Dagblaðið Vísir - DV - 26.01.2016, Side 28

24 Menning Vikublað 26.–28. janúar 2016
Frásagnir aF Ferðalögum
n ingvar Högni ragnarsson sýnir ljósmyndir frá Búkarest í rúmeníu í gerðarsafni n Katrín elvarsdóttir gefur út bókina Double Happiness með myndum frá Kína
Þ
essa dagana standa yfir
tvær ljósmyndasýningar
í Gerðarsafni í Kópavogi.
Uppspretta er sýning á ljós­
myndum Ingvars Högna
Ragnarssonar frá rúmensku höfuð­
borginni Búkarest og Margföld
hamingja samanstendur af ljós­
myndum, efnum og hljóðverki sem
Katrín Elvarsdóttir hefur fangað í
Peking í Kína.
DV hitti ljósmyndarana tvo og
fræddist um sýningarnar, ljós­
myndun og fjarlæg lönd.
Manngerð, villt náttúra
Uppspretta er ljósmyndaröð sem
Ingvar Högni Ragnarsson tók í
Búkarest síðastliðið sumar, þegar
hann var í vinnustofudvöl á vegum
rúmensku menningarstofnunar­
innar ARCUB.
Aðaláhersla sýningarinnar er
á tvö manngerð náttúrusvæði í
borginni.
„Lacul Morii og Vacaresti eru
uppistöðulón sem voru byggð
á tímum Nicolae Ceausescu og
kommúnismans. Þau áttu að verða að
vatnsbólum borgarinnar. Lacul Morii
var fyllt af vatni en Vacaresti reyndist
hafa verið byggt á mýri þannig að
aldrei var hægt að fylla lónið. Þar
sem mun alvarlegri vandamál hrjáðu
samfélagið á þessum tíma var svæðið
bara skilið eftir autt og yfirgefið í
tuttugu og fimm ár. Á þeim tíma
hefur náttúran smátt og smátt tekið
yfir svæðið og þar er eiginlega orðin
til villt en manngerð „náttúru­delta.“
Þarna lifa 90 tegundir af fuglum,
refir, snákar og fiskar í vötnum. Nú
hafa borgaryfirvöld verndað náttúru
svæðisins. Þetta er raunar einstakt
svæði á heimsvísu, því það er inni í
miðri höfuðborg. Þetta er manngerð,
villt náttúra, ef slíkt er til,“ segir Ingvar
Högni.
Fólkið sem uppsprettur
Nafn sýningarinnar segir hann
þó ekki aðeins koma frá þessum
tveimur manngerðu vatnsupp­
sprettum.
„Þegar ég hafði ákveðið að vinna
með það hvernig borg og náttúra
mætast í Búkarest fór ég að leita
uppi þessa staði. Á því ferðalagi hitti
ég svo fólk sem varð uppspretta af
sögunum sem ég segi, sögum af
breytingum í borginni en líka af því
sem hefur gleymst og staðið hefur
í stað,“ segir Ingvar og nefnir til að
mynda Ivan og kúna Floricu, sem
búa við Lacul Morii, og Gabriel,
sem býr í tjaldi í Vacaresti. „Í hvert
skipti sem ég kom á svæðið kom ég
við hjá honum með sígarettupakka
og þriggja og hálfs lítra bjór í plast­
flösku. Hann varð vinur minn þó að
við gætum aldrei talað saman.“
Annar hluti sýningarinnar er svo
veggurinn utan um hið misheppn­
aða uppistöðulón sem er vettvang­
ur fyrir tjáningu borgaranna.
„Ég hef unnið svipaða rannsókn
á samskiptum almennings í hinu
opinbera rými heima. Þá tók ég
myndir í eitt ár á meðan búsáhalda­
byltingin stóð yfir, en þá gerðist ná­
kvæmlega ekki neitt á veggjunum
á Íslandi, það gerðist allt á Face­
book­veggjum, sem er kannski nýi
veggurinn okkar. En í Rúmeníu er
enn verið að nota veggina í hinu
opinbera rými í alls konar tjáskipti,
þar eru sett fram pólitísk skilaboð
og svo framvegis. Í graffitíinu berg­
mála sömu frasar og maður heyrir
fólk nota þegar maður talar við það
í eigin persónu: „Doing jobs we
hate to buy shit we don‘t need“ og
„Capru 4 Cash,“ sem þýðir málm­
ur fyrir pening. Það er það sem
Róma­fólk gerir: brýtur niður tómar
byggingar til að ná í brotajárn sem
það selur svo fyrir pening,“ segir
Ingvar Högni.
Tvö- eða margföld hamingja
Í næsta sal eru verk Katrínar
Elvarsdóttur sem hún tók í Kína
á árunum 2010 til 2014, en þau
eru komin út í bókinni Double
Happiness á vegum Crymogeu.
„Ég fór í fyrsta skipti til Kína árið
2010 þegar ég og maðurinn minn
vorum að ættleiða dóttur okkar. Þá
ferðuðumst við um landið á eigin
vegum áður en opinbera dagskráin
okkar byrjaði. Þetta var allt svolítið
„of mikið“, maður eiginlega trúði
þessu ekki. En það var afskaplega
sterk upplifun og miklu skemmti­
legra en ég bjóst við. Ég hafði búið
í stórborgum í Bandaríkjunum
en þetta var miklu meira en það.
Þremur árum seinna bauðst mann­
inum mínum að fara að kenna í há­
skólanum í Peking og þá vorum við
í borginni í heilan mánuð. Þá hafði
ég tíma til að fara aftur á sömu staði
og þá kviknaði þessi hugmynd; að
vinna að sýningu. Eftir þá ferð var ég
kominn með afar mikið af efni, en sá
samt að ég þyrfti að fara einu sinni í
viðbót til að klára,“ segir Katrín.
En hvaðan sprettur þetta nafn,
Margföld hamingja? „Það eru
persónulegar ástæður. Verkefnið
heitir raunar Double Happiness,
Tvöföld hamingja, en það er þýð­
ing á kínversku tákni – sem er ham­
ingjutáknið tvítekið. Það er mjög al­
gengt að það sé notað á hátíðum, í
brúðkaupum og nýársfögnuðum.
Þetta var eiginlega eina kínverska
táknið sem ég þekkti áður en ég fór
út því það var mjög skemmtilegur
bar í New York þegar ég bjó þar sem
hét Double Happiness. Í Kína sá ég
þetta úti um allt. Mér fannst þetta
flott orð, en ég vildi breyta aðeins
til á sýningunni, og fannst margföld
hamingja hljóma fallegar á íslensku
en tvöföld.“
Vitnum stöðugt í náttúruna
Eins og í verkum Ingvars brýst
náttúran inn í og verður þema í
þessum stórborgarmyndum Katrínar.
„Náttúran virðist alltaf geta troðið
Kristján Guðjónsson
kristjan@dv.is
„Þar sem mun
alvarlegri vanda-
mál hrjáðu samfélagið á
þessum tíma var svæð-
ið bara skilið eftir autt
og yfirgefið í tuttugu og
fimm ár.
Ivan og Florica Maðurinn og kýrin sem búa við Lacu Morii í Búkarest. Mynd InGVar HöGnI raGnarsson
Múslimi, sígauni, gyðingur Almenningur notar vegginn utan um hið misheppnaða
uppistöðulón í Vacerasti til pólitískrar tjáningar. Mynd InGVar HöGnI raGnarsson