Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.03.1994, Blaðsíða 38
Tímarit hjúkrunarfræðinga 1. tbl. 70. árg. 1994
Kristín Björnsdóttir, lektor, námsbraut í hjúkrunarfræði við HÍ
A
Ahrif „námsskrárbyltingar-
innar" í námsbraut í
hjúkrunarfræði við
Háskóla íslands
Eins og margir þekkja hafa átt sér stað
grundvallarbreytingar á námsskrá í námsbraut í
hjúkrunarfræði í Háskóla Islands á undanförnum
árum. Námsskrá fyrstu þriggja áranna hefur verið
breytt og nú er unnið af kappi að því að semja
nýja námsskrá fyrir fjórða námsárið. Megintil-
gangur þessara breytinga er að færa í framkvæmd
hugmyndir sem kennarar hafa verið að móta á
undanförnum árum í ljósi reynslunnar af upp-
byggingu og áherslum í hjúkrunarnámi hér heima
og fyrir áhrif breytinga sem átt hafa sér stað á
hjúkrunarnámi víða í heiminum.
Við höfum fylgst náið með þeim breytingum
á hugmyndum um hjúkrunarmenntun sem Patri-
cia Moccia lýsir í viðtalinu. Þar ræðir hún m.a.
um leiðir til að jafna valdastöðu nemenda og
kennara og leggur áherslu á mikilvægi þess að
hver nemandi fá notið sín á sínum eigin forsend-
um. Vissulega erum við að takast á við svipaðar
hugmyndir og áherslubreytingar. Umræða okkar
hefur þó fyrst og fremst beinst að því að finna
jafnvægi milli þeirra krafna sem við gerum um
öguð og vönduð vinnubrögð og sjálfstæðis nem-
enda til að móta sínar eigin áherslur í náminu.
Við höfum reynt að stuðla að sem mestum
sveigjanleika, t.d. með því að gefa nemendum
tækifæri til að velja áherslur og viðfangsefni í
verkefnum sem þeir vinna í hjúkrunarfræðinám-
skeiðunum. Það er okkur einnig metnaðarmál að
bjóða upp á valnámskeið og í nýju námsskránni
verður tveggja eininga valnámskeið á fjórða ári.
Loks skal þess getið að við höfum reynt að breyta
kennslufyrirkomulaginu á þann hátt að kennslan
fari í auknum mæli fram í umræðutímum, en
þeir veita mun meiri möguleika á gagnkvæmni
milli nemenda og kennara en fyrirlestraformið.
Margir þeir sem voru nemendur í fyrstu ár-
göngunum í námsbraut í hjúkrunarfræði í Há-
skóla Islands telja sig vafalaust þekkja þessar
áherslur. Á margan hátt er þetta sú stefna sem
alltaf hefur verið fylgt. Vegna mikils nemenda-
fjölda reyndist hins vegar erfitt að skapa þann
sveigjanleika sem er forsenda þess að nemandi
geti mótað nám sitt. Slíkt krefst meiri einstakl-
ingsleiðbeiningar en við höfum getað veitt fram
til þessa. í síðasta Fréttabréfi í hjúkrunarfræði
fjallaði Herdís Sveinsdóttir um aðstöðu til
kennslu í hjúkrunarfræði. Þar kemur m.a. fram
að hlutfall nemenda á kennara er afar óhagstætt
miðað við flestar aðrar deildir og námsbrautir í
Háskóla Islands. Með breyttum inntökuskilyrðum
og takmörkun nemendafjölda vonumst við til að
geta náð ofangreindum markmiðum.
Eitt af helstu áhersluatriðunum í hinni nýju
námsskrá er klíníska námið. Þótt hinn fræðilegi
grunnur sé afar mikilvægur teljum við hann lítils
virði ef nemandi nær ekki að beita honum við
lausn þeirra viðfangsefna sem bíða hjúkrunarfræð-
ings í starfi. Því höfum við reynt að skipuleggja
allt námið með það að leiðarljósi að stuðla að
tengslum milli fræðilegrar umfjöllunar og fram-
kvæmdar. Einn mikilvægasti þátturinn í þeirri
viðleitni er blokkarfyrirkomulag, en það felur í
sér að nánast allir fyrirlestrar eru kenndir áður en
klíníska námið hefst. Með þessu móti er tryggt
að nemandi hafi fræðilegar forsendur til að takast
á við þau viðfangsefni sem mæta honum í klín-
ísku námi. Auk þessara skipulagsbreytinga leggj-
um við sérstaka áherslu á virkni nemenda og að
þeir taki ábyrgð á eigin námi. Loks höfum við
tekið upp mun nánara samstarf við hjúkrunar-
fræðinga á deildum þar sem klíníska námið fer