Svava - 01.09.1903, Page 13

63
Fyrsli jloltlturlnn er kolvetnin (k'olahydi'ót) eður
sterkjuefni og sykur; hafa þau verið svo nefnd, af þvf
að þnu eru sainsett af kolaefni og þeim tveimur frun>
efnum, sem í vatai finnast og í sania hlutfalli og þar er.
Sterkjan er því nær bragðlaus, eins og allir hafa sann-
færst um, aptur er sykurinn sœtur; sterkjan leysist því
nær eigi í sundur í vatni, en aptur er sykurinn auðleyst-
ur í vatni og þó fljótar í heitu en köldu. I heitu vatni
roá raunar bleyta sterkjuefnin, svo að sterkjukornin
þrút-na og býði þeirra sprengist sundur, og efni þeirra
samlagast hvort öðru, en leysast eigi í sundur og inynda
ný efnasambönd. AptUr má á hinn bóginn uminynda
sterkjuna í sykur; eu það ev einmitt það, sem verður þeg-
ur vjer jetum sterkjuefni, eu þau finnast í öllum koru-
roat, hvort heldur er rúgur, grjóa eða hveiti. Sterkju-
efnin samlagast þá um leið og þau eru tuggin munn-
vatninu, eu í því eru gerflar, sem breyta sterkjunni í syk-
ur og koma af sfað geið, svo kornfœðan verði auðunnari
og leysist betur í sundur. Það er því auðsætt, að því
betur matur allur er tugginn, þeim mun betur getur
hann blandast rounnvatninu og það getur því betur náð
að hafa áhrif á hann. Það leikur því enginn efi á, að
það er mjög svo áiíðandi fyrir vellíðan roanusins, að
allur matur sje veltugginn og að roenn taki sjer góðan