Félagsbréf - 01.12.1963, Blaðsíða 20

er frelsi án ábyrgðar. En senn hljótum
vér að herða oss upp í þann mann-
dóm að gangast við tilfinningum vor-
um og taka á oss ábyrgðina, sem því
fylgir. Þessi ábyrgð, vor sameiginlega
og gagnkvæma ábyrgð, —■ það er oss
lífsnauðsyn, að vér könnumst við hana
og göngumst undir hana sem allra fyrst,
því hún er sjálf lífstaugin, samvizka
vor og sál, réttur vor til að lifa, eign-
arheimild vor að óbætanlegri jörð
Norðurlanda.
Vér Norðurlandabúar eigum einum
landvinningi ólokið, vér eigum eftir
að vinna Norðurlönd. Og það er mál
til komið að vér leggjum þau undir
oss, þessa sameiginlegu ættjörð vora.
Og enginn hluti hennar má undan
sleppa. Hún á að verða vor eign, öll
og óskoruð, en lengra munum vér
ekki heldur seilast til landvinninga. Vér
erum friðsamir landvinningamenn, vér
nemum vort eigið land, nýtum mögu-
leika þess, sjálfum oss til gagns og
engum til óþurftar. En ef vér bregð-
umst þessari landvinningaskyldu, mun
samnorræn ættjörð vor sökkva eins og
hvert annað Atlantis í hafdjúp vors
eigin ónytjungsháttar, svo að ekki
geymist annað til heimildar en munn-
mælasögn, einmanaleg eins og græn-
lenzkur máfur, sögnin um fólk, sem
ekki megnaði að gegna stundlegu hlul-
verki sínu og fyrir þá sök ofurseldi
sig vesalmannlegri og verðskuldaðri
tortímingu.
En ef nokkursstaðar á jarðkringl-
unni er grundvöllur fyrir ríki friðar,
þjóðernislegur og landfræðilegur
grundvöllur, þá er það hér. Hin korn-
frjóu akurlendi og miklu viðskipta-
möguleikar í Danmörku og á Skáni,
hin norsku, íslenzku og færeysku fiski-
skip með heilt haf til umráða, skógar
Noregs og Svíþjóðar og málmfjöll-
in sænsku, öll vatnsorkan, sem enn er
að mestum hluta óbeizluð — hversu
stórkostlegt athafnasvæði og um leið
lítt notað.
Norðurlönd geta, ef rétt er að farið,
brauðfætt sig sjálf — Noregur þarf
t.d. ekki, af ótta við kornþurrð á
styrjaldartímum, að koma sér upp
ósamkeppnishæfum landbúnaði. Á
hættutímum geta Norðurlönd senni-
lega séð sér borgið, einnig um aðrar
líkamlegar nauðþurftir. Hitt er mér
Ijóst, að ráða þarf fram úr mörgum
og stórum erfiðleikum. Það er ekkert
áiilaupaverk að fella öll Norðurlönd
í samábyrga, efnahagslega heild. En
skilyrði þess eru fyrir hendi, og ég
fæ ekki betur séð, en að það sé and-
varaleysi, sem gangi glæpi næst, að
loka augunum fyrir þessum skilyrðum
í stað þass að færa sér þau í nyt.
Hver sá, er ekki vill gerast bein-
línis meðsekur, verður að koma mál-
inu til liðs með persónulegri vinnu.
Enginn má láta skeika að sköpuðu.
Og engin viðleitni í rétta átt, hversu
vanburða sem hún annars kann að
vera, er svo smávægileg, að hennar
sjái ekki stað. Góðgjarnir og fróm-
lundaðir vinir segja, að ekki sé tíma-
bært eins og sakir standa að reyna að
koma málinu í höfn — til þess þurfi
nýtt heimshrun að koma til sögunnar.
Látum það vera, að þessir hálfvolgu
og trúardaufu vinir eru ef til vill
hættulegustu fjandmenn málsins ■—
en hvílíkt léttúðarhjal, hvílíkt ábyrgð-
16 FÉLACSBRÉF