Fréttablaðið - 21.10.2017, Qupperneq 28

Velferðarmál
Alþingiskosningar 2017
Við ætlum að tryggja að atvinnu-
tekjur skerði ekki lífeyrisgreiðslur
og sjá til þess að lífeyrir tryggi
lágmarkslaun. Við ætlum að gera
starfslok sveigjanlegri, gera átak í
byggingu þjónustuíbúða og hjúkr-
unarheimila. Við ætlum að afnema
virðisaukaskatt á lyfseðilsskyldum
lyfjum.
Afnema frítekjumark atvinnutekna
svo eldri borgarar geti nýtt starfs-
orku sína án skerðingar. Viðreisn vill
brúa bilið milli fæðingarorlofs og
leikskóla og hækka þak á greiðslur
í fæðingarorlofi. Viðreisn hefur
stofnað til samstarfs um aðgerðir í
húsnæðismálum fyrir fyrstu kaup-
endur og leigjendur. Lagaumbætur
vegna kynbundins ofbeldis.
BF hefur það á stefnuskrá sinni að
gera almannatryggingakerfið rétt-
látara og auðskiljanlegra og gera
umbætur á stjórnsýslu þess þannig
að þjónusta við almenning verði
skilvirk og skiljanleg þar sem leið-
beiningarskylda og upplýsingagjöf
verður virk og virt. Tekjutengingar í
bótakerfinu og óskiljanleg bréf frá
skattinum þarf að laga.
Upprætum fátækt á Íslandi.
Upphæðir almannatrygginga
fylgi launaþróun. NPA lögfest.
Fæðingarorlof lengt og drögum úr
skerðingum. Húsnæðiskerfi byggt
á félagslegum grunni, ekki hagn-
aðarsjónarmiðum. Húsnæðis- og
leiguumhverfi sem tryggir húsnæði
á sanngjörnum kjörum.
Atvinna
og nýsköpun
Við ætlum að klára endurskipulagn-
ingu fjármálakerfisins, lækka trygg-
ingagjald og lækka það meira fyrir
fyrstu tíu starfsmennina. Við ætlum
að auka framlög til rannsókna og
nýsköpunar, sérstaklega utan höfuð-
borgarsvæðisins, hækka endurgreiðslu
vegna fjárfestinga í rannsóknum og
nýsköpun í 30% og afnema þakið.
Kerfisbreytingar í sjávarútvegi og
landbúnaði: Sanngjarnt afgjald fyrir
auðlindanýtingu með uppboðsleið.
Hagur neytenda og umhverfisvernd
fái aukið vægi í breyttri landbún-
aðarstefnu. Uppbygging þekkingar-
iðnaðar og starfsumhverfi með
stöðugum gjaldmiðli svo sprota-
fyrirtæki skjóti rótum á Íslandi.
BF leggur áherslu á stuðning við
rannsóknir, tækniþróun, nýsköpun
og sprotaverkefni vegna hraðra
breytinga á vinnumarkaði. Áherslan
er ekki síður tilkomin vegna áherslu
á að byggja upp fjölbreytt atvinnu-
líf um allar sveitir. Til þess þarf að
laga grunninnviði eins og netteng-
ingar og raforkuflutninga.
Laun dugi fyrir framfærslu. Vinnu-
vikan verði stytt án skerðingar.
Útrýmum launamun kynjanna.
Komum í veg fyrir mansal. Inn-
leiðum keðju ábyrgð undirverk-
taka. Styrkja sjóði sem fjárfesta í
rannsóknum og skapandi greinum
með áherslu á græna hvata. Auka
fjármagn til uppbyggingar innviða í
ferðamennsku.
Heilbrigðismál Við ætlum að byggja nýjan Land-spítala á nýjum og betri stað því
það er bæði hagkvæmara og skyn-
samlegra. Við ætlum að styrkja á
ný heilsugæsluþjónustu og sér-
fræðilækningar utan höfuðborgar-
svæðisins til að laga aðflæðisvanda
Landspítalans, og gera átak í bygg-
ingu hjúkrunarrýma.
Ljúka byggingu nýs Landspítala
og efla sjúkrahúsþjónustu. Styrkja
þarf heilsugæsluna sem fyrsta við-
komustað og einfalda leið fólks um
heilbrigðiskerfið. Gera þarf stórátak
í geðheilbrigðismálum, sem miði
að bráðavanda og forvörnum. Færa
sálfræðiþjónustu undir almanna-
tryggingakerfið og gera aðgengilega
fyrir alla námsmenn.
Mikilvægt er að ljúka heildarstefnu
um heilbrigðismál með framtíðar-
sýn um heilsu þjóðarinnar. Nýr
Landspítali er grundvallarmarkmið,
öflug þjónusta heilsugæslu er lykill
að árangri og áframhaldandi þróun
geðheilbrigðisþjónustu. Endur-
hæfingu þarf að styrkja og þjónustu
við aldraða, með hjúkrunarrýmum,
dagdvöl og þjónustu heim.
Forgangsraða í þágu opinbera
kerfisins. Einkarekstur í ágóðaskyni
á ekki heima þar. Draga úr kostn-
aðarþátttöku. Ljúka byggingu nýs
Landspítala. Styrkja heilsugæsluna
sem fyrsta viðkomustað. Efla
geðheilbrigðisþjónustu í skólum.
Tannlækningar, sálfræðiþjónusta,
sjúkra- og talþjálfun verði hluti af
almennri heilbrigðisþjónustu.
Mannréttindi Við ætlum að vinna að jöfnum réttindum allra þegna samfélagins
óháð kyni, stöðu eða öðru. Við
viljum að samfélagið grundvallist
á gildum lýðræðis, jafnréttis og
mannréttinda og höfnum hvers
konar mismunun. Ísland á að vera
fyrirmynd í mannréttindamálum.
Mannréttindi og jafnrétti eru þunga-
miðja í stefnu Viðreisnar. Við lög-
festum jafnlaunavottun til þess að
taka á kynbundnum launamun og
beinum nú kastljósinu að þjóðar-
sátt um bætt kjör kvennastétta.
Viðreisn hefur lagt höfuðáherslu á
mannréttindamál, t.d. með frum-
vörpum um lögfestingu NPA, mót-
töku fleiri kvótaflóttamanna o.fl.
Útrýmum launamisrétti. Tökum
upp NPA og innleiðum Sáttmála SÞ
um réttindi fatlaðra. Jöfnum að-
stæður lögheimilis- og umgengnis-
foreldra. Skilgreinum stafrænt
kynferðisofbeldi í hegningarlögum.
Leggjum niður mannanafnanefnd.
Setjum okkur markmið um að vera
fremst meðal þjóða er varðar laga-
lega stöðu hinsegin einstaklinga.
Úttekt á réttarstöðu brotaþola
kynferðisofbeldis og bætum réttar-
stöðu þolenda. Ísland taki á móti
fleiri flóttamönnum. Aðbúnaður
hælisleitenda verði bættur. Börn
umsækjenda búi við ásættanlegar
aðstæður. Stöndum vörð um sterka
og sjálfstæða fjölmiðla. Tryggjum
sjálfstæði RÚV. Setjum á laggirnar
sjóð fyrir rannsóknarblaðamennsku.
Efnahagsmál Við ætlum að klára endurskipu-lagningu fjármálakerfisins, greiða
umfram-eigið fé úr bönkunum í
ríkissjóð, nýta forkaupsrétt ríkisins
á Arion banka og gefa öllum Ís-
lendingum þriðjung hlutabréfa í
honum. Við ætlum að auka sam-
keppni í bankakerfinu og lækka
vexti til að tryggja einstaklingum og
fyrirtækjum betri kjör.
Viðreisn vill brjótast út úr vítahring
sífelldra efnahagssveiflna með því
að koma á stöðugleika í gjaldmiðla-
málum. Kostnaður vegna vaxtaum-
hverfis krónunnar jafngildir um 40
vinnudögum á hvern venjulegan
Íslending. Greiðslubyrði einstakl-
inga og fyrirtækja er margfalt þyngri
en í samanburðarlöndum. Stöðugur
gjaldmiðill eykur hag almennings.
Mestu kjarabætur sem hægt væri
að færa þjóðinni er upptaka annars
gjaldmiðils. Þar er evran nærtækust.
Með því þyrftum við ekki að velta
fyrir okkur verðtryggingu og vextir
myndu lækka auk þess sem stöðug-
leiki fengist í gjaldmiðilsmál. BF vill
tryggja þjóðinni endurgjald fyrir af-
not náttúruauðlinda og nýta þann
sjóð til uppbyggingar á innviðum.
Breytingar á skattkerfi og almanna-
tryggingakerfi stuðli að sátt á
vinnumarkaði. Skattar ekki hækk-
aðir á almennt launafólk. Ráðast
gegn notkun aflandsfélaga í skatta-
skjólum. Skattkerfið nýtt til jöfn-
unar. Óbreyttur virðisaukaskattur
á ferðaþjónustu. Komugjöld og
gistináttagjald nýtt til uppbyggingar
innviða fyrir ferðaþjónustuna.
Menntun
og vísindi
Við ætlum að stórefla iðn- og
tækninám í framhalds- og há-
skólum því að framtíðin er núna.
Bæði með sérstökum fjárfram-
lögum og samstarfi við atvinnulífið.
Endurskoða þarf námslánakerfið
með hliðsjón af því sem best hefur
reynst á Norðurlöndum, þar á
meðal styrkjakerfi.
Bæta þarf fjármögnun háskóla og
efla rannsóknir og þróun með virku
samstarfi ríkis, háskóla, rannsókna-
stofnana og atvinnulífs. Fjölbreytni
og nýsköpun í starfi skólastofnana
er markmið Viðreisnar. Sporna þarf
gegn brottfalli með fjölbreyttu
námsframboði, eflingu náms í
skapandi greinum, iðn- og tækni-
menntun.
Nauðsynlegt er að fjármagna öll
skólastig og leggja ofuráherslu á
skapandi starf. Virkjun mannshug-
ans er okkar næsta stóra verkefni.
Það er liður í því að búa unga
Íslendinga undir breytingar á vinnu-
markaði. Þá þarf að styrkja sam-
keppnissjóði og tryggja fjármögnun
og umgjörð um rannsóknar- og
þróunarstarf í háskólunum.
Auka þarf fjárveitingar til fram-
haldsskóla, tryggja öllum aðgang
að námi á framhaldsskólastigi og
gefa skólunum val um lengd náms-
brauta. Stefnt skal að því að fjár-
mögnun háskóla verði í samræmi
við Norðurlöndin. Þá skal stefnt
að því að þrjú prósent VLF renni til
rannsókna og þróunar. Hluti náms-
lána verði styrkir.
Menning
og listir
Við ætlum að styðja sérstaklega við
uppbyggingu í menningarmálum
utan höfuðborgarsvæðisins, til að
styrkja samfélögin á landsbyggð-
inni. Auka þarf framlög ríkisins til
lista- og menningarstarfs, skapandi
greina, því þær skila margfalt til
samfélagsins því sem lagt er í þær.
Hlúa þarf að menningarverð-
mætum. Menningarstarfsemi skilar
þjóðhagslegum arði og því má líta
á fjárframlög til menningarmála
sem arðbæra fjárfestingu. Efla þarf
menntun í listgreinum og tryggja að
einstaklingar geti notið menningar
og tekið þátt í skapandi starfi óháð
efnahag, búsetu, fötlun eða félags-
legri stöðu.
Grunnstefin í stefnu Bjartrar fram-
tíðar í menningarmálum eru að
öðrum mælikvörðum en hag-
vaxtarmælikvörðum verði beitt á
efnahagslegar stærðir þar sem litið
verði til fleiri þátta mannlífsins, s.s.
sjálfbærni og almennrar hagsældar.
Við viljum að framkvæmdarvald
ríkisins og sveitarfélaganna setji sér
heildstæða menningarstefnu.
Efla launasjóði listmanna og sam-
keppnissjóði listgreina. Tryggja að
listafólk fái greitt fyrir sína vinnu.
Búa betur að höfuðsöfnum og
byggja Náttúruminjasafn. Styðja
við útgáfu bóka og tónlistar með
afnámi virðisaukaskatts. Efla list-
menntun á öllum skólastigum og
tryggja aðgengi barna að listum,
menningu og skapandi starfi.
Samgöngur Við ætlum að gera heildaráætlun fyrir uppbyggingu í öllum lands-
hlutum. Nauðsynlegt er að taka
á forgangsmálum á svæðum sem
hafa beðið lengi. Reykjavíkurflug-
völlur verði áfram á sama stað. Við
ætlum að niðurgreiða innanlands-
flug því það er hluti af almennings-
samgöngum allra landsmanna.
Viðreisn vill markvissa uppbygg-
ingu samgöngukerfa og hefur lagt
til stofnun innviðasjóðs með fjár-
magni auðlindagjalda. Mikilvægt
er að stefna að orkuskiptum í sam-
göngum, með hagrænum hvötum
til rafbílavæðingar og fjölgun
hleðslustöðva vítt um landið. Efla
þarf almenningssamgöngur og
stefnt skal að lagningu Borgarlínu.
Við viljum að samgönguáætlun sé
alltaf höfð til grundvallar uppbygg-
ingu og viðhaldi. Kjördæmapot er
ekki viðeigandi lengur. Vöndum
okkur. Við viljum að samstarf ríkis
og sveitarfélaga um Borgarlínu
hefjist sem fyrsta og erum opin
fyrir því að skoða gjaldtöku á helstu
stofnbrautum til að flýta fram-
kvæmdum.
Ráðist í löngu tímabært viðhald
og uppbyggingu vegakerfis. Upp-
bygging grunnvegakerfis verði ekki
byggð á vegatollum. Samvinna ríkis
og sveitarfélaga um umhverfis-
vænni samgöngur með rafbílavæð-
ingu og uppsetningu hleðslustöðva.
Efla almenningssamgöngur, einkum
á landsbyggðinni. Samgönguáætlun
taki mið af loftslagsmarkmiðum.
Utanríkismál Við ætlum að halda áfram virku alþjóðasamstarfi, þar á meðal við
stofnanir Sameinuðu þjóðanna og
Nató. Við leggjum áherslu á áfram-
haldandi samstarf við aðrar þjóðir,
m.a. með gerð fríverslunarsamn-
inga, og höfnum inngöngu Íslands í
Evrópusambandið.
Viðreisn er alþjóðasinnaður
Evrópuflokkur. Evrópusamvinna er
hornsteinn utanríkisstefnu Íslands.
Styrkja þarf þátttöku í EES-sam-
starfinu, sem hefur reynst vel,
en felur í sér lýðræðishalla enda
höfum við enga aðkomu að mótun
reglna. Við viljum að þjóðin kjósi
um áframhaldandi aðildarviðræður
við Evrópusambandið.
Björt framtíð er alþjóðlega sinnuð
og skilur mikilvægi þess að gera sig
gildandi á alþjóðavettvangi. Björt
framtíð vill ganga í Evrópusam-
bandið og taka upp evru. Við viljum
að Íslendingar leggi sitt af mörkum
til friðar í heiminum með þátttöku
í þróunarsamvinnu, hjálparstarfi og
friðarumleitunum. Björt framtíð vill
að Ísland vinni Eurovision.
Ísland virði alþjóðlegar skuldbind-
ingar, beiti sér fyrir umhverfisvernd,
mannréttindum og jöfnuði. Ísland
standi við Parísarsamkomulagið og
verði kolefnishlutlaust 2040. Ísland
standi utan hernaðarbandalaga og
fyrir banni gegn kjarnorkuvopnum.
Ísland standi utan ESB. Aðildarvið-
ræður hefjist ekki nema að undan-
genginni þjóðaratkvæðagreiðslu.
2 1 . o k t ó b e r 2 0 1 7 L A U G A r D A G U r28 H e L G i n ∙ F r É t t A b L A ð i ð
2
1
-1
0
-2
0
1
7

0
4
:2
6
F
B
1
1
2
s
_
P
0
9
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
1
2
s
_
P
0
8
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
1
2
s
_
P
0
2
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
1
2
s
_
P
0
2
8
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
E
0
7
-7
8
7
4
1
E
0
7
-7
7
3
8
1
E
0
7
-7
5
F
C
1
E
0
7
-7
4
C
0
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
6
A

F
B
1
1
2
s
_
2
0
_
1
0
_
2
0
1
C
M
Y
K