Gerðir kirkjuþings - 2010, Síða 30
30
tæp 20 ár frá, 1977 til 1996. Hann var ritari kirkjuþings á sama tíma og ritari
kirkjuráðs 1977 til 1990. Hann ritaði meðal annars Sögu kirkjuráðs og kirkjuþings
sem út kom 1996. Eiginkona séra Magnúsar, Anna Sigurkarlsdóttir, lést 26. apríl á
þessu ári.
Allir þessir menn lögðu drjúgan skerf að mörkum í þágu þjóðkirkjunnar og
kirkjuþings. Ég vil biðja þingheim og gesti að votta minningu þeirra virðingu sína
með því að rísa úr sætum.
II.
Virðulega kirkjuþing. Góðir gestir.
Það er engin ástæða til að draga dul á það að þjóðkirkjan á við erfiðleika að etja um
þessar mundir, erfiðleika sem ekki verða raktir til hinnar svonefndu kreppu eða
bankahruns. Til þeirra vandamála sem nú steðja að samfélaginu vegna gálausrar
vegferðar um himinskaut fjármála og misnotkunar á frelsi sækir kirkjan þvert á móti
afl og styrk til að líkna og leiða, veita huggun í harmi og lýsa þann veg sem þjóðin
þarf að ganga. Á hinn bóginn eiga erfiðleikar þjóðkirkjunnar nú rætur að rekja til innri
meina, við skulum ekki fara í neinar grafgötur um það. Ásakanir um siðferðisbrest á
aðra hönd og skort á samhygð og skilningi á hina leita nú uppruna síns og krefjast
svara. Þjóðkirkjan verður að svara og hún vill svara, hún vill leiða hið sanna í ljós og
horfast í augu við sjálfa sig, horfast í augu við það sem misfórst í eigin ranni. Hún
verður jafnframt að styrkja innviði sína með aukinni samstöðu og meiri eindrægni í
erfiðum úrlausnarefnum.
Fyrir þessu kirkjuþingi liggur að setja á stofn rannsóknarnefnd um viðbrögð og
starfshætti kirkjunnar í málum sem við vildum öll að væru kirkjunni fjarri. En
veruleikinn kallar og við honum verður að bregðast. Gerum það af sannsýni,
umburðarlyndi, velvild og virðuleika – og horfumst í augu við það sem var og verður
að breytast. Verkefni kirkjunnar er nákvæmlega meitlað í þessum ljóðstöfum Njarðar
P. Njarðvík:
Sérhver manneskja
verður að læra
að horfast svo fast
í augu við sjálfa sig
að hún neyðist til að líta undan.
Og horfa svo aftur
án þess að líta undan.
III.
Við komum saman á aukakirkjuþingi á hallandi sumri vegna andstreymis í fjármálum,
kröfu ríkisins um niðurskurð á þeim framlögum til þjóðkirkjunnar sem ríkisvaldinu
ber að svara samkvæmt lögfestum samningum á grundvelli stórfelldrar eignatilfærslu
frá kirkjunni til ríkisins á öldinni sem leið. Við vildum að ríkið sýndi kirkjunni meiri
sanngirni en við blasti, ekki hlífð heldur sanngirni í ljósi þess veruleika sem við
horfumst í augu við í samskiptum ríkis og kirkju og þess brýna hlutverks sem
þjóðkirkjan gegnir um dreifðar byggðir landsins til sjávar og sveita, ekki síst á
þrengingatímum. Hitt má ekki gleymast að þjóðkirkjan hefur frá upphafi áfallanna
verið reiðubúin til að leggja sitt af mörkum, bæði í niðurskurði og stórauknu framlagi