Morgunblaðið - 01.02.2017, Blaðsíða 17
FRÉTTIR 17Erlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 1. FEBRÚAR 2017
ar Fillons án þess að hafa starfað fyr-
ir það.
Franska lögreglan hóf rannsókn á
málinu og yfirheyrði hjónin í fyrra-
dag. Þau neituðu bæði þessum ásök-
unum og Fillon lagði fram skjöl sem
hann telur sanna að þær séu rangar.
Hver sem niðurstaða rannsóknar-
innar verður er talið að ásakanirnar
skaði Fillon sem hafði lagt áherslu á
að hann væri heiðarlegur stjórn-
málamaður sem kjósendurnir gætu
treyst. Hann hafði einnig gagnrýnt
„ríkisbáknið“ og lagt til að útgjöld
ríkisins yrðu minnkuð með því að
fækka starfsmönnum þess um hálfa
milljón.
Macron í sókn
Samkvæmt skoðanakönnun, sem
birt var á sunnudag, hefur Macron
notið góðs af vandræðum Fillons.
Hún bendir til þess að 25% ætli að
kjósa Le Pen í fyrri umferð kosning-
anna 23. apríl, 21% styðji Fillon og
20% Macron. Hamon mældist með
aðeins 13% fylgi.
Ef marka má könnunina er þó ólík-
legt að Le Pen sigri í annarri umferð
kosninganna 7. maí þegar kosið verð-
ur á milli tveggja efstu forsetaefn-
anna. Hún bendir til þess að Fillon
myndi sigra Le Pen með 60% at-
kvæða gegn 40% ef valið stæði á milli
Bogi Þór Arason
bogi@mbl.is
Líkurnar á sigri franska þjóðernis-
sinnans Marine Le Pen í forseta-
kosningum í Frakklandi í apríl og
maí eru taldar hafa aukist eftir að
forsetaefni hægrimanna, François
Fillon, var sakaður um spillingu, og
róttækur vinstrimaður, Benoît Ham-
on, var valinn forsetaefni Sósíal-
istaflokksins. Le Pen hefur meðal
annars lofað þjóðaratkvæðagreiðslu
um aðild Frakklands að Evrópusam-
bandinu og vill að Frakkar leggi nið-
ur evruna.
Á litla möguleika
Hamon hefur verið líkt við Jeremy
Corbyn, leiðtoga Verkamannaflokks-
ins í Bretlandi, og talið er að hann
eigi sáralitla möguleika á að verða
næsti forseti Frakklands. Hann hef-
ur meðal annars boðað að vinnuvikan
verði stytt úr 35 stundum í 32 og öll-
um íbúum landsins verði greidd
borgaralaun, um 750 evrur (94.000
krónur) á mánuði, óháð öðrum
tekjum þeirra. Talið er að þessi laun
myndu kosta ríkissjóð Frakklands
480 milljarða evra (jafnvirði 60.000
milljarða króna) á ári. Andstæðingar
Hamons í Sósíalistaflokknum segja
að ógjörningur yrði að koma stefnu
hans í framkvæmd og lýsa honum
sem draumóramanni.
Talið er að margir miðjumenn í
Sósíalistaflokknum snúist gegn
Hamon í forsetakosningunum og
styðji Emmanuel Macron, fyrrver-
andi efnahagsmálaráðherra í stjórn
Sósíalistaflokksins. Macron sagði sig
úr honum og stofnaði nýjan stjórn-
málaflokk í ágúst til að bjóða sig fram
til forseta.
Fillon í vörn
Síðustu vikur hefur Fillon, forseta-
efni Lýðveldisflokksins, verið talinn
sigurstranglegastur en hann hefur
átt undir högg að sækja síðustu daga
vegna ásakana um að eiginkona hans
hafi fengið laun sem aðstoðarmaður
hans án þess að hafa í raun starfað
fyrir hann. Blaðið Le Canard
Enchaîné segir að eiginkonan hafi
fengið hálfa milljón evra (62 milljónir
króna) á árunum 1998 til 2012 þegar
hún var aðstoðarmaður hans. Tvö
börn þeirra fengu einnig samtals
84.000 evrur fyrir aðstoð við hann
sem þingmann. Franskir þingmenn
mega ráða eiginkonu sína og börn
sem aðstoðarmenn en blaðið segist
ekki hafa fundið neinar vísbendingar
um að kona Fillons hafi í raun unnið
fyrir hann. Eiginkonan er einnig
sögð hafa fengið laun sem ráðgjafi
bókmenntatímarits í eigu auðugs vin-
þeirra í síðari umferðinni. Macron
myndi sigra Le Pen með 65% at-
kvæða gegn 35% og næði einnig kjöri
með 58% fylgi ef valið stæði á milli
hans og Fillons.
Fillon hefur lýst Macron sem
„dæmigerðum yfirstéttarmanni sem
er algerlega úr tengslum við raun-
veruleikann í samfélaginu“. Stuðn-
ingsmenn Fillons hafa einnig vakið
athygli á nýrri bók þar sem Macron
er gagnrýndur fyrir kostnaðarsöm
veisluhöld þegar hann var efnahags-
málaráðherra.
Titringur á mörkuðum
Þótt kannanirnar bendi til þess að
ólíklegt sé að Le Pen sigri í annarri
umferðinni er ekki hægt að útiloka að
hún komi á óvart eins og Donald
Trump í forsetakosningunum í
Bandaríkjunum í nóvember og and-
stæðingar Evrópusambandsins í
þjóðaratkvæðagreiðslunni í Bret-
landi í júní síðastliðnum.
Auknar sigurlíkur Le Pen vegna
klofnings sósíalista og vandræða Fill-
ons hafa valdið titringi á fjár-
málamörkuðum í Frakklandi, að því
er fram kemur í fréttaskýringu Am-
brose Evans-Pritchards, við-
skiptaritstjóra breska dagblaðsins
The Telegraph. „Markaðirnir eru
farnir að líta aftur á Frakkland sem
óöruggt land,“ hefur hann eftir
franska hagfræðingnum Brigitte
Granville.
Evans-Pritchard segir að loforð
Le Pen um að halda þjóðaratkvæða-
greiðslu um aðildina að ESB og taka
upp franska frankann að nýju geti
orðið evrusamstarfinu að falli. „Evr-
an hættir að vera til um leið og
Frakkland leggur hana niður,“ sagði
Le Pen eitt sinn í viðtali við The Tele-
graph. Hún skírskotaði til þess að
landið er næststærsta hagkerfi evru-
svæðisins.
„Við þorðum aldrei að ímynda okk-
ar að þetta myndi fara svona vel fyrir
okkur,“ hefur Evans-Pritchard eftir
ráðgjafa Þjóðfylkingarinnar. Le Pen
telur sig eiga mikla möguleika á sigri
í síðari umferðinni ef kosið verður á
milli hennar og Macrons. „Það er ein-
vígi milli föðurlandsvinar og hnatt-
væðingarsinna,“ sagði hún.
Breytti stefnunni í evrumálum
Le Pen varð í þriðja sæti, með
17,9% atkvæðanna, í fyrri umferð
forsetakosninganna árið 2012. Á síð-
ustu árum hefur hún mildað stefnu
sína með það fyrir augum að auka
fylgi sitt nógu mikið til að geta átt
möguleika á að ná kjöri. Grundvallar-
stefna hennar hefur þó ekki breyst.
Hún vill enn að Frakkar segi sig úr
ESB og endurheimti stjórn á landa-
mærunum, hyggst herða innflytj-
endalöggjöfina, bæta tengslin við
Rússland og taka upp dauðarefs-
ingar að nýju.
Skoðanakannanir benda til þess að
meirihluti Frakka sé hlynntur því að
Frakkland verði áfram í ESB en að
landið endurheimti völd frá Brussel.
Í síðustu kosningum boðaði Le Pen
að evran yrði lögð niður í einu vet-
fangi en hún hefur nú mildað þá
stefnu sína í von um að auka sigur-
líkur sínar. Hún segist ætla að taka
upp franska frankann, sem yrði not-
aður samhliða evrunni í fyrstu. Hún
kveðst ætla að hefja samninga-
viðræður við önnur evruríki, sem eru
óánægð með evrusamstarfið, um að
þau taki upp eigin gjaldmiðla og
stofni nýja myntkörfu. Þessar við-
ræður eiga að standa í sex mánuði.
Nýi frankinn yrði síðan tengdur við
körfu þessara gjaldmiðla og evran
lögð niður.
Le Pen vonar að með þessari
breytingu fái hún atkvæði kjósenda
sem óttast að skyndilegt afnám evr-
unnar myndi hafa ófyrirsjáanlegar
afleiðingar. Andstæðingar hennar
segja að þessi áform hennar séu
óraunhæf og telja að samninga-
viðræður um slíka myntkörfu yrðu
mjög erfiðar.
Sigurlíkur Le Pen aukast
Hefur mildað stefnu og ímynd sína til að auka fylgi sitt í kosningunum í Frakklandi Klofningur
sósíalista og spillingarásakanir á hendur forsetaefni hægrimanna gætu styrkt stöðu hennar
AFP
Á atkvæðaveiðum Forsetaefnið Marine Le Pen í verksmiðju í Forbach, sveitarfélagi í austanverðu Frakklandi.
Mildari Marine
» Marine Le Pen hefur lagt
áherslu á að milda ímynd sína
til að auka líkurnar á því að
hún verði forseti. Hún vék föð-
ur sínum, Jean-Marie Le Pen,
frá sem heiðursformanni Þjóð-
fylkingarinnar árið 2015 vegna
umdeildra yfirlýsinga hans.
Hún hefur einnig mildað yfir-
lýsingar sínar um múslíma og
íslam.
» Í kosningaauglýsingum not-
ar hún ekki eftirnafn sitt, held-
ur aðeins skírnarnafnið Mar-
ine. Markmið hennar með því
er ekki aðeins að halda sig í
hæfilegri fjarlægð frá föðurn-
um, heldur einnig að vekja at-
hygli á því að hún er eina kon-
an á meðal helstu forseta-
efnanna.
» Kosningamerki Le Pen er blá
rós sem hún segir að sé tákn
um þá stefnu hennar að sam-
eina alla Frakka. Rósin er tákn
sósíalista og blái liturinn hefur
verið tengdur við hægrimenn.
A9
KR. 299.000,-
Beolit15
KR. 69.000,-
H2
KR. 26.000,-
H6
KR. 43.000,-
A1
KR. 34.000,-
Einstök vinátta frá fyrstu hlustun
lágmúla 8 · sími 530 2800
Verið velkomin í glæsilega verslun
Bang & Olufsen í Lágmúla 8 og heyrið
hljóminn. Það breytir öllu.
Bluetooth/WiFi hátalari. Frumleg hönnun.
Einstakur kröftugur hljómur, alls 480W magnarar.
Bluetooth ferðahátalari. Öflugur bluetooth hátalari.