Ægir - 01.07.2015, Blaðsíða 24

24
Matís gaf nýverið út Hugtaka-
safn fiskiðnaðarins en markmið
þess er að taka saman ýmis
hugtök úr fiskiðnaðinum og
gefur þeim skýrari merkingu
með orðum og í myndmáli.
„Þetta hófst nú með öðru verk-
efni sem kallast „Aukin verð-
mæti gagna“ en það snerist um
að ná betri og skilvirkari upp-
lýsingum úr tollskýrslum, sem
Hagstofan svo vinnur úr og
birtir okkur. Þegar ég fór að
glugga nánar í tollskýrslum sá
ég þó gæta ýmis konar mis-
skilnings.“
Þriðji verðmætasti fiskurinn er
„annar fiskur“
Páll Gunnar segir að þrátt fyrir
að framleiðendur þekki vel til
sinna vara og kaupandinn
sömuleiðis, þá sé ekki nema
brot af þeim upplýsingum sem
rati í raun í tollskrána. „Sem
dæmi má nefna að þriðji verð-
mætasti fiskurinn í okkar út-
flutningi hefur ekkert heiti –
hann er einfaldlega skilgreindur
sem annar fiskur,“ segir Páll og
bætir við að tollnúmerin nái alls
ekki að halda utan um útflutn-
inginn. „Þannig er ekki hægt að
tengja það sem við veiðum,
sem eru um 50-60 tegundir, við
það sem við flytjum út. Hvað
verður til dæmis um hlýrann,
lönguna og ýmsar aðrar fiskteg-
undir? Hvernig lifur er það sem
er skilgreind í tollskrá sem fisk-
lifur – er það örugglega allt
þorsklifur? Á Íslandi er alin
bleikja og regnbogasilungur en
það er bara fluttur út silungur,
engin bleikja eða regnbogi.
Tollnúmerkerfið, eins og það er
í dag, mun aldrei ná að halda
utan um fjölbreytileikann í ís-
lenskum sjávarútvegi.“
Grunnur að samræmdri
vörulýsingu
Í þessari vinnu kom einnig í ljós
að víða gætti misskilnings í
flokkun og vörulýsingum. „Það
skiptir máli að gögn um útflutn-
ing séu rétt, en sums staðar eru
einfaldlega rangar upplýsingar í
kerfinu sem rekja má til mis-
skilnings, “ segir Páll Gunnar. Þá
hafi kviknað sú hugmynd að út-
búa hugtakasafn sem væri
ákveðinn grunnur að sam-
ræmdri vörulýsingu. Slíkt safn
geti tvímælalaust gagnast í
reglugerðar- og lagasmíðum
hins opinbera auk þess að gera
samskipti milli viðskiptaaðila
markvissari.
Hugtakasafnið er nú orðið
að veruleika og er það að finna
á rafrænu formi á heimasíðu
Matís. Það var að mestu leyti
unnið upp úr skýrslunni „Aukin
verðmætu gagna“ sem finna
má á heimasíðu Matís. Þessi út-
gáfa var unnin nú í sumar af
Páli Gunnari og Kristínu Óskars-
dóttur en Páll tekur þó fram að
um fyrstu útgáfu sé að ræða og
áfram verði unnið að því að
bæta bæði orð- og myndskýr-
ingum við safnið. Þá séu allar
ábendingar vel þegnar og þeir
sem gætu séð af myndum til að
prýða hugtakasafnið mega
gjarnan setja sig í samband.
Hugtakasafninu má fletta á heimasíðu Matís og fá þar skýringar á ýmsum þeim hugtökum sem fyrir bregður í
fiskiðnaði.
Hugtakasafn
fiskiðnaðarins
Páll Gunnar Pálsson, verkefnisstjóri hjá Matís.
F
réttir