Fréttablaðið - 10.06.2017, Síða 86

Það tók okkur heilt ár að aðlagast Sjanghaí og skilja hvernig lífið gengur fyrir sig.
Í borginni búa um 25 milljónir
manna og allt tekur langan tíma.
Maður ferðast um í reitum og ekki
hægt að skreppa á nokkra staði
sama dag; maður nær kannski
einum eftir vinnu. Umferðin gengur
á snigilshraða og ef það rignir, þá
hellir úr fötu, og göturnar lokast af
vatni. Allt verður svifaseinna því
fólk kemst þá ekki um á hjólum og
fleiri nota bílana.“
Þetta segir Ragna Kristensen
sem búið hefur í stærstu borg
Kína síðastliðin fjögur ár og unnið
á asískum markaði síðan 1995.
Eiginmaður hennar Jan Kristensen
starfar sem akademískur fram-
kvæmdastjóri Össurar í Asíu.
„Það er enginn sem réttir manni
bækling um hvernig komast á af í
Sjanghaí. Það lærist smám saman
í samfélagi aðfluttra útlendinga
á Facebook og á heimasíðum þar
sem hægt er að læra af
reynslu annarra, fá góð
ráð og leita upplýsinga.
Við búum á svæði þar
sem fyrir eru bæði
Kínverjar og aðfluttir
útlendingar og það
reyndist hjálplegt. Við
fengum að vita hvaða
spítala við áttum að
fara á og ekki, hvar og
hvar ekki við ættum
að kaupa í matinn og
hvaða veitingahús byðu
upp á vestrænan mat-
seðil.“
Ragna segir heilt ár
hafa farið í að finna sem
best út úr því hvernig
kaupa ætti í matinn.
„Matvöruverslanir
hér eru um margt ólíkar
því sem við eigum að venjast, þann-
ig er kjöti ekki pakkað inn fyrir
neytendur heldur gramsa þeir sjálfir
í kótelettunum og stinga beint í
körfur sínar. Maður hætti því fljót-
lega að versla þar. Nú versla ég nær
eingöngu í alþjóðlegum matvöru-
verslunum á netinu sem bjóða líka
vestrænar matvörur. Þannig kaupi
ég kjöt frá Ástralíu, mjólk frá Japan
og brauð af dönsku bakaríi niðri í
bæ. Þrátt fyrir að finnast kínverskur
matur góður verður maður þreyttur
á honum til lengdar. Í honum er
of mikil olía fyrir meltingarkerfi
Vesturlandabúa og eftir árið er
mann farið að langa í kjöt og kart-
öflur og halda í sínar eigin matar-
hefðir heima. Neysla á kjöti og fiski
er einnig lítil á meðal Kínverja og
borðar fjölskylda jafnmikið kjöt og
einn Vesturlandabúi í máltíð. Hefð-
irnar eru öðruvísi.“
Taka frí frá menguninni í Kína
Ragna ferðast mikið í starfi sínu
fyrir Össur en er líka dugleg að fara í
frí um heiminn með fjölskyldunni.
„Vinnan er eitt og í henni sér
maður flugvelli, hótel, sjúkrahús
og háskóla, en þegar við eigum frí
njótum við nálægðar við löndin í
kring. Síðast fórum við í skíðaferð á
ólympíska skíðasvæðið í Kóreu þar
sem vetrarólympíuleikarnir verða
haldnir að ári. Það er ýmislegt sem
maður gerir hér sem maður gerði
ekki ef maður væri ekki búsettur í
álfunni og þegar mengunin verður
yfirþyrmandi í Kína förum við úr
landi yfir í hreinna loft og hvílum
okkur á kínversku umhverfi, til
dæmis til Taílands, Malasíu eða
Indónesíu í rólegheit og slökun.“
Mengun í Sjanghaí er mikil og
þegar blaðamaður talar við Rögnu
mælist hún 159 stig með rauðu
flaggi sem merkir að hún sé heilsu-
spillandi.
„Samt er sumar og þá fer meng-
unin stundum niður í 60 stig. Í
samanburði er mengun í Árósum í
dag 2,4 stig og hámarks mengunar-
viðmið í Danmörku 30 stig. Við
höfum stundum þurft að setja upp
grímur og erum alltaf með lokaða
glugga og loftræstinguna á til að
hreinsa loftið. Í skóla sonarins er
þrefalt hreinsikerfi í gangi og börn
fara ekki út ef mengun mælist yfir
200 stig. Auðvitað líður manni ekki
vel þegar mengunin fer upp úr öllu
valdi, eins og algengt er á veturna.“
Ekkert fararsnið heim á leið
Ragna og fjölskylda hennar eru
orðin heimavön í Sjanghaí og farin
að tala um það sín á milli að fara
heim til Kína, rétt eins og heim til
Íslands eða Danmerkur.
„Það er ekkert
fararsnið á okkur enn.
Strákurinn er ánægður
í alþjóðlegum skóla
og lífið gengur vel.
Maður gerir samt alltaf
málamiðlanir um líf
sitt þegar maður flytur
þetta langt frá fjölskyldu
og vinum og það er
ólýsanlega erfitt að vera
í 10 þúsund kílómetra
fjarlægð þegar manns er
þörf sem stuðnings við
fjölskyldumeðlimi sem
eiga erfitt eða eru sjúkir.
Sá er fórnarkostnaður-
inn en þetta er alltaf
val. Maður þarf að vera
meðvitaður um að ef
maður segir a þá er b.“
Hún segir lífið í Kína ekki alltaf
auðvelt og geta tekið á þrátt fyrir
glamúr og gaman.
„Þetta er ævintýralegt líf á köflum
en líka hörkuvinna. Við vinnum
bæði langa vinnudaga og ferðumst
mjög mikið vegna vinnunnar.
Vinnuumhverfið er alþjóðlegt og því
skortir tíma til að læra kínverskuna
vel og hér þarf líka að fá kínversk
ökuréttindi til að mega keyra og
kaupa bíl. Flestir sem koma hingað
til starfa fyrir alþjóðleg fyrirtæki á
borð við IKEA, H&M og Volvo gera
starfssamninga til þriggja ára því þá
er algengast að fólk sé komið með
nóg og vilji aftur heim í eðlilegt
líf. Sjálf er ég ekki farin að þrá að
komast heim enda er vinnan líka
lífsstíll og áhugamál. Fjölskyldan
þarf svo að vera samtaka um að vilja
vera hér því ef einhverjum fer að líða
illa þá pökkum við saman og förum
heim. Svo lengi sem allir eru að
þrífast og fást við spennandi hluti er
engin ástæða til að fara heim.“
Heillandi margbreytileiki
Best við Kína þykir Rögnu spenn-
andi margbreytileikinn.
„Í Kína er allt hægt og flest svo
ófyrirsjáanlegt. Ég finn hvað Reykja-
vík er lítil þegar ég kem heim. Þar
er samfélagið fyrirsjáanlegt. Nú eru
allir heima komnir með hunda og
helst hreinræktaða af dýru kyni. Ef
silfur kemst í tísku eru allir komnir í
silfur innan mánaðar. Hjarðhegðun
er áberandi á Íslandi í samanburði
við stórborgina Sjanghaí og það
eina sem er fyrirsjáanlegt hér er að
flestir hafa dökkt hár.“
Þau hjónin eru sammála um að
hafa gefið syni sínum eitthvað ein-
stakt með því að hafa flust til Kína.
„Við sáum strax sláandi mun
á menntakerfinu. Hér er í lagi að
vera klár og duglegur í skólanum
og nemendur keppast við að gera
sitt besta án þess að eiga á hættu að
vera stimplaðir nördar. Auðvitað
má segja að líf heima væri jafn gott
og þar gæti hann vissulega eignast
æskuvini en þetta er val og um leið
og maður tekur ákvörðun um að
flytja langt að heiman tekur maður
líka annað burt. Það er enginn sem
segir að það sé rétt eða rangt en við
teljum að ákvörðunin hafi verið
rétt. Víðsýni hans og heimur er
nokkuð stærri en skólasystkinanna
í Danmörku. Hann hefur séð hálfan
heiminn og hver segir að það sé
verra líf en hitt? Á móti þarf hann
að vera fljótur að eignast vini í Kína
því margir stoppa stutt og þá missir
hann góðan vin.“
Maður
gerir alltaf
málamiðlanir
með líf sitt þegar
maður flytur
þetta langt að
heiman og það
er ólýsanlega
erfitt að vera í 10
þúsund kíló-
metra fjarlægð
þegar manns er
þörf.
Japanskur matur er í dálæti og þennan nestisbakka keypti Ragna á leið í lest.
Ragna í Taphon-hofinu í Kambódíu með eiginmanni sínum Jan Kristensen og syni þeirra Oliver.
Gramsað í kótelettum í Kína
Breiðhyltingurinn Ragna Kristensen býr í stærstu borg Kína þaðan sem
hún stýrir sölu- og markaðsmálum fyrir Össur, allt frá Pakistan til Ástralíu.
Síðastliðin 22 ár hefur hún ferðast til flestra landa Asíu í starfi sínu og leik.
Þórdís Lilja
Gunnarsdóttir
thordisg@365.is
8 KYNNINGARBLAÐ 1 0 . j ú n í 2 0 1 7 L AU G A R DAG U R
1
1
-0
6
-2
0
1
7
1
7
:3
9
F
B
1
2
8
s
_
P
0
9
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
8
s
_
P
0
8
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
8
s
_
P
0
3
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
8
s
_
P
0
4
3
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
D
0
D
-A
6
4
0
1
D
0
D
-A
5
0
4
1
D
0
D
-A
3
C
8
1
D
0
D
-A
2
8
C
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
5
B

F
B
1
2
8
s
_
9
_
6
_
2
0
1
7
C
M
Y
K