Fréttablaðið - 10.11.2016, Blaðsíða 12

Donald Trump, nýkjörinn forseti
Bandaríkjanna, má þakka hvítum
verkamönnum í strjálbýlli sýslum
sigur sinn ef marka má útgönguspár
sem gerðar voru á kjördag. Sam­
kvæmt þeim var Trump með 31 pró­
sentustigs forskot á Hillary Clinton
á meðal hvítra karlmanna sem ekki
hafa lokið háskólaprófi. Forskotið var
27 prósentustig á meðal kvenna.
Alls fékk Trump 56 prósent allra
atkvæða hvítra kjósenda, sem eru
langstærsti markhópurinn. Hins
vegar naut hann mun minna fylgis
meðal svartra og spænskættaðra
kjósenda.
Ásamt því að bera sigur úr býtum
í öllum þeim ríkjum sem Repúblik­
aninn Mitt Romney vann árið 2012
náði Trump að snúa miðvesturríkj­
unum Iowa, Wisconsin, Ohio og Ari­
zona auk Pennsylvaníu og Flórída.
Þar að auki lítur út fyrir að Trump
vinni Michigan.
Séu úrslit þeirra ríkja skoðuð eftir
sýslum má sjá að Trump var með
mun meira fylgi en Clinton í strjál­
býlli sýslum en Clinton vann sigra í
flestum stórborgum.
Verksmiðjur og innflytjendur
Trump keyrði kosningabaráttu sína
á því að tala gegn fríverslunarsamn­
ingum á borð við NAFTA og lofaði því
að endurvekja innlenda framleiðslu.
Hann sagðist ætla að refsa bandarísk­
um fyrirtækjum sem flyttu starfsemi
sína úr landi og hét kjósendum því að
endurvekja gamalgrónar starfsstéttir.
Það var þessi boðskapur sem spil­
aði ef til vill inn í á meðal eldri íbúa
miðvesturríkjanna, sem ólust upp
við störf í risavöxnum verksmiðjum
fyrirtækja á borð við General Motors.
Samkvæmt útgönguspám kusu 65
prósent þeirra sem telja að fríversl­
unarsamningar kosti Bandaríkja­
menn störf Trump, en 31 prósent
Clinton. Hins vegar kusu 59 prósent
þeirra sem voru á gagnstæðri skoðun
Clinton en 35 prósent Trump.
Þá benda stjórnmálaskýrendur í
Bandaríkjunum á það að ótti við lýð­
fræðilegar breytingar hafi átt stóran
þátt í úrslitunum. Hlutfall hvítra í
Bandaríkjunum minnkar jafnt og
þétt samhliða hækkandi hlutfalli
spænskættaðra og svartra Banda­
ríkjamanna.
Allt frá því Trump tilkynnti um
framboð sitt talaði hann fyrir hertri
innflytjendastefnu og hefur hann
ítrekað lofað því að reisa vegg á
landamærunum við Mexíkó. Sú
stefna hefur óumdeilanlega heillað
þá sem hvað mest hræðast lýðfræði­
legar breytingar.
64 prósent þeirra sem töldu inn­
flytjendamál mikilvægasta kosn­
ingamálið kusu Trump en 32 pró­
sent Clinton. Sömu sögu er að segja
af þeim sem eru á því að flytja eigi
ólöglega innflytjendur úr landi. 84
prósent þeirra kusu Trump en 14
prósent Clinton.
Bandalag hinna gleymdu
Fréttaveitan Reuters kemst einna
best að orði um það bandalag kjós­
enda sem tryggði Trump sigurinn
og kallar það „bandalag hinna
gleymdu“. Í viðtali við Reuters segir
Matt Borgers, formaður Repúblik­
ana flokksins í Ohio, að Trump hafi
látið kjósendum líða eins og þeir
skiptu máli.
„Áður en Trump kom til sögunnar
vorum við ekki að hlusta á þessa kjós­
endur,“ segir Borges.
Washington Post kallar kosning­
arnar „hefndarstund hvítra verka­
manna“. Greinir dagblaðið frá því
að efnahagsstefna Bandaríkjanna
hafi leikið hvíta karlmenn í verka­
mannastörfum grátt undanfarna
áratugi. Hún hafi lækkað laun þeirra
og fækkað störfum. Verksmiðjum og
námum hafi verið lokað og störf flust
úr landi. „Þessir kjósendur voru ekki
þeir einu sem fannst hnattræn efna­
hagsstefna hafa skilið þá eftir, en þeir
þróuðu með sér einna mesta biturð í
garð stefnunnar,“ segir í Washington
Post.
Samkvæmt tölfræði stofnunar­
innar CBPP hafa meðallaun hvítra
karlmanna án háskólagráðu lækkað
úr 45 þúsund Bandaríkjadölum í 37
þúsund ef tekið er tillit til verðbólgu.
Bandalagið samanstendur eins og
áður segir af hvítum, eldri, minna
menntuðum kjósendum úr strjálbýlli
sýslum. Í þeim markhópum sigraði
Trump með yfirburðum. Enginn
Repúblikani hefur fengið jafn hátt
hlutfall atkvæða á meðal þeirra frá
því Ronald Reagan gjörsigraði Walter
Mondale árið 1984.
Krufningunni hafnað
Í kjölfar ósigurs Mitts Romney árið
2012 ákvað miðstjórn Repúblikana­
flokksins að kryfja framboðið til
þess að átta sig á því hvers vegna
hann sigraði ekki. Afraksturinn var
hundrað blaðsíðna skýrsla og var
meginniðurstaðan sú að flokkurinn
útilokaði of stóran hóp kjósenda,
einkum svarta og spænskættaða.
Þá var bent á að of fáir starfsmenn
hefðu verið á götum barátturíkja
og frammistaða í kappræðum þótti
ófullnægjandi.
Án þess að leiðrétta nokkur þess­
ara mistaka vann Trump sigur á Clin­
ton. Hann þótti hafa tapað í öllum
kappræðum, hann hundsaði algjör­
lega hefðbundna uppbyggingu fram­
boðs og sótti fylgi sitt að langmestu
leyti til hvítra kjósenda.
Ekki er víst að áherslur Trumps
muni duga til sigurs í næstu kosn­
ingum eða í kosningunum þar á eftir
þar sem hlutfall hvítra kjósenda fer
minnkandi.
Bandalag hinna
gleymdu valdi Trump
Sigur Donalds Trump í forsetakosningum Bandaríkjanna má rekja til hvítra,
ómenntaðra, eldri kjósenda sem búsettir eru utan stórborga. Þjóðfélagshópum
sem kusu Trump finnst þeir gleymdir í pólitískri orðræðu Bandaríkjanna.
Stuðningsmenn Donalds Trump fagna ákaft. Margir hverjir skreyttir hinum rauðu
derhúfum sem Trump hefur gert að einkennisbúningi sínum. Á derhúfunum má sjá
slagorð Trumps: „Make America Great Again.“ NorDicphoToS/AFp
Þórgnýr Einar
Albertsson
thorgnyr@frettabladid.is
Fylgi á meðal
þjóðfélagshópa sam-
kvæmt útgönguspám
Donald Trump
Fylgi á meðal
þjóðfélagshópa sam-
kvæmt útgönguspám
Hillary Clinton
53%
42%
40%
53%
58%
8%
29%
43%
52%
53%
38%
58%
52%
24%
29%
26%
48%
14%
KynKyn
AldurAldur
KynþátturKynþáttur
MenntunMenntun
hjúskap-
arstaða
hjúskap-
arstaða
TrúTrú
KynhneigðKynhneigð
41%
54%
52%
44%
37%
88%
65%
52%
44%
43%
55%
39%
45%
71%
62%
68%
47%
78%
Karlar
KarlarKonur
Konur
18-44 ára
18-44 ára
45 og eldri 45 og eldri
hvítir hvítir
Svartir
Svartir
Spænsk-
ættaðir
Spænsk-
ættaðir
háskóla-
menntaðir
háskóla-
menntaðirEkki háskóla-
menntaðir
Ekki háskóla-
menntaðir
Gift
GiftÓgift
Ógift
Kristnir mót-
mælendur
Kristnir mót-
mælendur
Kaþólikkar
KaþólikkarGyðingar
Gyðingar
Önnur trú
Önnur trúTrúlausir
Trúlausir
Ekki gagn-
kynhneigðir
Ekki gagn-
kynhneigðir
Gagnkyn-
hneigðir
Gagnkyn-
hneigðir
Eins og ég hef
ítrekað sagt þá er
það ekki okkur að kenna að
samskipti Rússlands og
Bandaríkjanna séu svona
stirð. En Rússar vilja og eru
reiðubúnir til að koma aftur
á fullburða
samskiptum
við Banda-
ríkin.
Vladimír Pútín,
Rússlandsforseti
Ég hefði heldur
viljað að Clinton
hefði sigrað. Það er hins
vegar mikilvægt fyrir mig
sem forsætisráðherra og
ríkisstjórnina að vera í
góðum sam-
skiptum við
Bandaríkin.
Stefan Löfven,
forsætisráðherra
Svíþjóðar
Trump hefur tekist
að verða fánaberi
ótta og angistar milljóna
Bandaríkjamanna. Nú þarf
að takast á við þessi áhyggju-
efni með trú-
verðugri
stefnumótun.
Martin Schulz,
forseti Evrópu-
þingsins
Ég hlakka til að
hitta Trump fljót-
lega og bjóða hann velkom-
inn til Brussel á leiðtoga-
fundinn á næsta
ári til að ræða
framhaldið.
Jens Stoltenberg,
framkvæmdastjóri
NATO
Ég óska honum til
hamingju, eins og
eðlilegt er að gera þegar um
er að ræða leiðtoga í tveimur
lýðræðisríkjum. Nú eru
friður og ástandið í Mið-
austurlöndum
efst á baugi.
François Hollande,
forseti Frakklands
Viðbrögð leiðtoga við úrslitum kosninganna
1 0 . n ó v e m b e r 2 0 1 6 F I m m T U D A G U r12 F r é T T I r ∙ F r é T T A b L A ð I ð
1
0
-1
1
-2
0
1
6

0
4
:2
5
F
B
0
8
0
s
_
P
0
7
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
8
0
s
_
P
0
6
9
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
8
0
s
_
P
0
0
9
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
8
0
s
_
P
0
1
2
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
B
3
D
-F
6
9
4
1
B
3
D
-F
5
5
8
1
B
3
D
-F
4
1
C
1
B
3
D
-F
2
E
0
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
9
A

F
B
0
8
0
s
_
9
_
1
1
_
2
0
1
6
C
M
Y
K