Feykir - 26.11.2015, Page 14

2 01 51 4

Erla Guðrún Hjartardóttir býr á
Hólum í Hjaltadal ásamt níu ára
syni sínum, HlynI Sævari, fjórum
hundum og einni kisu. Hún á einnig
nokkur hross en hún segist ekki
taka þau inn fyrr en í janúar og því
engin sérstök jólahefð í kring um
þau. Hlynur Sævar elskar hunda og
ætlar einn daginn að rækta þá.
-Við eigum boxer hund hann Acer sem
er sjö ára, hann hefur verið með okkur
frá átta vikna aldri. Honum finnst
best að sofa fram að hádegi, kúra
og hafa það kósý, þannig að honum
finnst jólin rosa góður tími því þá er
mikið kúrað. Svo eigum við líka boxer
tík, hana MoChuisle sem er fjögurra
ára og hefur verið með okkur frá sex
vikna aldri. Hún var tekin frá móður
sinni allt of snemma og í samstarfi
við dýralækni bjargaði ég henni. Um
ellefu vikna var hún með líkamlegan
þroska á við fóstur og óvíst hvort hún
myndi nokkurn tíma ná sér. Hún var
á hvolpamjólk með sérstöku fóðri
þangað til hún var eins árs. Hún er
mjög spræk í dag en helmingi minni
en hún ætti í raun að vera. Hún er
alger orkubolti en finnst líka voða gott
að kúra með okkur. Svo er hann Bósi
fimm ára, hann er blanda af Sheffer
og English Springer Spaniel, hann
er búinn að vera með okkur síðan
Acer, MoChuisle, Bósi, Rúbín og Kalypsó
þeirra Erlu Guðrúnar Hjartardóttur, nema við
Hólaskóla, og Hlyns Sævars á Hólum í Hjaltadal
Kalypsó fær rjóma
og hundarnir gotterí
UMSJÓN
Berglind Þorsteinsdóttir
hann var átta vikna. Hann passar
mjög vel uppá mig og vill helst ekki
víkja frá mér, kemur iðulega með mér
á klósettið bara til öryggis. Hann er
ótrúlega vinnuglaður og skemmtilegur
karakter. Svo er hún Rúbín þriggja
ára sem er blanda af Rottweiler og
Siberian Husky en við fengum hana
tólf vikna þegar parið, sem hún fór til
átta vikna, var búið að gefast upp á
henni. Hún er rosalega mannelsk og
yndisleg, finnst langskemmtilegast að
leika sér úti þegar það er mikill snjór.
Því eru jólin yfirleitt mjög skemmtilegur
tími fyrir hana. Allir hundarnir eru samt
mikil kúrudýr og finnst ekkert betra en
að kúrast uppí sófa með mér og syni
mínum.
Svo er það kisan okkar hún
Kalypsó sem er átta ára en henni
var bjargað af hafnarsvæðinu á
Sauðárkróki þegar hún fannst þar
ásamt systur sinni þegar þær voru
ennþá blindar, hin systkinin voru
dáin og væntanlega móðirin líka sem
fannst aldrei. En henni var gefinn peli
og kom svo til okkar um sex vikna og
var áfram á pela þangað til um sex
mánaða aldur. Hún er mjög smávaxin
og halda margir að hún sé kettlingur
þó hún sé orðin átta ára. Hún heldur
að hún sé maður eða hundur og henni
semur ekki við neinar aðrar kisur. Hún
er rosalega sérstakur og skemmtilegur
karakter, en líkar vel að vera með
okkur og hundunum.
Fyrir mér eru jólin tími til að vera
með þeim sem mér þykir vænt um og
mér finnst afar mikilvægt að hafa dýrin
mín hjá mér því þau eru hluti af mér.
Þannig að ég hef verið um jólin hjá
Rannveigu systur minni eða mömmu
minni því þar eru dýrin mín velkomin.
Ég gef Kalypsó rjóma á aðfangadag
og hundunum eitthvað gotterí. Þau
fá öll litla pakka frá þeim nánustu
og Hlynur Sævar sonur minn hjálpar
þeim að opna pakkana sem innihalda
yfirleitt eitthvað gott dýranammi eða
dýraleikföng. Mér finnst ekkert betra
en að eyða aðfangadagskvöldinu með
son minn og dýrin mín í fanginu.
Mannskaðaveðursins 1935 minnst að 80 árum liðnum
Margir áttu um sárt
að binda á jólunum 1935
Þann 14. desember nk. eru 80 ár liðin frá einu mesta mannskaðaveðri í
manna minnum. Þann dag árið 1935 gerði skyndilegt áhlaupsveður um
allt land, nema á Austfjörðum, með skelfilegum afleiðingum; 25 manns
lágu í valnum, mikið eignatjón varð, fé fennti víða og hrakti í sjó og
vötn. Þrír sveitabæir brunnu til kaldra kola og eitt hús á Siglufirði. Átta
manns fórust í Skagafirði og eftir var samfélag í sorg.
Atburðir þessa dags, og
dagana á eftir, eru raktir
í Sögu Sauðárkróks. Í
bókinni segir að það hafi
verið sjaldgæft að hægt
hafi verið að stunda róður
frá Sauðárkróki í desember
en 1935 gaf oft á sjó því
stormadagar voru óvenju
fáir miðað við árstíma.
Föstudaginn 13. desember
var frostleysa og veður mjög
kyrrt, en dimmt yfir. Fram
kemur að sjómönnum
hafi þótt einstætt að róa
þessa nótt því framundan
voru líklega landlegur og
atvinnuleysi, eins og venjan
var yfir vetrarmánuðina.
Nokkrar skipsáhafnir
bjuggust til róðra og
héldu vélbátarnir Aldan,
Baldur, Björgvin, Leiftur
og Njörður út á milli
klukkan 1 og 4 þessa nótt.
Veðurspáin var slæm; vax-
andi norðaustanátt með
snjókomu en menn uggðu
ekki að sér og þegar lagt var
frá landi var lognið mikið,
UMFJÖLLUN
Berglind Þorsteinsdóttir
svikalogn, eins og sagt var.
Í frásögn Sveins Sölvasonar
formanns á Baldri segir:
„Við héldum svo af stað í
land og ætluðum venju-
lega leið grunnt inn með
Reykjaströnd, en er við
komum rétt inn fyrir
Ing veldarstaðahólma,
byrgir hann glennuna yfir
Skagann, og þar sjáum við
sjóina koma eins og risaháa
garða norðan fjörðinn
og stórhríð um leið með
norðan hvassviðri. Ég hef
aldrei fyrr né síðar vitað
norðanveður koma svo
snöggt. Það voru ekki tíu
mínútur frá því sjór var
ládauður, þar til kominn
var stórsjór, hvassviðri og
hríð.“
Veðrið skall á laust fyrir
hádegi. Á Sauðárkróki
var sagt að stórhríð hefði
brostið á af norðri með
geysilegum sjógangi í
skjótri svipan, og þeyttist
brimlöðrið upp um fremstu
húsin. Þær fregnir tóku
að berast um þorpið að
trillubátar hefðu farið út
um nóttina og hófst þegar
mikill viðbúnaður við
bryggjuna að taka á móti
þeim. Baldur kom fljótlega
Acer, MoChuisle, Hlynur Sævar og Bósi. MYND: ÚR EINKASAFNI
að bryggju, um kl. 13:30,
og gekk fljótt og vel að hífa
bátinn upp á bryggjuna.
Svo hófst ömurleg bið
eftir hinum bátunum,
mönnum skipað í vörð og
rýnt út í sortann. Brimið
og veðurofsinn jókst enn.
Um þrjúleytið sást til báts
úti fyrir sem hafði uppi
segl, var það Leiftrið, bátur
Pálma Sighvats. Hann hafði
fengið á sig sjó og orðið
vélarvana og var honum
komið slysalaust upp á
bryggju. Enn vantaði tvo
báta, Ölduna og Njörð,
og degi mjög tekið að
halla. Veðrið færðist enn í
aukana, raflínur slitnuðu
niður svo að bærinn varð
ljóslaus með öllu. Þegar
ógerlegt var að halda
ljósum lifandi á bryggjunni
og innsiglingarljósum úti á
Eyrinni var brugðið á það
ráð að fara með tvo bíla
á Borgarsand og látið ljós
lifa á þeim. Þegar öðrum
bílnum var snúið upp í
veðrið gekk framrúðan inn.
Alla nóttina stóðu menn
á verði og gengu fjörur,
fáir, ef nokkur, svaf þessa
örlaganótt.
Um eða laust eftir
miðnætti aðfaranótt sunnu-
dagsins 15. desember geis-
aði óveðrið enn og fór þá
hópur manna niður að
Vesturósi. Þar fannst fyrsti
sjórekni hluturinn úr Nirði,
kassi utan um áttavita, en
næstu daga rak fleiri hluti
úr bátnum en engan mann.
Ljóst var að báturinn hafði
farist.
Veðrinu hafði slotað
á mánudeginum. Eftir
mikla leit fannst Aldan á
svonefndu Hólmatagli, rifi
norðaustur af Elínarhólma
við Kolkuós. Hún hafði
brotnað og sat aftasti hluti
hennar þar en framhlutinn
rekinn í Brimnesgili,
ásamt líki hásetans
Ásgríms Guðmundssonar
frá Fagranesi. Lík hinna
þriggja fundust í fjörunni
niður undan Kolkuósi.
Lík bátsverjanna var flutt
til Sauðárkróks, nema
Björns Sigmundssonar
sem var flutt til ættingja á
Hofsósi. Báturinn Blíðfari
var sendur á eftir þeim og
beið þeirra fjölmenni á
bryggjunni á Sauðárkróki.
Auk fyrrnefndra Ásgríms
og Björns, fórust með
Öldunni Magnús Hálf-
dánarson frá Hólkoti á
Reykjaströnd og Bjarni
Sigurðsson formaður.
Með Nirði fórust Sigur-
jón Pétursson formaður,
Margeir Benediktsson
og Sveinn Þorvaldsson
hásetar, Sveinn fór þennan
túr í forföllum annars.
Áður en óljóst var um afdrif
Öldunnar, barst sú fregn, að
Helgi Gunnarsson bóndi á
Fagranesi, mágur Ásgríms,
hefði orðið úti á leiðinni
heim til sín óveðursnóttina.
Um mennina er sagt að
þeir hafi allir verið hinir
vöskustu og á besta aldri,
að undanskildum Ásgrími
sem var liðlega fimmtugur.
Ljóst er að óvenjumargir
hafi átt um sárt að binda
á jólunum 1935. Á gaml-
árskvöld 1935 orti Ísleifur
Gíslason:
Þetta árið margir muna,
mjöll og bárur ollu grandi,
flakir í sárum fólk af bruna,
falla tárin óstöðvandi.
Blessaðu árin – bið eg hljóður –
bægðu fári elds og hranna,
þerraðu tárin, Guð minn góður,
græddu sárin þjáðra manna.
- - - - -
Þann 13. desember nk. verður
slyssins minnst í messu
í Sauðárkrókskirkju.
Heimild: Kristmundur Bjarnason
(1973). Saga Sauðárkróks. Síðari
hluti II. 1922-1948. Sauðárkrókur:
Sauðárkrókskaupstaður
Sauðárkrókur um 1930. MYND: HSK