Dagblaðið Vísir - DV - 17.02.2017, Qupperneq 8

Helgarblað 17.–20. febrúar 20178 Fréttir
Sönn samkeppni
Allar gerðir
hleðslutækja
fyrir Apple tölvur.
Verð: 11.990 kr.
Magsafe
hleðslutæki
Öryggismál í ólestri
hjá fjölda fyrirtækja
n Tæknivefur afhjúpaði að margar íslenskar vefverslanir voru berskjaldaðar
Þ
að er eiginlega bara sorglegt
að þetta skuli vera svona árið
2017,“ segir Jón Ólafsson,
ritstjóri tæknivefsíðunnar
lappari.com, sem á dögun­
um birti umfjöllun um vefsíður sem
hann ætlaði að varast. Ástæðan var
einföld. Jón, sem áhugamaður um
netöryggismál, hafði á vafri sínu um
netið upp götvað að ríflega tuttugu
vefsíður íslenskra fyrirtækja voru
ekki eins öruggar og þær gætu ver­
ið fyrir notendur sem þar gátu verið
að senda inn ýmiss konar persónu­
upplýsingar, jafnvel greiðslukorta­
upplýsingar. Jón tók því saman lista
yfir fyrirtækin og birti á vef sínum
sem vakti töluverð viðbrögð. Mörg
fyrir tækjanna brugðust skjótt við
og bættu úr, en Jón segir mikilvægt
fyrir almenning að vera meðvitaður
um öryggi sitt á vefsíðum og í vef­
verslunum.
Eins og gamli sveitasíminn
Það sem kom í ljós í athugun Jóns
var að fjölmargar vefsíður voru ekki
með samskiptastaðalinn HTTPS
uppi á innskráningarhlutum
vefja sinna. HTTPS er staðall fyrir
öruggari samskipti yfir internetið
og miðar að því að tryggja að sam­
skipti notenda við vefsíður sem fara
fram yfir HTTP séu dulkóðuð og því
varin fyrir ýmiss konar árásum og
upplýsingaþjófnaði. Í stuttu máli
er HTTPS staðfesting á að vefurinn
sem þú vilt heimsækja sé sá sem
hann segist vera, dulkóðun sam­
skipta, auðkenna og persónulegra
upplýsinga notenda er varin. Jón
bendir á að HTTPS sé ekki fullkom­
ið en það sé einn liður í því að gæta
öryggis notenda og ætti því að vera
regla frekar en undantekning.
„Það er hægt að líkja þessu við
gamla sveitasímann í samanburði
við nútíma símakerfi. Það er bara
þannig að ef þessi öryggislausn er
ekki á þá getur í raun hver sem er
„hlustað“ á pakkana sem þarna eru
að fara á milli notanda og vefsíðu.
Alveg sama hvort það séu leyniorð
eða greiðslukortaupplýsingar. Þetta
skiptir gríðarmiklu máli.“
Afsláttur á öryggi
Jón kveðst hafa verið að vafra um til­
tekna síðu þar sem hann hugðist ný­
skrá sig sem notanda en tók þá eft­
ir að það vantaði græna lásinn sem
á að birtast fyrir framan vefslóðina í
vafranum með yfirlýsinguna um að
tengingin sé „Secure“ eða örugg. (Sjá
mynd).
„Ég fór þá að velta fyrir mér hvort
þetta væri svona víðar og tók mér
nokkrar mínútur í að flakka milli vef­
síðna fyrirtækja sem ég mundi eftir
og þar kom upp þessi listi, 21 fyrir­
tæki sem ekki var að sinna þessu rétt.
Úr varð þessi bolti og það er búið að
vera áhugavert að fylgjast með þessu.“
Dæmin sem Jón tók í umfjöllun
sinni voru um vefverslanir og síðan
innskráningarform þar sem notendur
eru að skrá sig á póstlista og þess hátt­
ar. Hann segir að allur vefurinn eigi
án undantekningar að vera í HTTPS,
en til vara þurfi öll form þar sem not­
endur eru að skrá inn persónuupp­
lýsingar að fara fram yfir HTTPS. „Allt
annað er afsláttur á öryggi mínu sem
notanda hjá viðkomandi fyrirtæki.
Við ættum að varast þannig form
og láta viðkomandi fyrirtæki vita og
biðja þá að laga sem fyrst,“ skrifar Jón
á lappari.com. Þar birtir hann einnig
skýringarmyndband frá netöryggis­
sérfræðingnum Troy Hunt sem sýnir
hversu auðvelt það er að komast yfir
notendanöfn, lykilorð og aðrar upp­
lýsingar ef vefsíður eru ekki í þessum
öryggisstaðli, HTTPS.
Misjöfn viðbrögð
Níu fyrirtæki höfðu samband við
hann strax um helgina þar sem þau
þökkuðu honum ábendinguna og
bættu úr með þeim orðum að þau
viðurkenndu að þessir hlutir þyrftu
að vera í lagi. Því er Jón sammála.
„Eitt fyrirtæki tók þessa óstinnt upp
og sagði að ég hefði átt að fara með
þessar athugasemdir beint til þeirra
og gefa þeim færi á að laga þetta.
Að setja þessa vottun á tekur 10
mínútur fyrir vana menn og í mín­
um huga er ekki réttlætanlegt að
vera ekki með hana á. Þetta er bara
sofandaháttur.“
Stór fyrirtæki á meðal
Svarta listann sem Jón birti á lapp­
ari.com hefur hann síðan uppfært
eftir því sem viðkomandi fyrirtæki
hafa tekið við sér og bætt úr. Athygli
vekur að meðal fyrirtækja þar sem
þessi mál voru í ólestri voru vefsíður
bókhaldsfyrirtækisins Notando.
is, Elko, Tölvulistinn, Byko, Húsa­
smiðjan og Rúmfatalagerinn, svo
dæmi séu nefnd. Öll þeirra fyrir­
tækja sem hér eru nefnd, höfðu þó
bætt úr þessu þegar þetta er skrifað.
„Punkturinn hjá mér var að vekja
fólk til umhugsunar og vitundar um
að skoða þetta og hvort, þegar það
er að slá inn notandanafn, leyni­
orð eða hvað sem er, þessi græna
öryggistilkynning sé uppi í horn­
inu.“ Jón kveðst ætla að halda áfram
að vakta vefsíður fyrirtækja með
þessum hætti. n
Sigurður Mikael Jónsson
mikael@dv.is
Afhjúpaði bresti Jón Ólafsson tók saman svartan lista yfir fyrirtæki og vefverslanir, sem bjóða upp á ný- og innskráningar þar sem
persónuupplýsinga er krafist, sem ekki uppfylltu sjálfsagðar netöryggiskröfur. Mynd REutERS
„Það er hægt að
líkja þessu við
gamla sveitasímann í
samanburði við nútíma
símakerfi.
Öruggari tenging Svona birtist örugg síða í vefslóð vafra þíns ef vefurinn sem þú ert að
nota er í HTTPS. Grænn öryggislás, „Secure“ vottorð og HTTPS í slóðinni. Fyrir neðan má sjá
hvernig vefslóð birtist ef síðan er bara í hefðbundnu, óöruggu HTTP. Mynd SkJáSkot