Dagblaðið Vísir - DV - 27.02.2015, Qupperneq 40

Helgarblað 27. febrúar–2. mars 201532 Fólk Viðtal
Laus við reiðina
Söngkonan Kristjana Stefánsdóttir er án
efa ein fremsta djasssöngkona landsins. Indíana Ása
Hreinsdóttir ræddi við Kristjönu um tónlistina sem
hún er með í blóðinu, erfiða æsku á Selfossi, trúðinn
Bellu, ástamálin, sem hún segir loðin í augnablik­
inu, móðurhlutverkið sem bjargaði henni og fyrir­
gefninguna sem hún fann nýlega.
É
g held að ég hafi fæðst með
þennan áhuga og ekki bara á
söng heldur á tónlist almennt.
Ég var ekki nema þriggja,
fjögurra ára þegar ég vissi að ég
ætlaði að vinna við eitthvað tónlist­
artengt og mjög snemma varð röddin
fyrir valinu sem mitt hljóðfæri,“ segir
tónlistarkonan Kristjana Stefáns­
dóttir.
Abba og Nina Hagen
Kristjana fæddist með tónlist í blóð­
inu en í báðum fjölskyldum henn­
ar er margt syngjandi fólks þótt hún
sé líklega þekktust. „Pabbi spilaði
á selló og það er alveg sama hvaða
hljóðfæri maður réttir mömmu; hún
er ein af þeim sem getur spilað á allt.
Í mínum augum eru foreldrar mínir
miklir listamenn þótt þeir hafi aldrei
fylgt þeirri ástríðu eftir.
Ég man eftir ljósmynd af mér þar
sem ég held tónleika fyrir afa og svo
man ég líka eftir því þegar við vinkon­
urnar vorum að herma eftir Abba og
svo Ninu Hagen eða þeim tónlistar­
mönnum var að finna í tónlistarsafni
hvers heimilis. Þá vorum við gjarnan
með þeytara úr hrærivélinni klædda
í álpappír sem míkrófóna og festum
garn við í snúru stað. Þetta var aðal­
dæmið á bekkjarkvöldum. Heima
fyrir var ég þó ekki mikið syngjandi
en ég hlustaði mikið á tónlist.“
Syngja og vera sæt
Kristjana var ung farin að vinna fyrir
sér og það hófst allt með hljóm­
sveitinni Lótus þegar hún var að­
eins 17 ára. „Þetta var þegar sveita­
böllin voru ennþá sveitaböll; áður
en Reykjavíkurböndin fóru að koma
austur. Þá voru þetta sveitaballa­
hljómsveitir. Ég gerðist svo fræg
að syngja með Lótus á útihátíð um
verslunarmannahelgi í Þjórsárdaln­
um 1986, nýorðin 18 ára, með tvær
bestu vinkonurnar í bakröddum.
Þetta var mjög skemmtilegt sumar en
samt ákvað ég að hætta. Ég var nátt­
úrlega bara krakki en fannst engu
að síður að ég hefði ekki nógu mik­
il áhrif í bandinu. Mér nægði ekki
að syngja bara og vera sæt. Ég var
líka eina stelpan og sýndi strax mik­
ið sjálfstæði og hætti. Labbi, Ólafur
Þórarinsson, hafði heyrt mig syngja
og hafði samband við mig í kjölfar­
ið og bað mig að vinna með sér og
svo stofnuðum við, og fleira gott
fólk, hljómsveitina Karma sem varð
svakalega vinsælt band. Við spiluð­
um fyrir 300–500 manns um nánast
hverja helgi í um þrjú ár.
Þetta var skemmtilegur tími
en eins og gengur og gerist þegar
keyrslan og vinnan er mikil þá gefur
sig eitthvað og á endanum gaf röddin
sig. Ég fékk hnúta á raddböndin og
var skíthrædd um að ég hefði skemmt
eitthvað. Sem betur fer var ég byrjuð
í einkatímum hjá Diddú sem lagði
spilin á borðið fyrir mig og sagði mér
að ef ég héldi svona áfram endaði ég
í slæmum málum. Ég fór því og söng
á síðasta ballinu og sagði strákunum
að ég gæti þetta ekki lengur.“
Missti föður sinn
Að þurfa að hætta með hljóm­
sveitinni var ekki eina áfallið sem
Kristjana upplifði þetta kvöld. „Um
nóttina dó pabbi minn, svo tilveran
fór alveg á hvolf. Þetta var ansi stór
pakki; að þurfa að hætta því sem ég
elskaði mest að gera og missa pabba
á sama tíma,“ segir Kristjana sem
var 21 árs á þeim tíma. „Pabbi var 52
ára þegar hann fór. Hann hafði verið
mikið veikur en hafði komið heim af
sjúkrahúsinu mánuði fyrr og allt leit
mjög vel út. Þess vegna kom þetta á
óvart.“
Faðir hennar lést í október og
Kristjana segist hafa verið dofin langt
fram á næsta ár. Áfallið hafi hins vegar
ekki skollið á henni fyrr en um vor­
ið. „Ég var bara dugleg og bretti upp
ermar. Stúdentsprófin voru á þessum
tíma og svo vantaði sýningarstjóra
í sýningu hjá Leikfélagi Selfoss þar
sem mínar bestu vinkonur tóku þátt.
Þær hreinlega sóttu mig nauðuga. Ég
veit ekki hvort þær plottuðu þetta en
allavega var ég þar í hálfgerðri vin­
ar­innlögn. Þær voru alltaf í kringum
mig og pössuðu mig og það hjálpaði
meira en orð fá lýst. Ég kláraði svo
stúdentinn, þótt það hafi ekki verið
með neinum bravúr, og við vinkon­
urnar ákváðum að flytja í bæinn. Um
vorið brotnaði ég svo niður. Það hafði
tekið mig allan þennan tíma að kom­
ast á þann stað.“
Síðasta spjallið
Kristjana er ein fremsta djasssöng­
kona landsins en faðir hennar hafði
aðeins einu sinni séð og heyrt hana
syngja djass opinberlega en það var
helgina áður en hann lést. „Ég, ásamt
Karli heitnum Sighvatssyni, Pálma
Gunnars, Magga Eiríks spiluðum
nokkur djasslög fyrir matargesti á
Hótel Örk í Hveragerði. Pabbi, konan
hans og vinafólk þeirra voru í salnum
og ég man hvað pabbi var glaður. Ég
var viss um að hann væri að braggast.
Við áttum gott spjall og þarna áttaði
hann sig á að mér væri alvara með
tónlistina. Pabbi var alltaf að segja
mér að ég ætti að fara í háskóla að
læra eitthvað sem gæfi pening. En
þetta kvöld kvað við annan tón, hann
sagði að ef mig langaði að vera söng­
kona yrði ég að læra það almenni­
lega og bauð mér að koma og búa
hjá sér í Reykjavík. Þar með lokuð­
um við þessari háskólarimmu okk­
ar. Þetta er mér afskaplega dýrmæt
stund en þetta var í síðasta skipti sem
við töluðum saman.“
Drykkja og fátækt
Foreldrar Kristjönu skildu þegar hún
var fjögurra ára og sjö ára fluttist hún
með móður sinni og stóra bróður á
Selfoss. Þótt hún eigi margar góð­
ar minningar úr æsku litaðist sá tími
af erfiðleikum, drykkju og mörgu því
sem börn ættu aldrei að upplifa eða
verða vitni að. „Lífið var töff; bara
helvíti erfitt oft. Mamma var einstæð
og ég var orðin fyrirvinna með henni
17 ára. Ég hefði aldrei klárað stúdent­
inn nema af því að ég fjármagnaði
námið sjálf. Amma og afi hjálpuðu
líka og oft var ég með meiri tekjur við
ballsönginn en mamma,“ segir hún
og bætir við að hún hafi séð hvað aðr­
ar fjölskyldur höfðu það betra. „En
það var aldrei málið hjá mér. Ég hafði
tónlistina og þá varð einhvern veg­
inn allt betra. Mamma tuðaði aldrei
yfir þeim áhuga og leyfði mér að gera
það sem ég vildi. Æskan var skraut­
leg, erfið en líka skemmtilegt. Við átt­
um kannski nóg að borða í tvær vik­
ur í mánuði en eftir það var ekkert til
en þá gátum við alltaf farið til ömmu
og afa. Ég býst við að við höfum verið
talin fátæk en við áttum þó alltaf
heimili. Þetta reddaðist alltaf ein­
hvern veginn. Ég fann mér leiðir til að
hafa gaman og var á kafi í félagslífinu.
Kannski er ég að því ennþá, að passa
að ég hafi nóg að gera.“
Allir brugðust
Hún segir fjölskylduna hafa unnið
mikið í sárindum liðinna ára og í dag
sé sambandið gott. „Við höfum geng­
ið í gegnum mikið uppgjör síðustu
árin og núna eru mörkin loksins að
verða skýr í fjölskyldunni, sem þau
voru kannski ekki alltaf,“ segir hún en
neitar því að hún sé enn að burðast
með reiði vegna æskunnar. „Ég var
reið en er það ekki lengur. Mér fannst
allir hafa brugðist mér, pabbi, amma,
afi og fólk sem vissi hvernig ástandið
var. Þetta var vel falið en einhver
hefði átti að grípa inn í og gera eitt­
hvað. Svona hlutir eru gjarnan vel
faldir og því miður er svona lagað að
gerast enn í dag.“
Leitaði sér hjálpar
„Við fórum eins oft og við gátum til
pabba og konunnar hans en það
var aldrei meira en helgi og helgi og
í rauninni vorum við bara gestir þar.
Tíðarandinn var allur annar. Í þá
daga áttu börn að fylgja móður sinni
en ég veit að börn þurfa auðvitað á
báðum foreldrum sínum að halda.
Ég er búin að vera reið lengi en mér
hefur tekist að vinna mig úr þessu
með góðri handleiðslu; reynsla sem
var dýru verði keypt en hefur gert mig
að miklu betri manneskju og meira
spennandi listamanni. Ég er búin að
taka slaginn fyrir þetta barn sem ég
„Mér fannst
allir hafa
brugðist mér, pabbi,
amma, afi og fólk
sem vissi hvernig
ástandið var.
Indíana Ása Hreinsdóttir
indiana@dv.is
Sólóplata í smíðum
Ekki um djassplötu að ræða, segir
Kristjana.
MyND SIgtryggur ArI