Morgunblaðið - 05.12.2017, Blaðsíða 1

Þ R I Ð J U D A G U R 5. D E S E M B E R 2 0 1 7
Stofnað 1913  285. tölublað  105. árgangur 
19 dagartil jóla
Jólagetraunir eru á
jolamjolk.is
Klassískur Voxis, sykurlaus eða
sykurlaus með engifer.
SÆKTU RADDSTYRK Í
ÍSLENSKA NÁTTÚRU
Voxis hálstöflur
úr íslenskri ætihvönn
VIÐ ÞURFUM
FÆRRI SKJÁI
EN FLEIRI BÆKUR
BARÁTTAN UM AÐ-
GÖNGUMIÐANA HEFST
GRÍNISTINN SEM
SMAKKAÐI SVIÐ
OG HÁKARL
HM Í RÚSSLANDI 2018 6 JIM GAFFIGAN 30BERGRÚN ÍRIS SÆVARSDÓTTIR 12
 Netverslun er að aukast gífurlega
á Íslandi, bæði innlend og erlend
netverslun. Sé tekið mið af póst-
sendingum til landsins má merkja
rúmlega 60 prósenta aukningu það
sem af er þessu ári. Þessa fjölgun
má að mestu rekja til netverslunar.
Guðmundur Magnason, fram-
kvæmdastjóri Heimkaup.is, segir að
frá júlí til dagsins í dag hafi sala hjá
fyrirtækinu aukist um 40 prósent sé
miðað við sama tíma í fyrra.
Sendingar í nóvember í ár voru,
til dæmis, 30 prósentum meiri en í
nóvember í fyrra og einnig meiri en
í desember í fyrra, að sögn Brynjars
Smára Rúnarssonar, forstöðu-
manns markaðsdeildar Póstsins. »
4
Morgunblaðið/Eggert
Verslun Íslendingar versla orðið meira á
netinu en nokkurn tímann fyrr.
Innlend og erlend
netverslun eykst
mjög á milli ára
 Tryggvi Hjaltason, starfsmaður
hjá CCP, þurfti að láta draga úr sér
endajaxl á dögunum og ákvað í
framhaldinu að senda jaxlinn til
fyrirtækis í Bandaríkjunum sem
sérhæfir sig í að rannsaka og varð-
veita stofnfrumur úr tannkviku.
Segist hann hafa gert þetta með
framtíðina í huga.
Tryggvi hefur fylgst með stofn-
frumurannsóknum lengi, en þær
eru taldar nýtast til að rækta upp
frumur sem nýtast til lækninga við
ýmsum erfiðum kvillum, á
meiðslum og til heilsubótar. »10
Lætur frysta stofn-
frumur úr endajaxli
Rannsóknarnefnd samgönguslysa
hefur gefið út skýrslu um atvik sem
varð á Breiðafirði fyrr á þessu ári.
Þá munaði minnstu að verulega of-
hlaðinn bátur, Hjördís HU 16, sykki
en um borð voru tveir menn. Bát-
urinn er rúm 10 brúttótonn og
hleðsla umfram burðargetu hans
reyndist vera 4,5 tonn. Skipstjórinn
taldi hins vegar að burðargeta báts-
ins væri nægileg miðað við að-
stæður.
Björgunarskipið Björg frá Rifi
kom á staðinn og dró Hjördísi til
hafnar. Áður hafði fiski verið fleygt
fyrir borð til að létta bátinn.
„Ofhleðsla báta er mjög alvarlegt
mál sem virðist því miður vera allt
of algengt. RNSA hvetur fjölmiðla,
samfélagsmiðla og aðra til að hætta
því að upphefja háttsemi sem þessa,
það er ofhleðslu báta, sem hetjudáð
og/ eða afrek,“ segir meðal annars
í skýrslu rannsóknarnefndarinnar
um atvikið. Í orðunum hér að fram-
an er nefndin að vísa til þess að all-
oft birtast í fjölmiðlum myndir af
drekkhlöðnum bátum að koma til
hafnar.
Rannsóknarnefndin hefur á þess-
ari öld skráð 10 atvik sem hægt er
að rekja til ofhleðslu báta og skipa.
Nefndin hvetur skipstjórnendur
eindregið til þess að kynna sér
burðargetu og stöðugleika báta
sinna, virða það og tryggja öryggi
skipa og áhafnar sinnar. Hver bát-
ur hafi ákveðna hámarkshleðslu
sem ekki eigi undir neinum kring-
umstæðum að fara yfir. »14
Ofhleðsla báta er ekki afrek
Hjördís HU Björgunarsveitarmenn
henda fiski útbyrðis og létta bátinn.
 Stórlega ofhlaðinn bátur var nærri sokkinn á Breiðafirði
Salatið vex og vex í birtu gróðurlampa og við yl
úr iðrum jarðar í gróðurhúsum Lambhaga við
Vesturlandsveg. Lambhagi er lögbýli innan
borgarmarka Reykjavíkur og eitt af fáum
bændabýlum borgarinnar. Salatið þarf því ekki
að fara um langan veg í búðir höfuðborgarinnar.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Birta og ylur inni en þoka og súld úti
Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
,,Við höfum orðið varir við að allir
sem eru að vinna við háhýsi hér í
bæ eru skráðir sem verkamenn,“
segir Hilmar Harðarson, formaður
Samiðnar, sambands iðnfélaga, í
samtali við Morgunblaðið.
Stéttarfélög iðnaðarmanna hafa
fengið mörg dæmi í vinnustaða-
heimsóknum um stór húsbygging-
arverk þar sem ekki finnst einn ein-
asti fagmenntaður iðnaðarmaður við
störf og vandasömum verkefnum
hefur verið úthlutað til ófaglærðra.
Þetta er óhæfa, að sögn Hilmars.
Flestir erlendir verkamenn
Í flestum tilvikum er um að ræða
erlenda verkamenn sem vinna störf
iðnaðarmanna s.s. málun, múrverk,
pípulagnir o.s.frv.
Hilmar fjallar um þessi mál í
grein í tímariti Félags iðn- og
tæknigreina og segir að gera þurfi
„gangskör að því að bæta úr þessu
hið snarasta og það er hægt að full-
yrða að fáir kaupendur yrðu vænt-
anlega að íbúðum í stórhýsum ef
þeir yrðu upplýstir um að fag-
menntaðir iðnaðarmenn hefðu
hvergi komið þar nærri,“ segir
hann.
Ófaglærðir reisa húsin
 Mörg dæmi eru um að ekki finnist einn einasti fagmenntaður iðnaðarmaður við
húsbyggingar  Allir voru skráðir sem verkamenn á byggingarstað háhýsis
Brotalöm
» Innleiðing keðjuábyrgðar er
talin brýn svo aðalverktaki
ábyrgist kjör og að farið sé að
lögum
» Erlendir verkamenn vinna
störf sem iðnaðarmenn með lög-
gild starfsréttindi eiga að vinna.
MEkki einn einasti … »6