnin verða að
komast fram hjá tröllinu en til
þess þurfa þau að leggja mis-
mikið á sig því þau eru ólík að
upplagi. Þau ganga menntaveg-
inn og þurfa að fara yfir þó
nokkrar brýr á leiðinni. Hjá
sumum er tröll undir hverri brú,
hjá öðrum liggur það í dvala og
hjá enn öðrum börnum er það
ekki til staðar.
Hversu mikið þyrstir þau í
fróðleik og hvaða ráðum beita
þau til að komast klakklaust yfir
brúnna? Hversu tilbúin eru þau
til að standast kröfur samfélags-
ins? Svörin við þessum spurn-
ingum eru lykillinn að því
hvernig þeim reiðir af á þessu
ferðalagi. Hvað ef baráttan við
tröllið dregst á langinn? Börnin
nærast ekki á meðan og vonleysi
grípur um sig. Hræðsla, kvíði og
lélegt sjálfsmat drepur niður fróðleiksfýsn-
ina. Börnin upplifa stöðugt óþægilega
reynslu í baráttunni við kerfið sem setur
mark sitt á líf þeirra um alla framtíð.
Börnin eru ekki ein á þessu
ferðalagi því foreldrarnir leggja
gjarnan sitt af mörkum til að af-
kvæmi þeirra fái notið sín.
Gagnkvæm virðing þarf að ríkja
milli fagfólks og foreldra svo
sameiginleg heildarsýn glatist
ekki. Miðast kröfur samfélags-
ins við þarfir barna, foreldra
eða þarfir markaðskerfis?
Í hverju felst metnaður sam-
félagsins, skólans, foreldranna
og barnanna? Eru allir þessir að-
ilar jafnmetnaðarfullir? Kröfur
samfélagsins þurfa að vera í takt
við þarfir fjölskyldunnar og
metnaður samfélagsins þarf að
ná til allra þegna þess.
Hvaða afleiðingar hefur það í
för með sér ef samfélagið skap-
ar ekki öllum skilyrði til að
dafna? Börnin verða áhugalaus
og vanvirk. Kjarkinn brestur og
stjórnleysi grípur um sig því það
er sama hversu mikið þau leggja
á sig, samfélagið hleypir þeim
ekki í gegn. Geiturnar undu
glaðar við sitt og kjömsuðu á
safaríka grasinu en þegar líða
tók á sumarið varð öllum ljóst
að þær nýttu fæðuna misvel.
Það sama á við um mannabörn,
þau þrífast misvel á sama
menntunarskammti. Menntunin
verður að innihalda fjölbreyttar
grastegundir til að vera nær-
ingarík fyrir alla.
Þekkingarleit barna er háð því
að skilningur sé fyrir hendi á
vaxtarskilyrðunum sem þau
þurfa til að öðlast öryggi og
sjáfsvirðingu. Þekking til að
beita fjölbreyttum aðferðum er
forsenda þess að allir fái að
njóta sín í metnaðarfullum
skóla. Samvinna allra sem koma
að skipulagi ferðalagsins gerir
gæfumuninn. Það eru í raun all-
ir í sama liði.
Kristín Björk Jóhannsdóttir
Höfundur er þroskaþjálfi og
kennari í Sandvíkurskóla á
Selfossi.
Smiðshöggið
30
Börnin ganga menntaveginn og þurfa að
fara yfir þó nokkrar brýr á leiðinni. Hjá
sumum er tröllið undir hverri brú, hjá
öðrum liggur það í dvala og hjá enn öðr-
um börnum er það ekki til staðar.
Hversu mikið þyrstir þau í fróðleik og
hvaða ráðum beita þau til að komast
klakklaust yfir brúnna? Hversu tilbúin
eru þau til að standast kröfur samfélags-
ins? Svörin við þessum spurningum eru
lykillinn að því hvernig þeim reiðir af á
þessu ferðalagi.
Er rúm fyrir öll börn í
metnaðarfullum skóla?