Félagsbréf - 01.12.1963, Blaðsíða 55

til einskis gert. Það er ekki að ófyrir-
synju eða af einskærum kvalalosta að
S.S.-menn kjósa slíka niðurlæging
fórnardýrsins. Þeir vita sem svo, að
skipulag sem er þess megnugt að eyði-
leggja fórnardýr sitt áður en það stíg-
ur upp á aftökupallinn. ... hlýtur að
vera vænlegast til þess að hneppa
heila ])jóð í þrældóm.“ (Les Jou.rs de
Notre Mort, 1947).
Rétturinn fékk ekkert svar við þess-
ari grimmúðlegu heimskuspurningu,
en hægur vandi hefði verið að finna
svarið með því að hugleiða nokkrar
mínútur örlög hollenzkra Gyðinga,
sem voguðu sér árið 1941 að ráðast á
þýzka öryggislögreglusveit í gamla
Gyðingahverfinu í Amsterdam. 430
Gyðingar voru teknir höndum í refs-
ingarskyni, og þeir voru bókstaflega
pyntaðir til dauða. fyrst i Buehcnwald
og síðan í austurrísku fangabúðunum
í Mauthausen. Mánuðum saman dóu
þeir þúsund dauðdögum, og hver ein-
stakur þeirra hefði öfundað bræður
sína í Auschwitz og jafnvel þá í Riga
og Minsk.
Til er ýmislegt sýnu verra en dauði,
og S.S.-menn sáu til þess, að eitthvað
af því tagi væri aldrei fjarri hugum
fórnardýra þeirra. [ þessu tilliti af-
skræmdi það sannleikann, jafnvel
hinn gyðinglega sannleika, líklega
rækilegar en í nokkru tillili öðru, að
gerð var vísvitandi lilraun í réttarhald-
inu til þess að segja aðeins söguna
frá sjónarhóli Gyðinga. Dýrðarljóm-
inn yfir uppreisninni í Gyðingahverf-
inu í Varsjá og hetjudáðum nokkurra
annarra Gyðinga, sem mótspyrnu
veittu, stafaði einmitt frá því að þeir
þrjózkuðust gegn hinum tiltölulega
auðvelda dauðdaga sem nazistar buðu
þeim, — frammi fyrir aftökusveit eða
í gasklefa. Og vitnin í Jerúsalem, sem
minntust á andspyrnu og uppreisn og
„þann hverfandi þátt (sem slíkt átti)
í sögu blóðbaðsins mikla“, staðfestu
enn einu sinni, að aðeins kornungt
fólk var hæft til að taka þá ákvörðun,
að „við getum ekki látið' slátra okkur
eins og sauðkindum.“
4 Hlutverk Gyðingaleiðtoganna.
Fyrir sjónum Gyðings er hlutverk
Gyðingaleiðtoganna í útrýmingu
þeirrar eigin þjóðar vafalaust dapur-
legasti kafli allrar hinnar dapurlegu
sögu. í Amsterdam og í Varsjá, I
Berlín og í Búdapest mátti trúa em-
hættismönnum af Gyðingaættum fyrir
því að skrásetja Gyðingafólk og eigur
þess, afla fjár hjá því sjálfu til þess að
standast kostnað af brottflutningi þess
og útrýmingu, til þess að halda reiðu
á yfirgefnu húsnæði, útvega lögreglu-
lið til að handsama Gyðinga og koma
þeim í lestir, og loks til að kóróna
allt, til að skila eignum Gyðingasam-
félaganna til endanlegrar upptöku.
í hinum opinberu yfirlýsingum sem
þeir gáfu út — innblásnar af nazist-
um þótt ekki væru þær orðaðar af
þeim — getum við enn merkt, hversu
mjög þeir nutu hins nýja valds
síns: „Miðstjórn Gyðinga hefur ver-
ið veittur óskertur réttur til þess að
ráðstafa öllum andlegum og veraldleg-
um verðmætum Gyðinga og öllum
mannafla þeirra,“ segir í fyrstu til-
kynningu Búdapest-ráðsins. Við vit-
um, hvernig embættismönnum Gyðinga
FÉLAGSBRÉF 51