FLE blaðið - 01.01.2013, Síða 12
Hvaöa leið er valin virðist hafa talsverð áhrif á niðurstöður virðisrýrnunarprófsins t.a.m. eru veiðigjöld næsta árs ákvörðuð lág til
aðlögunar fyrir sjávarútveginn og því talsverðar líkur á að þau verði hærri til framtíðar. í greinargerð frumvarpsins byggir á fram-
reiknaðri arðsemi ársins 2010 en það ár var einstaklega gjöfult þar sem afurðaverð á erlendum mörkuðum var hátt og mun hærra
en í dag.
Fyrir stærri félög má gera ráð fyrir því að leið tvö sé besta leiðin enda ætti afkoma stórra félaga sem hafa háa hlutdeild í heildarafla
að vigta þungt inn í meðalarðsemi iðnaðarins. Þó má sennilega gera ráð fyrir að sú arðsemi sé eitthvað hærri en meðalarðsemi.
Annað álitamál snýr að stofnverði rekstrarfjármuna sem reiknuð ávöxtunarkrafa kemur til frádráttar á veiðigjaldastofni. Við útreikn-
ing á stofnverði skal miða við vátryggingarverðmæti skipa að viðbættum 20%, en verðmæti fasteigna og annarra rekstrarfjármuna
skal reikna upp m.v. vísitölu byggingakostnaðar. Ljóst er að útreiknað stofnverð er annað en skattalegar afskriftir fastafjármuna
sem lagðar eru til grundvallar prófinu. Því þurfa félög að halda sérstaklega utan um áætlun um þróun á útreiknuðu stofnverði og
afskriftarstofni (prófinu.
Útreikningur á veiðigjaldi byggt á afkomu hvers árs
Botnfiskur 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Útreikningur á stofni til veiðigjalds Rekstrarfjármunir 5.000.000 5.057.470 5.057.470 5.085.248 5.111.637 5.136.574
Birgðir 1.000.000 1.000.000 1.055.556 1.108.333 1.158.208 1.192.955
Verðmæti rekstrarfjármuna 6.000.000 6.057.470 6.113.026 6.193.581 6.269.845 6.329.529
EBITDA skv. rekstraráætlun 1.872.000 1.872.000 1.976.000 2.074.800 2.168.166 2.233.211
Reiknuð ávöxtun á rekstrarfjármuni (8%) 480.000 484.598 489.042 495.486 501.588 506.362
Stofn til útreiknings veiðigjalds 1.392.000 1.387.402 1.486.958 1.579.314 1.666.578 1.726.849
Hlutfall gjalds 50% 55% 60% 65% 65%
Veiðigjald (greiðist á næsta fiskveiðiári) 696.000 693.701 817.827 947.588 1.083.276 1.122.452
Kr 26,8 26,7 31,5 36,4 41,7 43,2
Fastgjald 9,5 9,5 9,5 9,5 9,5 9,5
Sérstakt gjald 17,3 17.2 22,0 26,9 32,2 33,7
Mynd 2. sýnir útreikning á veiðigjaldi byggt á áætlun félagsins úr dæminu á mynd 7.
Þriðja álitamálið og eitt það áhugaverðasta snýr að sérákvæði um lækkun veiðigjalds vegna vaxtaberandi skulda við kaup á kvóta.
Sjávarútvegsfélög hafa fjárfest í sínum kvóta með misjöfnum hætti og hafa sum þeirra keypt flest allan sinn kvóta með eigin fé
á meðan önnur hafa farið í skuldsett kaup á kvóta. Ljóst er að félög sem fjármögnuðu kaup á aflaheimildum með lántöku greiða
lægri veiðigjöld heldur en þau sem fjármögnuðu kaupin með eigin fé.
IAS 36 tekur sérstaklega fram að meta skuli eign (aflaheimildir) óháð skuldsetningu þ.e. eignamat og styðjast við markaðs-
skuldsetningu. Ef staðallinn heimilar ekki að horfa til raunverulegrar skuldsetningar félaga eða kvóta við framkvæmd prófs má
spyrja hvernig skal meðhöndla sérstakan frádrátt vegna skuldsettra kaupa á kvóta í virðisrýrnunarprófinu. Spurningin hér hlýtur
að snúa að því hvort það megi reikna frádrátt út frá skuldsetningu hvers félags eða á að miða skuldsetningu og lántöku við það
hlutfall sem lágmarkar veiðigjöld og þannig hámarkar rekstrarvirði aflaheimilda. Sé síðarnefnda leiðin sú rétta hlýtur hún að eiga
við öll félög sem eiga aflaheimildir óháð því hvernig þau fjármögnuðu kaupin í upphafi þar sem markaðsaðili myndi alltaf leita eftir
því skuldasetningarhlutfalli.
Sérstakur frádráttur vegna skuldsetningar
2012 2013 2014 2015 2016 2017
Skuldsetning vegna kvóta 7.000.000 6.650.000 6.317.500 6.001.625 5.701.544 5.416.467
Peningalegar eignir -500.000 -500.000 -500.000 -500.000 -500.000 -500.000
Vaxtagjöld 280.000 266.000 252.700 240.065 228.062 216.659
4% af stofnvirði rekstrarfjármuna -200.000 -202.299 -202.299 -203.410 -204.465 -205.463
Sérstakur frádráttur 80.000 63.701 50.401 36.655 23.596 11.196
Kr. 3,1 2.5 1,9 1.4 0,9 0,4
Mynd 3. sýnir útreikning á iækkun á veiðigjaldi byggt á skuldsetningu kvóta.
Eins og sést glögglega á mynd 4 hafa lög um veiðigjöld flækt verulega áætlanagerð og sjóðstreymisspá sem útreikningar á
notkunarvirði byggja á. Einnig er Ijóst að veiðigjöldin hafa talsverð áhrif á niðurstöður prófsins og þarf félagið að færa virðisrýrnun
sem nemur 8,3 milljónum Evra eða 1,3 milljörðum ISK.
10 • FLE blaðið janúar2013