Fréttatíminn - 03.02.2017, Blaðsíða 14

14 | FRÉTTATÍMINN | Föstudagur 3. febrúar 2017
Fjármálaráðuneytið lét það ógert
fram yfir kosningar að svara fyr-
irspurn nefndarritara efnahags-
og viðskiptanefndar um hvenær
vinnu við skattaskjólsskýrslu
ráðuneytisins yrði lokið. Fyrir-
spurnin var fyrst send 17. október
en var hunsuð af ráðuneytinu.
Atli Þór Fanndal
ritstjorn@frettatiminn.is
Fjármálaráðuneytið hafði haft
skýrsl una undir höndum í meira en
mánuð, þegar fyrirspurnin barst frá
þingnefndinni. Bjarni Benedikts-
son, þáverandi fjármálaráðherra,
hafði auk þess fengið kynningu á
niðurstöðum hennar frá formanni
starfshópsins. Fyrirspurn þing-
nefndarritara var hinsvegar fyrst
svarað eftir kosningar og þá vegna
ítrekunar. Ráðuneytið svaraði þá
um hæl að til stæði að birta skýrsl-
una þegar nýtt þing kæmi saman.
„Stefnt er að framlagningu og opin-
berri kynningu hennar af hálfu fjár-
mála- og efnahagsráðherra þegar
nýtt þing kemur saman,“ segir í
svarbréfi ráðuneytisins. Skýrslan
var þó ekki birt fyrr en í byrjun
janúar eftir þrýsting fjölmiðla um
birtingu. Það kom því aldrei í hlut
desemberþings að fjalla um málið.
Tók þrjár vikur að staðfesta tíma
Starfshópur um eignir Íslendinga
á aflandssvæðum undirritaði skila-
skýrslu hópsins þann 12. septem-
ber og skýrslan var afhent ráðu-
neytinu daginn eftir. Áður hefur
komið fram að á forsíðu skýrslunn-
ar sem birt var 6. janúar er „hvíttað-
ur“ texti þar sem kom fram að hún
hafi verið tilbúin í september. Ráðu-
neytið hefur bæði sagt að um mis-
tök hafi verið að ræða og að textinn
hafi ekki verið hvíttaður. Ráðu-
neytið varð ekki við beiðni blaða-
manns um afhendingu fundar-
gerða og samskipta ráðuneytisins
við fulltrúa starfshópsins. Á gögn-
unum sem þó voru afhent sést engu
að síður að starfshópurinn skilaði
minnisblaði um framgang verksins
í lok júlí en upphaflega var hópnum
ætlað að skila þá. Minnisblaðið sýn-
ir að skýrslan var nokkuð vel á veg
komin en enn var þó beðið gagna.
Eftirgrennslan Fréttatímans hefur
þó leitt í ljós að Bjarni Benedikts-
son lét ítrekað farast fyrir að festa
fund með formanni starfshópsins
eftir afhendingu skýrslunnar svo
kynna mætti niðurstöður hennar
fyrir ráðherra. Það gerðist ekki fyrr
en 5. október, eða tæpum þremur
Svaraði ekki tölvupósti frá þing-
nefnd vegna skattaskjólsskýrslu
þætti og skilja betur hvern-
ig þessar gagnavillur eru til
komnar. Einfaldasta leiðin
er að horfa til annarra
landa og taka þau sér til
fyrirmyndar í meira mæli,”
sagði Sigurður.
Skýrslan andsvar við kröfu
Í kjölfar birtingar Pan ama-
skjalanna varð ljóst að þrír
af tíu ráðherrum ríkisstjórn-
ar Sigmundar Davíð Gunn-
laugssonar höfðu tengsl
við iðnað skattaskjóla og
leyndarhyggju. Ítrekað hefur
Bjarni Benediktsson haldið
því fram að skýrslan sé að
hans frumkvæði. Tæknilega
er rétt að þessi skýrsla er að
hans frumkvæði en fram-
vinda málsins er þó flóknari
en svo að slíkar yfirlýsingar
ráðherra séu efnislega sann-
leikanum samkvæmar. Hvað
þá fullyrðingar ráðherra um
að skýrslan sé unnin „algjör-
lega“ að hans frumkvæði. Líkt og
hann hefur ítrekað haldið fram.
Gert til að friða stjórnarandstöðuna
Skýrslan var friðþæging Bjarna á
tíma þar sem sprengju hafði ver-
ið kastað inn í íslensk stjórnmál og
stjórnarandstaðan krafðist skipan-
ar rannsóknarnefndar á umfangi
lágskattasvæða líkt og þeim sem
hann hafði orðið uppvís að því að
nota. Loforð ráðherra um að skýr-
slan yrði kynnt fyrir þinginu áður
en gengið yrði til kosninga varð til
þess að stjórnarandstaðan gaf ráð-
herra tíma til þess að láta klára skýr-
slugerðina og þrýsti ekki á að þings-
ályktunin um rannsóknarnefnd
yrði samþykkt. „Bjarni var að
teygja sig í áttina að stjórnarand-
stöðunni með því að boða þessa
skýrslu,“ segir Svandís Svavars-
dóttir, flutningsmaður þingsálykt-
unartillögunnar „Við hugsuðum að
hann ætlaði þá að kanna þetta sjálf-
ur og því var ekki ýtt á að fá þings-
ályktunina samþykkta strax.“ Þetta
tekur Ögmundur Jónasson, fyrrver-
Höfundar skattaskjólsskýr-
slunnar gengu frá henni 12.
september. Skýrslunni var
skilað til ráðuneytisins full-
búinni strax daginn eftir.
vikum síðar. Starfshópnum voru
aðeins ætlaðar um sjö vikur til að
klára skýrslugerðina enda talið mik-
ilvægt að birta niðurstöður hennar
sem fyrst. Tafir ráðherra eru því um
helmingur þess tíma sem upphaf-
lega var ætlaður til vinnslu hennar.
Lengri tími − bætt skýrsla
Sigurður Ingólfsson, formaður
starfshópsins, sagði við Kastljós
þann 30. janúar að ef hópurinn
hefði vitað að ekki stæði til að skila
skýrslunni fyrr en á nýju ári, hefði
sá tími geta nýst nefndinni. Skamm-
ur tími til verksins hafi orðið til þess
að ekki hafi reynst hægt að fara í
rannsóknir og reyna að komast til
botns í misvísandi tölfræðigögnum.
„Okkur fannst við hafa fengið mjög
skamman tíma. Það kemur síðan í
ljós eftir á að við hefðum kannski
getað verið að vinna þetta betur og
lengur fyrst að skýrslan átti ekki
að koma út fyrr en á nýju ári. Við
hefðum viljað fara dýpra í nokkra
andi formaður stjórnskipunar- og
eftirlitsnefndar, undir.
Sagði ósatt í sjónvarpsviðtali
Inntur eftir svörum um hvers vegna
skýrslunni hefði verið stungið und-
ir stól fram yfir kosningar, desem-
berþing og inn í janúarmánuð brást
Bjarni ókvæða við og sakaði póli-
tíska andstæðinga sína um að gera
sér mat úr málinu. Bjarni fullyrti við
RÚV, þann 7. janúar síðastliðinn, að
enginn ráðherra hafi beitt sér jafn
mikið gegn skattaundanskotum og
hann. Skýrslan er í raun og veru
ekki komin til okkar svona í end-
anlegri mynd fyrr en eftir að þing
er farið heim,“ sagði hann. „Þegar
skýrslan var í raun og veru endan-
lega tilbúin þá er þing farið heim
og kosningar fram undan. Það er
engin nefnd að störfum til að taka í
rauninni við henni og svo framveg-
is.“ Þessi ummæli Bjarna eru röng.
Þingið var enn að störfum þegar
hann fékk kynningu á skýrslunni 5.
október og hún var efnislega afhent
13. september. Ráðuneytið hafði
meira að segja gengið frá gögnum
til þóknunarnefndar vegna vinnu
við hana. Það var gert 18. október,
samkvæmt bréfi ráðuneytisins til
nefndarinnar. Þar sem vinna við
gerð skýrslunnar er öll talin saman
enda lokið.
Eins og þingið hefði bara farið
„Það sem ég átti við, og það sem
var í huga mér, var það, þegar þessi
skýrsla er kynnt fyrir mér sem er
þarna í fyrstu vikunni í október þá
standa yfir samningar um þinglok.
[…] Í huga mínum í gær þá hugsaði
ég með mér, mér leið eins og þingið
hefði bara verið farið heim, en þetta
var kannski ekki nákvæm tímalína
hjá mér og ég biðst nú velvirðingar
á því,“ sagði hann í viðtali við RÚV
á sunnudagskvöldið 8. janúar, eft-
ir að ljóst var að þær upplýsingar
sem hann gaf almenningi í fréttum
kvöldið áður voru ósannar. Þá baðst
hann velvirðingar á „ónákvæmni“
daginn áður.
Bjarni Benediktsson, fyrrverandi fjármálaráðherra, lét bíða eftir sér í þrjár vikur til að fá kynningu á skattaskjólsskýrsl-
unni. Starfshópurinn fékk upphaflega aðeins sjö vikur til vinnunnar enda stóð til að birta skýrsluna fyrir kosningar.
Mynd | Hari
Nefndarritari efnahags- og
viðskiptanefndar rak á eftir
skýrslunni tveimur vikum fyrir
kosningar en ráðuneytið hunsaði
fyrirspurnina.
Allar útsöluvörur
á 50% afslætti
Suðurlandsbraut 30 | 553 3755
Opið alla virka daga 10:00 - 18:00 og laugardaga 10:00 - 14:00