Skólavarðan - 01.03.2011, Blaðsíða 22

22
Skólavarðan 1.tbl. 2011máLEFnI
Dagleg samskipti eru milli Vinnueftirlitsins og skóla landsins. Um það
bil tíu eftirlitsmenn um allt land heimsækja leikskóla, grunnskóla og
aðrar skólastofnanir.
Í þeim skólum þar sem ekki liggur fyrir skrifl eg áætlun um öryggi
og heilbrigði á vinnustað (áhættumat) gefur eftirlitsmaður Vinnueftir-
litsins fyrirmæli um það.
Skólastjóri er samkvæmt vinnuverndarlögunum (nr. 46/1980) túlk-
aður sem atvinnurekandi og ber þar með ábyrgð á gerð áhættumats
sem á að taka til allra starfsmanna skólans. Hann ber einnig ábyrgð á
að vinnuverndarstarf við skólann sé í lagi, t.d. að starfandi séu öryggis-
trúnaðarmenn og öryggisverðir. Eitt helsta hlutverk öryggistrúnaðar-
manna og öryggisvarða er að taka þátt í að gera áhættumat starfa.
Skólastjórar bera ábyrgðina
Oft leiðir áhættumatið í ljós að úrbóta er þörf. Ráðast skal strax í þær
úrbætur sem auðvelt er að gera. Mikilvægt er að forgangsraða þeim
úrbótum sem eftir standa og gera þarf samkvæmt áhættumatinu. Það er
hlutverk skólastjóra að samþykkja endanlega þau atriði sem þarfnast
úrbóta og tímasetta framkvæmdaáætlun þar sem ábyrgðarmenn úrbóta
eru tilgreindir. Skólastjóri hefur ákveðið svigrúm varðandi úrbætur en
þó ekki alltaf.
Dæmi 1. Áhættumat leiðir í ljós að mjög heitt er á kennarastofu
á sólríkum dögum. Ein af tillögum skv. áhættumati er að bæta
við opnanlegum fögum á glugga kennarastofunnar. Skólastjóri
telur að vandamálið skapi ekki mikla hættu en ákveður að kaupa
viftu og láta dýrari úrbætur bíða fram á næsta fjárhagsár.
Dæmi 2. Samkvæmt áhættumati er fúkkalykt í smíðastofu og
raki í gólfi . Nemendur og kennarar hafa ítrekað kvartað. Eigandi
húsnæðisins lagar ekki vandamálið þrátt fyrir ítrekaðar beiðir
skólastjóra. Telji skólastjóri að fólk sé í hættu ber honum að
stöðva vinnu í smíðastofunni og loka henni þar til úrbætur hafa
farið fram.
Hafa samband ef vafamál koma upp
Það er hlutverk skólastjóra sem ber ábyrgð á daglegum rekstri, en ekki
leigusala, að gætt sé fyllsta öryggis og góðs aðbúnaðar og hollustuhátta
á vinnustaðnum.
Oft eru leigusamningar með ákvæði um að leigusali ábyrgist að hús-
næðið uppfylli kröfur sem opinberir aðilar geri til húsnæðis, eins og
t.d. kröfur heilbrigðis- og eldvarnaeftirlits.
Ef starfandi eru á svæði skólans verktakar eins og t.d. ræstitæknar,
matreiðslufólk og heilbrigðisstarfsmenn er skylt að hafa samband við
þá aðila og koma á samvinnu um gerð áhættumats fyrir vinnustaðinn í
heild.
Skólastjórar og skólayfi rvöld geta haft samband við Vinnueftirlitið
komi upp vafamál um ábyrgð.

Skólastjórar - vinnuvernd og ábyrgð
Áhættumat starfa þarf að ná til allra þátta vinnunnar.
Mynd úr safni. Myndin tengist ekki efni greinarinnar beint.
Texti: Leifur Gústafsson
Leifur er fagstjóri áhættumats hjá Vinnueftirlitinu - www.vinnueftirlit.is