Fréttablaðið - 10.06.2017, Blaðsíða 34
Það var góð stemning á Gullfossi. Hlutverk okkar þernanna var að þjónusta farþegana og létta þeim lífið. Það var bara yndislegt.“
„Já, allt snerist um að gera vel við
fólkið og siglingarnar voru ævin-
týralíf að sumu leyti. Stundum
voru böll um borð með lifandi tón-
list. Það var í hópferðunum, þá var
leikið og dansað.“
„Svona kemur aldrei aftur. Ekki
hér.“
Við Rannveig Ásgeirsdóttir og
Svava Gestsdóttir sitjum í huggulegri
stofu heima hjá þeirri síðarnefndu
yfir svellandi kaffi. Þær kynntust
sem þernur í Gullfossi, hinu virðu-
lega farþegaskipi Íslands sem var í
ferðum milli landa á árunum 1949
til 1973. Rannveig var þerna þar í tíu
ár en Svava innan við ár.
Ég er sem fluga á vegg að hlusta
á þær rifja upp og raða saman
minningabrotum um lífið um
borð. Lauma líka inn einni og einni
spurningu.
Rannveig: Ég var á skipinu frá 1962
til 1973. Reyndar var ég eitt ár í
landi á því tímabili og vann á Póst-
húsinu á Hlemmi en hafið og Gull-
foss toguðu í mig aftur.
Svava: Það voru margar sem sóttu
um þernustarf á Gullfossi. Ég var
sjúkraliði og það þótti eftirsóknar-
vert að fá manneskju með þá
menntun en ég var bara frá vori
fram á haust og svo tímabil næsta
vetur á eftir. Þernurnar gengu auð-
vitað í störf heilbrigðisstétta ef fólk
var sjóveikt. Stundum var það líka
með börn sem við þurftum að sinna.
Farþegar voru á öllum aldri.
Rannveig: Sumir urðu svo sjóveikir
að þó maður hefði sagt við þá „Ég
ætla að henda þér útbyrðis,“ hefðu
þeir bara sagt „ókei“. Fólk gat orðið
hálf rænulaust. Ég man eftir konu
sem sagði: „Ég skal aldrei í lífinu fara
aftur á sjó. Aldrei.“ Heyrðu, það var
ekki liðið ár þegar hún var komin
aftur.
Einu sinni hringdi kona bjöllunni
í kolvitlausu veðri, bullandi sjóveik
og spurði: „Geturðu fært mér mjólk
og brennivín út í?“ Þá lá við að ég
gubbaði. Hún var líka með hálf-
gerðu óráði. Fólk var að borða salt
eða harðfisk til að verjast sjóveiki
– og koníakið, það átti að vera allra
meina bót – en Guð minn góður …“
Voruð þið aldrei sjóveikar?
Rannveig: Jú, jú, fyrst.
Svava: Það lá við að maður gubbaði
í skúringafötuna.
Rannveig: Já, eða ælubakkana sem
við vorum að tæma þegar veltingur-
inn var sem mestur.
Svava: En svo sjóast maður. Ég finn
það þegar ég er að sigla með mann-
inum mínum og standa ölduna
þegar bræla er og skipið heggur í
sjóinn, þá verð ég ekkert vör við
ónot.
Rannveig: Það getur líka verið
misjafnt eftir skipum. Gullfoss var
ágætur.
Svava: Það er alveg rétt, það er rosa-
legur munur á skipum. Hún er svo
há brúin á þessum nýju skipum og
maður má vara sig á að meiða sig
ekki því þau höggva svo mikið. Gull-
foss var þægilegur. Hann var það. En
hann þætti ekki stór í dag, tók 210
farþega.
Rómantíkin sveif yfir vötnum
„Fólk var flott á kvöldin, klæddi sig upp fyrir matinn. Konurnar voru í siffonkjólum, gylltum eða silfurlitum skóm og með skart,“ rifjar Rannveig upp.
FRéttablaðið/SteFán
Þó hetjusöngvar um
sjómenn fjalli gjarn-
an um karlmenn þá
hafa konur líka starf-
að um borð í skipum
og stigið ölduna.
Þeirra á meðal eru
þær Rannveig Ás-
geirsdóttir og Svava
Gestsdóttir sem voru
þernur á Gullfossi,
hinu glæsta farþega-
skipi Íslendinga sem
sigldi milli landa. Þær
rifjuðu upp gamla
daga með bros á vör.
Gunnþóra
Gunnarsdóttir
gun@frettabladid.is
SumiR uRðu Svo Sjó-
veikiR að þó maðuR
hefði SaGt við þÁ „ÉG
ætla að henda þÉR
útbyRðiS,“ hefðu þeiR
baRa SaGt „ókei“.
Rannveig.
↣
1 0 . j ú n í 2 0 1 7 L A U G A R D A G U R32 H e L G i n ∙ F R É T T A B L A ð i ð
1
1
-0
6
-2
0
1
7
1
7
:3
9
F
B
1
2
8
s
_
P
0
9
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
8
s
_
P
0
8
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
8
s
_
P
0
3
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
8
s
_
P
0
4
7
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
D
0
D
-7
E
C
0
1
D
0
D
-7
D
8
4
1
D
0
D
-7
C
4
8
1
D
0
D
-7
B
0
C
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
1
B
F
B
1
2
8
s
_
9
_
6
_
2
0
1
7
C
M
Y
K