Morgunblaðið - 08.07.2016, Qupperneq 20

20 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 8. JÚLÍ 2016
✝ Páll SvavarGuðmundsson
fæddist í Reykjavík
27. janúar 1932.
Hann lést á hjúkr-
unarheimili Hrafn-
istu í Boðaþingi,
Kópavogi, 28. júní
2016.
Hann var sonur
hjónanna Jennýjar
S. Lárusdóttur, f. 8.
maí 1909 í Firði í
Múlasveit, Barðastrandarsýslu, d.
17. apríl 2005, og Guðmundar
Ingólfs Guðjónssonar, skólastjóra,
f. 14. mars 1904 í Arnkötludal í
Steingrímsfirði, d. 22. apríl 1971.
Bróðir Svavars var Helgi Guð-
mundsson, bankastarfsmaður, f.
25. október 1936, d. 30. nóvember
1984.
Svavar kvæntist 8. september
1964 Rósu Guðmundsdóttur,
kennara, frá Eyjólfsstöðum í
Beruneshreppi, f. 26. september
1952, sama ár og Rósa sem síðar
varð eiginkona hans. Um haustið
hóf hann kennslu við Miðbæj-
arskólann í Reykjavík en starfs-
vettvangur hans var lengst af í
Æfingaskóla KHÍ, síðar Háteigs-
skóla, og hefur hann þar verið
mörgum kennaranemanum leið-
beinandi. 1953 lauk hann handa-
vinnukennaraprófi og danskenn-
araréttindi fékk hann 1965 og
hafði sem hliðarstarf í mörg ár
kennslu hjá Þjóðdansafélagi
Reykjavíkur, var þar í stjórn um
skeið og tók þátt í sýningum.
Svavar var list- og náttúruunn-
andi, safnaði listmunum og stein-
um. Hann gekk fjöll í leit að eðal-
grjóti og átti mikið og glæsilegt
steinasafn. Stærri hlutann af því
gaf hann austur á Breiðdalsvík.
Eftir að hann kynntist svila sín-
um Björgólfi Jónssyni á Tungu-
felli í Breiðdal dvaldist hann þar
lengri eða skemmri tíma á hverju
sumri og smitaði Björgólf svo af
steinaáhuganum að hann safnaði
líka steinum í vandað safn. Þeir
áttu saman ófá spor um austfirsk
fjöll.
Útför Svavars fer fram frá
Digraneskirkju í dag, 8. júlí 2016,
klukkan 11.
1929. Dóttir þeirra
er Margrét, f. 6. apríl
1965. Hún var gift
Guðjóni Steingrími
Birgissyni, tónlistar-
kennara. Börn
þeirra eru: Tumi
Steingrímsson, f. 13.
desember 1987, Ísak
og Viktor Stein-
grímssynir, f. 9. jan-
úar 1993, og Emma
Sóley Steingríms-
dóttir, f. 7. mars 2001.
Svavar ólst upp hjá móður sinni
eftir skilnað foreldranna og var
henni alla tíð mjög handgenginn.
Hann var í skóla í Reykjavík á vet-
urna, en var mörg sumur sem
barn og unglingur í sveit hjá
frændfólki sínu í Garpsdal við
Gilsfjörð og átti þaðan mjög hlýj-
ar endurminningar. Jafnframt
hélt hann góðu sambandi við föð-
ur sinn og stjúpu. Hann lauk prófi
frá Kennaraskóla Íslands vorið
Mínir vinir fara fjöld,
feigðin þessa heimtar köld.
Ég kem á eftir, kanske í kvöld,
með klofinn hjálm og rofinn skjöld,
brynju slitna, sundrað sverð og
syndagjöld.
Svo kvað skáldið Bólu-Hjálm-
ar við lát vinar fyrir hálfri ann-
arri öld.
Nú á björtum og fögrum sum-
ardegi kvaddi mágur minn og
jafnaldri þetta jarðlíf. Ferðatím-
inn er ef til vill við hæfi. Svavar
var maður fegurðar, birtu og ís-
lenskrar náttúru. Hans mestu
yndisstundir voru að njóta úti-
veru í íslenskum fjöllum og
skoða náttúruna lifandi og
dauða. Hann þekkti hvert blóm
sem á vegi hans varð, hvern fugl
sem framhjá flaug og einkenni
og nafn hverrar steintegundar.
Hann unni öllu lifandi, hann var
natinn við allan gróður á lóðinni
og kötturinn hans átti alltaf
nægan mat við húsdyrnar, svo
aðrir gátu notið veislunnar.
Þegar ég var bóndi austur í
Berufirði, gaf ég mér nokkrum
sinnum tíma til að fara með þeim
mágum mínum, Svavari og
Björgólfi, í steinaleit. Þær ferðir
voru mér ný upplifun þótt ég
væri enginn steinasafnari eins og
þeir. Það voru þrædd þröng gil
og mjóar rákir í hamrabeltum.
Svo var tekið upp nesti í grænni
laut og talað saman á lægri nót-
unum. Annað hefði spillt frið-
semd og fegurð umhverfisins.
Þótt við Svavar hefðum báðir
haft kennslu að okkar aðalstarfi,
lágu leiðir okkar aldrei saman á
þeim vettvangi. Orðspor hans
þaðan er mjög gott og ýmislegt
hefur hann sýnt mér og sagt sem
mér finnst staðfesta það. Utan
hefðbundinna námsgreina
kenndi hann nemendum sínum
dans og myndlist og setti upp
fjölda barnaleikrita. Hann gauk-
aði að mér ýmsu efni sem hafði
slegið í gegn hjá honum. Það
kom sér vel þegar ég var að
stjórna heimavistarskóla austur
á landi.
Vinátta okkar Svavars hélst
alltaf þótt við litum margt í
kringum okkur ólíkum augum,
jafnvel svo ólíkum að það sem
öðrum fannst svo einfaldar stað-
Svavar
Guðmundsson
✝ Hreinn Krist-jánsson fædd-
ist 3. mars 1928 á
Geir-
bjarnarstöðum í
Köldukinn. Hann
lést 18. júní 2016.
Foreldrar hans
voru Helga
Tryggvadóttir, f.
18. október 1900,
d. 24. mars 1996,
og Kristján
Guðnason, f. 30. júlí 1891, d.
27. mars 1945. Systkini Hreins
eru: a) Jón, f. 1924, d. 2015,
bóndi í Fellshlíð í Eyjafirði.
Kona hans var Guðrún Krist-
jánsdóttir, f. 1923, d. 2012. b)
Gerður, f. 1926, býr á Húsavík.
Maður hennar var Jón Sig-
urðsson, f. 1923, d. 2014.
Tryggvi, f. 1936, húsasmiður í
Reykjavík. Kona hans er Guð-
rún Björk Guðmundsdóttir, f.
1940.
Hreinn kvæntist Ernu
Sigurgeirsdóttur 17. sept-
ember 1955. Hún er fædd 15.
desember 1934 á Arnstapa í
Ljósavatnsskarði. Þau eign-
uðust 6 börn: 1) Viðar, f. 3.
nóvember 1956, bókmennta-
fræðingur í Reykjavík. Kona
hans er Anna Guðrún Júl-
íusdóttir, f. 20. júní 1961, sér-
fræðingur í kennslu innflytj-
endabarna. Þau eiga fjögur
bóndi á Hríshóli. Þau eiga
fjögur börn.
Hreinn átti heima á
Geirbjarnarstöðum til fimm
ára aldurs. Árið 1933 flutti
fjölskyldan í Svartárkot í
Bárðardal. Árið 1946, eftir lát
föður hans, flutti fjölskyldan í
Öxnafellskot í Eyjafjarð-
arsveit. Nafninu var breytt í
Fellshlíð og húsakostur
byggður upp. Hreinn fór í
bændaskólann á Hólum tvo
vetur, 1948-1950. Hreinn og
Jón bróðir hans bjuggu fé-
lagsbúi í Fellshlíð til ársins
1961, að Hreinn og Erna
keyptu jörðina Fjósakot,
breyttu nafninu í Hríshól og
byggðu upp stórbú. Árið 1981
hófu Sigurgeir og Bylgja
félagsbúskap með þeim og ár-
ið 1996 tóku þau við búinu.
Hreinn starfaði þó við búið
með Sigurgeiri og einnig hjá
Ævari í Fellshlíð meðan heils-
an leyfði. Hreinn sat í hrepps-
nefnd og gegndi trún-
aðarstörfum fyrir sveit sína.
Hann var formaður Bún-
aðarfélags Saurbæjarhrepps,
formaður Fjárræktarfélagsins
Freys í áratugi, og stofnfélagi
í Lionsklúbbnum Vitaðsgjafa.
Hreinn var bóndi af lífi og sál,
fjármaður eins og þeir gerast
bestir, með afbrigðum fjár-
glöggur, hirðusamur með búfé
og mikill ræktunar- og kyn-
bótamaður. Kúabúið og
fjárbúið voru jafnan með af-
urðahæstu búum landsins.
Útför Hreins fer fram frá
Akureyrarkirkju í dag, 8. júlí
2016, klukkan 13.30.
börn og tvö barna-
börn. 2) Bergur, f.
31. desember
1957, d. 14. apríl
1958. 3) Sigurgeir
Bjarni, f. 31. maí
1959, fram-
kvæmdastjóri Bún-
aðarsambands
Eyjafjarðar, áður
bóndi á Hríshóli.
Kona hans er
Bylgja Svein-
björnsdóttir, f. 13. desember
1962, verslunarkona og kjóla-
og klæðskerasveinn. Þau eiga
þrjú börn og fjögur barnabörn.
4) Kristján, f. 21. ágúst 1964,
viðskiptafræðingur á Ak-
ureyri. Kona hans er Anna
Sigrún Rafnsdóttir, f. 19. mars
1968, kennari. Kristján á þrjú
börn úr fyrri sambúð með
Sigurveigu Kjartansdóttur, f.
22. janúar 1962, kennara.
Anna Sigrún á þrjú börn úr
fyrri sambúð. 5) Ævar, f. 22.
maí 1966, bóndi í Fellshlíð.
Kona hans er Elín Margrét
Stefánsdóttir, f. 8. febrúar
1971, bóndi í Fellshlíð. Þau
eiga þrjú börn og Elín á einn
son eldri. 6) Helga Berglind, f.
1. júlí 1972, hársnyrtir,
hjúkrunarfræðingur og bóndi
á Hríshóli. Maður hennar er
Guðmundur Óskarsson, f. 15.
júní 1972, véliðnfræðingur og
Í minningunni gerðum við
pabbi allt saman. Hann bar mig
á bakinu tveggja ára gamlan
niður í gömlu fjárhúsin í Fells-
hlíð. Við sáum einu sinni rottu
skjótast inn í holu undir garð-
anum og ég hélt hún hefði
vængi. Við gáfum kindunum
saman og fórum saman út í
lækinn með djúpu holunni þar
sem pabbi tók vatnið í brynn-
ingarföturnar.
Hann gaf mér goltótta gimb-
ur, undan Svarkollu sem var
undan annarri Svarkollu sem
kom frá Sigtúnum við fjárskipt-
in. Golta varð aldrei gæf, hvað
sem við reyndum að spekja
hana með rúgbrauði og fóður-
blöndu. Hins vegar kom frá
henni þokkalegt kyn, mislitt og
holdskarpt.
Að því kom að maður gat
gert gagn, rogast með r-steina
og holsteina til pabba þegar
hann hlóð fjárhúsin og verk-
færageymsluna, girt með hon-
um fjallsgirðinguna, tekið upp
kartöflur, mjólkað, heyjað, hirt
féð og tínt óþrjótandi grjót úr
flögum.
Hríshólsland var skriðurunn-
ið og erfitt til ræktunar. Í dag
væri þetta kallað barnaþrælk-
un. Mér er það dýrmæt minn-
ing um horfinn heim.
Það gat verið harðbýlt og
fjármennskan örðug í Svartár-
koti þar sem pabbi ólst upp.
Hann varð því snemma vinnu-
samur og naut starfa sinna.
En þó að honum félli sjaldan
verk úr hendi var hann aldrei
vinnuharður við aðra. Hann gaf
sér líka tíma fyrir börnin, smíð-
aði handa mér forláta vörubíl
og þegar ég örvænti yfir því
sem mér gekk illa að smíða lauk
hann verkinu fyrir mig. Hann
skipti aldrei skapi og átti góð
samskipti við alla nær og fjær,
gamansamur og jafnvel smá-
stríðinn. Alltaf voru mörg börn
heima á sumrin. Eitt sinn vakti
hann eitthvert barnið með því
að láta kálf sjúga á því tærnar.
Í annað skipti kom hann með
heimalning inn í eldhús og gaf
honum hafragraut eða hræring
við mikinn fögnuð krakkanna.
Löngum samverustundum
fækkaði þegar ég fór utan til
náms og hætti að vinna heima á
sumrin. Þótt búskapur stæði
pabba næst fannst honum sjálf-
sagt að ég lærði það sem mér
sýndist og hafði gaman af að
heyra af ýmsu sem ég hef
bjástrað við um dagana. Hann
kunni að meta iðjusemi þó að
hún væri við fræðabúskap.
Pabbi las fróðleik og ætt-
fræði sér til ánægju og hafði
gaman af að ferðast, en ekki of
mikið, því honum fór fljótt að
leiðast iðjuleysið. Mesta
ánægju hafði hann af ferðum
um óbyggðir, einkum ef þær
tengdust fjárleitum. Honum
var það erfitt að finna kraftana
þverra og enn verra þegar
þungbær sjúkdómur truflaði út-
sýni hugans. Þá vildi hann
sinna fénu, hafði áhyggjur af
hretum á afréttum og vildi
dytta að ýmsu.
Góðir bændur sem allt sitt
eiga undir sól og regni bera
umhyggju fyrir því sem lifir og
grær. Pabbi hlúði að landinu,
skepnunum og ekki síst okkur
afkomendunum í ástríkri sam-
vinnu við mömmu. Þau nutu
þess saman að fylgjast með
niðjum vaxa úr grasi og heyra
af því sem við vorum að gera.
Það glaðnaði yfir pabba síðast
þegar ég heimsótti hann og
sagði honum að ég væri að
skrifa nýja bók.
Að leiðarlokum er hægt að
ylja sér við góðar minningar, í
þakklæti til pabba og mömmu,
fyrir að hafa hlúð að því besta
sem í manni bjó.
Við Hríshólsfjölskyldan
þökkum kærlega fyrir þá hlýju
umönnun sem pabbi fékk, í
Kristnesi og Lögmannshlíð.
Viðar Hreinsson.
Elsku afi.
Einskær góðmennska, dugn-
aður, þrjóska og yfirvegun eru
orð sem koma okkur í huga
þegar við hugsum um þig. Því-
lík forréttindi sem það eru að
hafa fengið að alast upp í næsta
húsi við ykkur ömmu, óteljandi
minningar sem streyma um
hugann. Fyrst og fremst er
auðvitað einlægur áhugi þinn á
búskapnum, og ekki sjaldan
sem við systkinin skottuðumst
með þér úti í haga eða fjósið.
Og eftir að minnið fór að
bresta, þá hafðir þú samt enn
allt á hreinu varðandi ærnar og
spurðir mikið út í þær.
Yndislegur maður sem þú
varst, elsku afi, alltaf rólegur
sama hvað gekk á og skeyttir
aldrei skapi. Heimakærari
mann er líklega erfitt að finna,
fórst ekki í bæjarferðir nema
nauðsyn bæri. Takk fyrir allar
góðu minningarnar og allan
þann tíma sem við áttum með
þér.
Hvíl í friði, elsku besti afi.
Elmar, Erna og Eydís.
Elsku afi.
Það er búið að vera skrítið
síðasta eitt og hálfa árið þegar
þú hefur ekki verið heima hjá
ömmu. Það var alltaf svo gaman
að spila við ykkur og nú segir
amma að ég sé svo lík þér og
vinni hana alltaf í rommí.
Ég man eftir því þegar þú
kenndir mér að læsa á klósett-
inu. Ég man eftir því hvað þú
varst alltaf duglegur að hugsa
um dýrin og sérstaklega ung-
ana, meira að segja þegar þú
varst orðinn gamall og veikur.
Þú varst líka alltaf svo duglegur
að vinna í garðinum og gulræt-
urnar þínar urðu alltaf svo stór-
ar og góðar. Þú varst alltaf
mjög hjálpsamur og góður.
Þín afastelpa,
Anna Hlín.
Okkur langar að minnast í fá-
einum orðum kærs bróður og
frænda. Svo lengi sem við mun-
um hafa Hreinn og Erna og
börn þeirra verið mikilvægur
hluti í lífi okkar. Ferðir okkar
frá Húsavík til þeirra í Hríshól
eru óteljandi og símtölin einnig.
Heimsóknum þeirra til Húsa-
víkur fjölgaði síðustu áratugina
þegar bústörfum létti. Ófá
skiptin var mæst á miðri leið –
á Akureyri – til að heimsækja
Gunnu og Nonna, svo Nonna
eftir að Gunna kvaddi og svo nú
allrasíðustu skiptin til að heim-
sækja Hrein á hjúkrunarheim-
ilið, hans endastöð.
Dugnaður og verklagni
Hreins er annáluð. Vinnusamari
manneskju höfum við vart
kynnst um ævina. Samhent og
glaðsinna breyttu þau Erna
kotinu Fjósakoti í stórbýlið
Hríshól um miðja síðustu öld.
Jörðin var ræktuð, fleiri jarðir
keyptar, byggt og endurbyggt
og mikið aðhafst sem við höfum
lítið vit á. Fréttir af afrekum í
mjólkurframleiðslu mátti reglu-
lega heyra í útvarpi þegar nyt-
hæsta kýrin það og það árið var
frá Hríshóli. Svo voru fréttir af
nýjungum í búskaparháttum –
róbótafjós og fleira.
Ekki er síður áhugaverð sag-
an um það þegar Hreinn og
Nonni bróðir hans hófu búskap
í Eyjafirði með móður þeirra
(ömmu okkar) og systkinum
Gerði og Tryggva, þá kornungt
fólk. Amma, nýorðin ekkja,
flutti með börn sín fjögur úr
Bárðardal og keypti Öxnafell-
skot. Kotið var hrörlegt, ekki
var akfært að bænum og bú-
stofn lítill. Á örskammri stundu
var risið stórt steinsteypt íbúð-
arhús og nafni jarðarinnar
breytt í Fellshlíð. Þarna voru
engir kotbændur á ferð! Hreinn
sagði okkur þessa sögu á ætt-
armóti í Fellshlíð fyrir fáeinum
árum. Það var auðheyrt að
verkefnið var ærið og nýja
sveitin framandi, en stoltið
leyndi sér ekki.
Við kveðjum kæran bróður
og frænda og þökkum honum
langa vegferð. Ernu, Viðari,
Sigurgeiri, Kristjáni, Helgu og
Ævari og þeirra fjölskyldum
vottum við samúð okkar. Megi
góðar minningar orna ykkur.
Gerður, Helga, Sólveig og
Sigrún og fjölskyldur.
Deyr fé,
deyja frændur,
deyr sjálfur ið sama.
En orðstír
deyr aldregi
hveim er sér góðan getur.
(Úr Hávamálum.)
„Einstakur“ er orð sem notað er
þegar lýsa á því sem
engu öðru er líkt,
faðmlagi eða sólarlagi
eða manni sem veitir ástúð
með brosi eða vinsemd.
„Einstakur“ lýsir fólki
sem stjórnast af rödd síns hjarta
og hefur í huga hjörtu annarra.
„Einstakur“ á við þá
sem eru dáðir og dýrmætir
og hverra skarð verður aldrei fyllt.
„Einstakur“ er orð sem best lýsir
þér.
Kveðjum með þessum orðum
einstakan mann, mann sem var
okkur sem afi þó svo orðið hafi
aldrei verið notað. Teljum okk-
ar einstaklega heppin að þekkja
ekki annað en að vera hluti af
Hreinn
Kristjánsson
HINSTA KVEÐJA
Ég man þegar ég og
langafi vorum að slá úti í
garði. Langafi var alltaf
duglegur úti í garði og ég
var alltaf jafn duglegur að
hjálpa.
Hlynur Snær Elmarsson.
Morgunblaðið birtir minningargreinar endurgjaldslaust alla
útgáfudaga.
Skil | Þeir sem vilja senda Morgunblaðinu greinar eru vinsamlega
beðnir að nota innsendikerfi blaðsins. Smellt á Morgunblaðslógóið í
hægra horninu efst og viðeigandi liður, „Senda inn minningargrein,“
valinn úr felliglugganum. Einnig er hægt að slá inn slóðina
www.mbl.is/sendagrein
Minningargreinar
Hjartkær frænka okkar,
GUÐLAUG KARLSDÓTTIR,
Laugarnesvegi 114,
lést 2. júlí. Útförin fer fram frá Áskirkju
mánudaginn 18. júlí klukkan 13. Þeim sem
vilja minnast hennar er bent á líknarfélög.
Fyrir hönd aðstandenda,
.
Magnús Reynisson.
Ástkær móðir mín,
HELGA INGVARSDÓTTIR,
Ægisíðu 84, Reykjavík,
varð bráðkvödd 3. júlí á heimili mínu í
Bretlandi.
Útförin verður auglýst síðar.
Fyrir hönd fjölskyldunnar,
.
Elvar Sigurgeirsson.