Víkurfréttir - 18.12.1997, Qupperneq 28

SUMARDAGAR I REYKJANESBÆ
SJOVARNARGARÐUR
PLANIÐ
FISCHERHUS
MIÐBRYGGJA
NORÐFJÖRÐSHUS
STOKKAVÖR FJOSIÐ
KAMPURINN
MYLLUBAKKI
SJOVARNARG^RÐUR
KORTAGERÐ: S.B./H.B.B
}> var bcðinn um að vera leið-
sögumaður gönguhóps um ' ' 'Á
gamla hæinn í Kellavík á „Sum- !
M rdöguiíi í Reykjanesbæ”, laug-
ardaginn 16. ágúst.
Farið var frá Kjama kl. 14. og átli gangan
að taka um eina klukkustund. Þálttaka var
góð, milt veðuren rigningarvottur.
Ég bauð þátttákendur velkomna og sagði
þeim að I’arið yrði inn á Vatnsnes, þaðan
niður í Bás og síðan Ægisgötuna og út á
Háaberg.
A nokkrum stöðum í frásögn þessari er
sagl frá fleiru en fram kom í gönguferð-
inni.
fyrir botni
KEFLAVÍKUR
Stakk, rétt norðan við Helgu-
víkina, í Keilisnes og er syðsti
hluti Faxaflóans. Heimildir
um verslun Englendinga í
Keflavík eru frá 1540. En á
Vatnsnesi em ömefnin Þýska-
vör og Duggubás sem er vík í
klettana sunnan við
„Stórumilljón” en Þýskavör
var f Vatnsnesvíkinni. Ertalið
að Þjóðverjar hafi verslað á
þessum stöðum fyrir 1540.
GAMLI TÍMINN
Arið 1587 er jarðarinnar
Keflavíkur getið í heimildum
og er hún talin kostarýr. Má
því ætla að aðstæður til að
sækja sjóinn haft ráðið miklu
um búsetu hér. Snemma er
Stokkavararinnar getið. Ut-
gerð báta þess tíma, takmark-
aðist af þeim aðstæðum sem
landkostir buðu uppá. þar sem
taka varð bátana á land til að
forða þeim undan sjó.
Héðan var stutt á fengsæl
ftskimið sem hlutu nafn eins
og Gullkistan.
„NÚTÍMINN"
Árið 1908 kemur hingað
fyrsti mótorbáturinn (mb. Júlí-
us sem var 7-8 tonn). Þá hefst
hér útgerð mótorbáta sem
voru frá 12 tonnum og fóru
upp í 26 tonn. Bryggjunefnur
verða til og fast legufæri
(múmingu eða bauju), sem
komið var fyrir hér á víkinni,
varð hver mótorbátur að hafa.
Eftir „uppskipun” og milli
róðra var þeim lagt við legu-
færin. Milli báts út á legu og
lands var farið á baujubáti
(uppskipunarbáti), sem skilinn
var þar eftir, meðan nrótorbát-
ur var í róðri. í austlægum
áttum gat verið ófært, vegna
ókyrrðar við bryggju. þegar
konrið var úr róðri. Var þá lagt
við legufærin og uppskipunar-
bátamir notaðir til að flytja
afla og veiðarfæri frá borði í
land. Oftast voru þessir bátar
„settir upp”, í varir þær sem
voru hér í víkurbotninum þeg-
ar þeir voru ekki í notkun.
TÍMAMÓT
Þáttaskil urðu í útgerðinni árið
1932 þegar uppbygging hafn-
arinnar í Vatnsnesvíkinni
hefst. Hafskipabtyggjan gjör-
breytti afgreiðslu farmskipa
og árið 1934 er hafist handa
við gerð viðlegugarðs fyrir
dagróðrabátana. Hefur upp-
byggingin, með hléum, staðið
yftr síðan.
BÁSINN.
Hér fyrir fótum okkar er Bás-
inn (uppbygging hans var á
árunum 1928-30) Viðsjáum
það sem eftir er af bryggjunni.
Upp með Básveginum, báð-
um megin, voru aðgerðar og
beitningarskúrar úr timbri.
Hér þótti öll aðstaða afar góð.
Fyrir enda Bássins undir upp-
fyllingunni eru stórar klappir,
sléttar eins og bryggja gerð af
mönnum og tjærer Skolla-
TEXTI:
Surlaugur Björnsson
MYNDIR:
Byggðasafn Suðurnesja
Sturlaugur Björnsson
Dagný Gísladóttir
VATNSNES
Stansað var upp undir homi
Vatnsnesvegar og Hrannar-
götu og þess getið að Bjam-
fríður Sigurðardóttir, ekkja Jó-
hanns Guðnasonar á Stóra-
Vatnsnesi, haft gefið húsið
undir byggðasafnið. Hér fram
undan okkur í nokkmm
slakka suðvestur af bæjarhús-
unum var Vatnsnestjömin sem
nesið dregur nafn sitt trúlega
af. Vatnsból var hér rétt hjá
tjöminni. Þar var fata í bandi
sem undið var upp á kefli nteð
sveif. Litla-Vatnsnes, lítill
bær, stóð í túninu ofan við
Vatnsnesvíkina. Vatnsnestún-
ið þótti stórt, það náði frá
innribrún klettanna með fram
víkinni og trúlega eitthvað
upp fyrir „Baldursgötu” og
meðfram Vatnsnesveginum
og var hluti jress hinumegin
vegarins. Mjólk frá búinu var
seld bæjarbúum. Frá Vatns-
nesi var gert út og þar var selt
salt, byggingarefni eins og
sement, timbur og fl.
KEFLAVÍKIN
Áfram var haldið Hrannargöt-
una út á uppfyllinguna fyrir
ofan Básinn. Þaðan sést vel
umgjörð Keflavíkur, fallegt
Bergið að norðanverðu og það
sem eftir er af fágætum Vatns-
nesklettunum að sunnanverðu
en fyrir botninum öll jsessi
uppfylling og grjót. Keflavík
gengur innúr Stakksfirði sem
markast af línu frá drangnum
Fjaran var um aldir vettvangur daglegs lífs. Bryggjan á myndinni er
Edinborgarbryggja, upp afhenni er Edinborgarverslun.
JOLABLAÐ
Víkuifréttir