Morgunblaðið - 22.09.2017, Blaðsíða 16
BAKSVIÐ
Helgi Vífill Júlíusson
helgivifill@mbl.is
„Samningur Kaupþings og Deutsche
Bank, sem kynntur var eftir sölu
Seðlabankans á bréfunum, kom að-
ilum á þessum markaði á óvart, þar
með talið Seðlabankanum. Sala bank-
ans á Kaupþingsbréfunum var eðlileg
og skynsamleg á grundvelli þeirra
upplýsinga sem lágu fyrir þegar
ákvörðun um hana var tekin,“ segir
Már Guðmundsson seðlabankastjóri
í skriflegu svari við fyrirspurn Morg-
unblaðsins.
Eins og fjallað var um í Viðskipta-
Mogganum í gær seldi Seðlabankinn
6% hlut í Kaupþingi nokkru eftir að
þýski bankinn féllst á að greiða
Kaupþingi 400 milljónir evra í sátta-
greiðslu í byrjun október síðastliðins.
Aftur á móti hafði Seðlabankinn ekki
vitneskju um sáttina og því tók sölu-
verðmæti hlutarins ekki mið af sátta-
greiðslunni. Greint var frá því í
Markaði Fréttablaðsins í vor að
Seðlabankinn hefði orðið af milljörð-
um króna við sölu á bréfum í Kaup-
þingi til vogunarsjóða, einkum
Taconic Capital og Attestor Capital,
sem eru meðal helstu eigenda Kaup-
þings og hafa auk þess síðar orðið
leiðandi fjárfestar í Arion banka.
Þegar loksins var upplýst um við-
skiptin við Deutsche Bank í janúar
hækkaði gengi krafna á hendur
Kaupþingi um liðlega 30% á eftir-
markaði. Fyrir söluna var Seðla-
bankinn sjötti stærsti eigandi Kaup-
þings.
Fram kemur í frétt Viðskipta-
Moggans að sáttin hafi verið gerð
hinn 7. október 2016 og samkvæmt
svörum frá seðlabankastjóra seldi
bankinn bréf sín hinn 18. sama mán-
aðar.
Már segir að bankinn hafi eignast
hlutinn í Kaupþingi skömmu áður en
salan gekk í gegn. Bankinn vildi
nefnilega selja bréfin við fyrsta tæk-
færi því þau uppfylltu ekki skilyrði
sem gerð eru til gæða eigna bankans.
Auk þess vildi Seðlabankinn fyrir-
byggja hagsmunaárekstra þegar sala
Kaupþings á Arion banka og tengdir
þættir kæmu til umfjöllunar og eftir
atvikum afgreiðslu í Seðlabankanum.
Innherjaupplýsingar
„Það var engin leið á þessum tíma
fyrir Seðlabankann að vita hvernig
máli Kaupþings og Deutsche Bank
myndi lykta án þess að búa yfir inn-
herjaupplýsingum sem Seðlabankinn
hafði ekki. Hafi einhver haft slíkar
upplýsingar hefur hann væntanlega
ekki mátt taka þátt í viðskiptum með
bréfin. Önnur viðskipti með sömu
bréf áttu sér stað um líkt leyti á verði
sem var ekki í ósamræmi við það sem
Seðlabankinn fékk. Reyndar hefði
fengist töluvert lægra verð ef bréfin
hefðu verið seld nokkrum mánuðum
fyrr,“ segir Már.
- Hafði Seðlabankinn vitneskju um
að ágreiningur væri á milli Kaup-
þings og Deutsche Bank?
„Engar upplýsingar lágu opinber-
lega fyrir um samning Kaupþings við
Deutsche Bank fyrr en eftir að samn-
ingurinn hafði verið samþykktur í
stjórn DB í janúar 2017,“ segir Már.
„Seðlabankinn vissi í gegnum um-
fjöllun fjölmiðla að rannsókn stóð yfir
á viðskiptum Kaupþings og Deutsche
Bank en sú rannsókn beindist jafn-
framt að þætti Kaupþings í málinu.
Seðlabankanum var ekki kunnugt
um framvindu málsins gagnvart
Deutsche Bank innan Kaupþings eft-
ir að breska fjármálaeftirlitið, FSA,
lét málið niður falla gagnvart
Deutsche Bank.“
- Hvers vegna var ekki kveðið á um
það í sölusamningi þegar Seðlabank-
inn seldi bréfin í Kaupþingi, að bank-
inn fengi hlutdeild í mögulegum
ágóða ef deilan á milli Kaupþings og
Deutsche Bank leysist með hagfelld-
um hætti fyrir slitabúið?
„Hér var ekki verið að selja skráð
hlutabréf, eignarhlut, fyrirtæki eða
fasteign. Þetta var óskráð skuldabréf
og slíkir skilmálar tíðkast ekki í við-
skiptum með þau. Engir fyrirvarar
voru gerðir varðandi endurheimtur
úr búinu enda hefðu slík ákvæði get-
að haft umtalsverð neikvæð áhrif á
söluverð bréfanna og jafnvel gert þau
óseljanleg.“
Opið söluferli
- Var um að ræða opið söluferli eða
voru einungis stærstu eigendum
Kaupþings boðin bréfin til kaups?
„Þetta var opið söluferli og engin
boð send til eigenda Kaupþings.
Skuldabréfin voru seld í opnu ferli
fyrir milligöngu alþjóðlega fjármála-
fyrirtækisins Morgan Stanley og allir
sem uppfylltu almenn skilyrði, svo
sem Mifid, KYC og AML, gátu gert
kauptilboð.“
- Hverjir keyptu bréfin?
„Það vissi Seðlabankinn ekki.
Hæsta tilboði var tekið.“
Morgunblaðið lagði fyrirspurn
fyrir Kaupþing um hvort eignar-
haldsfélagið hefði vitað að Seðla-
bankinn hygðist selja sinn hlut. Í
svari félagsins segir: „Nei. Kaupþing
hefur þar að auki enga aðkomu að
viðskiptum með skuldabréf eða
hlutabréf félagsins.“
Sátt Kaupþings við DB
kom Seðlabanka á óvart
Morgunblaðið/Golli
Sala Már Guðmundsson segir að ef hluturinn í Kaupþingi hefði verið seldur
nokkrum mánuðum fyrr hefði fengist töluvert lægra verð fyrir hann.
Seðlabankastjóri segir að sala á 6% hlut í Kaupþingi hafi verið skynsamleg
16 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 22. SEPTEMBER 2017
Hoist Vinnulyftur • Víkurhvarf 4 • Sími 517 6000 • hoist@hoist.is • www.hoist.is
Umboðsaðili Alimak Hek á Íslandi
Turnlyftur
Sala og þjónusta
Sérhæfum okkur
í sölu og þjónustu
á lyftum af öllum
stærðum og gerðum
517 6000
22. september 2017
Gengi Kaup Sala Mið
Dollari 106.17 106.67 106.42
Sterlingspund 143.68 144.38 144.03
Kanadadalur 86.63 87.13 86.88
Dönsk króna 17.115 17.215 17.165
Norsk króna 13.634 13.714 13.674
Sænsk króna 13.365 13.443 13.404
Svissn. franki 110.43 111.05 110.74
Japanskt jen 0.9538 0.9594 0.9566
SDR 151.17 152.07 151.62
Evra 127.37 128.09 127.73
Meðalgengi/Viðskiptavog þröng 155.5439
Hrávöruverð
Gull 1297.35 ($/únsa)
Ál 2163.5 ($/tonn) LME
Hráolía 55.35 ($/fatið) Brent
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
● Íbúðarkaupandi
sem tekur 24
milljóna króna lán
greiðir 7 millj-
ónum króna hærri
heildarafborganir
hjá einum af
stóru bönkunum
þremur, en hann
borgar af hag-
stæðasta lífeyr-
issjóðsláninu. Mis-
munurinn jafngildir 15 þúsund króna
afborgun á mánuði. Þetta má reikna
út á vefsíðunni Herborg.is, sem er
ný samanburðarsíða sem sýnir vaxta-
kjör á öllum húsnæðislánum á Ís-
landi.
Stofnandi vefsíðunnar er Björn
Brynjúlfur Björnsson, fyrrverandi
hagfræðingur hjá Viðskiptaráði. Í til-
kynningu um opnun vefsíðunnar kem-
ur fram að vextir á húsnæðislánum
hjá stóru bönkunum þremur séu allt
að 40% hærri en hjá lífeyrissjóðum.
Allt að 40% munur á
vaxtakjörum íbúðalána
Lán Miklu munar á
íbúðalánakjörum.
STUTT
Kostnaður við þingkosningar nemur
mánaðarlaunum um 619 ríkisstarfs-
manna, auk þess sem ætla má að
vinna við ýmis þingmál frestist eða
fari í súginn með ærnum tilkostnaði.
Þá virðist sem stjórnarslitin hafi
þurrkað út að minnsta kosti 35 millj-
arða króna markaðsvirði á fjármála-
mörkuðum og geti þar að auki stuðl-
að að hærri vöxtum en ella. Þetta er
meðal þess sem fram kemur í sam-
antekt í Markaðspunktum greining-
ardeildar Arion banka, þar sem
reynt er að varpa ljósi á hugsanlegan
kostnað sem rekja má til stjórnar-
slitanna.
Beinn kostnaður vegna kosning-
anna er um 350 milljónir króna, eins
og fram hefur komið í Morgun-
blaðinu, en auk þess má gera ráð fyr-
ir kostnaði vegna biðlauna og nýrra
þingmanna. Í fjáraukalögum í fyrra
var gert ráð fyrir 121 milljón króna í
biðlaun og annan kostnað vegna frá-
farandi þingmanna og 47 milljónum í
útgjöld vegna búnaðar nýrra þing-
manna, standsetningar húsnæðis og
annars. Arion banki bendir þó á að
ætla megi að þessi kostnaður verði
eitthvað lægri nú.
Þá bendir bankinn á að ótalinn sé
kostnaður ríkissjóðs vegna vinnu
sem fer í súginn eða frestast á
Alþingi, en rekstur þess kostar um
3,5 milljarða króna á ári.
Eignir lífeyrissjóða rýrnuðu
Á fjármálamörkuðum lækkaði
markaðsvirði skráðra hlutabréfa,
ríkisbréfa, íbúðabréfa og sér-
tryggðra skuldabréfa um samtals
rúma 32 milljarða króna á föstudag, í
kjölfar stjórnarslita. Þar af virðast
eignir lífeyrissjóðanna hafa rýrnað
að lágmarki um 14 milljarða króna.
Morgunblaðið/Eggert
Þingrof Ýmis þingmál frestast eða
fara í súginn með ærnum tilkostnaði.
Kosningar á við
619 mánaðarlaun
Stjórnarslit
rýrðu lífeyriseignir
um 14 milljarða