FLE blaðið - 01.01.2016, Blaðsíða 18
Flutningafyrirtæki
Meöal þeirra þátta sem gera má ráð fyrir að helst reyni á hjá
flutningaaðilum, svo sem flugfélögum, eru tryggðakerfi hvers-
konar, meðferð farmiða sem ekki eru nýttir og fást ekki endur-
greiddir, endurgreiðslur á grundvelli umfangs viðskipta, viðbót-
arþjónusta sem greitt er sérstaklega fyrir eða er hluti af far-
gjaldi eins og t.d. aðgangur að setustofu, máltíð og aðgengi að
interneti, auk fraktflutninga.
Orkufyrirtæki
Breyting verður á leiðbeiningum um flutning eigna frá við-
skiptavinum við innleiðingu IFRS 15. Staðallinn kynnir einnig
breytta aðferð við reikningsskilalega meðferð þegar viðskipta-
vinir fullnýta ekki samningsbundinn rétt sinn. Annað sem inn-
leiðing staðalsins gæti haft áhrif á er þegar gagngjald er breyti-
legt, samningsákvæði breytast og hvernig farið er með kostnað
sem fellur til við samningsgerðina. Einnig eru veittar ítarlegar
leiðbeiningar þegar afhentar eru ólíkar vörur og þjónusta til að
meta hvort um sé að ræða ólíkar samningsskyldur eða ekki.
Leyfishafar
Félög sem afla tekna á grundvelli leyfis eins og t.d. lyfjafyrir-
tæki, hugbúnaðarframleiðendur, kvikmynda-, þáttagerða- og
tölvuleikjaframleiðendur þurfa að huga að því hvort tekjur eru
færðar á ákveðnum tímapunkti eða yfir samningstímann. í kjöl-
far þess að innleiðingu staðalsins var frestað hefur hafist vinna
við að skoða hvort honum verði breytt hvað varðar tekjuskrán-
ingu á grundvelli leyfis. Hvort sem staðallinn stendur óbreyttur
eða verði breytt I samræmi við framkomnar tillögur er Ijóst að
tekjuskráning á grundvelli leyfis getur leitt til þess að tekju-
skráning muni breytast.
Framleiðslufyrirtæki
Framleiðslufyrirtæki þurfa, líkt og leyfishafar, að huga að því
hvort tekjur skuli færa á ákveðnum tímapunkti eða yfir samn-
ingstíma. Staðlaðar fjöldaframleiddar vörur myndu alla jafna
verða færðar á tímapunkti en málin flækjast þegar um klæð-
skerasniðnar afurðir er að ræða. Mætti hér nefna smíði og upp-
setningu á framleiðslulínum í verksmiðjuhúsnæði. Þegar svo
háttar til þarf að skoða ítarlega hvern samning, enda engir tveir
samningar eins. Til dæmis þarf að greina fjölda þátta (skyldur)
í samningi og hvenær skuli tekjufæra hvern þátt, hvort gagn-
gjald sé breytilegt, svo sem vegna árangurstengdra þóknana
og hvort samningurinn innifeli ábyrgð og þjónustu sem teljast
myndu vera sérstakar samningsskyldur.
Fjármálafyrirtæki
Fjármálafyrirtæki sem beita alþjóðlegu reikningsskilastöðlunum
eru önnum kafin þessi misserin við undirbúning innleiðingar á
nýjum staðli um fjármálagerninga, IFRS 9. Þau þurfa hins
vegar líka að gera ráðstafanir vegna IFRS 15 sem að óbreyttu
öðlast gildi sama dag og fyrrnefndi staðalinn. Þó IFRS 15 muni
ekki hafa jafnviðamikil áhrif á starfsemi fjármálafyrirtækja og
IFRS 9 er engum blöðum um það að fletta að hluti af vöru- og
þjónustuframboði fjármálafyrirtækja fellur undir gildissvið IFRS
15. Má hér nefna tekjur af eignastýringu, þjónustugjöld ýmis
konar og aðrar þóknanir, svo sem vegna útboðslýsinga og við-
skiptavaktar með verðbréf.
Vátryggingafélög
Staðallinn IFRS 4 Vátryggingasamningar gildir um reiknings-
skilalega meðferð vátryggingasamninga en vátryggingafélög
geta þó verið að veita þjónustu eða selja vörur sem falla undir
ákvæði IFRS 15 og þvl er mikilvægt að vanmeta ekki möguleg
áhrif staðalsins fyrir þau. Tiltekinn samningur getur því verið að
hluta til eða að öllu leyti innan gildissviðs IFRS 15. Samningar
sem fela ekki I sér vátryggingaþjónustu geta falið í sér ólíkar
samningsskyldur sem þarf að meta sérstaklega.
Fasteignafélög
Um tekjuskráningu vegna leigu á eignum gildir enn um sinn
IAS 17 Leigusamningar en hafa verður í huga eðli þeirrar þjón-
ustu sem fasteignafélög veita og hvort hluti þeirrar þjónustu
falli undir IFRS 15.
Nýjar og víðtækari kröfur um upplýsingagjöf
Til að lesandi reikningsskila eigi auðveldara með að skilja eðli,
fjárhæð, tímasetningu, óvissu tengda tekjum og sjóðstreymi
sem kemur til vegna samninga við viðskiptavini hafa verið
settar nýjar kröfur um skýringar bæði í ársreikningum og árs-
hlutareikningum. Meðal þess helsta sem mun breytast eru
kröfur um ítarlegri sundurliðun tekna og verulegar breytingar í
samningseignum og skuldum. Upplýsingar um hvenær þess er
vænst að samningsskylda verði uppfyllt auk helstu greiðsluskil-
mála. Fjárhæð eftirstæðrar samningsskyldu og hvenær ráðgert
er að tekjur vegna þeirra verði færðar I reikningsskilin. Upplýsa
þarf um helstu matsþætti við ákvörðun á viðskiptaverði og með
hvaða hætti því er úthlutað á samningsskyldu.
Mismunandi leiðir í boði við upptöku IFRS 15
Við innleiðingu staðalsins er hægt að innleiða ákvæði hans aft-
urvirkt þar sem samanburðarfjárhæðir í ársreikningi eru endur-
gerðar eins og staðlinum hafi alltaf verið beitt eða með því að
beita aðferðinni um uppsöfnuð áhrif en þá eru áhrifin af inn-
leiðingu staðalsins færð á innleiðingardegi hans og engar breyt-
ingar gerðar á samanburðarfjárhæðum. Þegar aðferðinni um
uppsöfnuð áhrif er beitt eru tilteknar skýringarkröfur sem þarf
að uppfylla. Félög sem gera ráð fyrir að innleiðing staðalsins
muni hafa veruleg áhrif á tekjuskráningu sína munu væntanlega
beita staðlinum afturvirkt en þau sem gera ekki ráð fyrir veru-
legum áhrifum munu væntanlega beita aðferðinni um upp-
söfnuð áhrif.
Þegar félög innleiða ákvæði staðalsins afturvirkt er einnig
heimilt að beita einhverjum af eftirfarandi undanþágum:
1. Ekki þarf að endurgera vegna samninga sem hafa verið
gerðir upp innan sama reikningsársins. Félög með marga
samninga sem gilda til skamms tíma munu væntanlega
helst beita þessari undanþágu.
16 • FLE blaðið janúar 2016