Morgunblaðið - 05.12.2017, Blaðsíða 30

30 MENNING
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 5. DESEMBER 2017
RAFVÖRUR
Dalvegi 16c | 201 Kópavogur | Sími 568 6411 | rafvorur@rafvorur.is
Hita-
kútar
30-450 lítrar
Umboðsmenn um land allt
Amerísk
gæðaframleiðsla
PON Pétur O. Nikulásson ehf.
Melabraut 21, 220 Hafnarfjörður | Sími: 580 0110 | pon.is
skotbómulyftara
AG línan frá Manitou býður meðal
annars upp á nýtt ökumannshús
með góðu aðgengi og útsýni.
HANNAÐUR TIL AÐ
VINNA VERKIN
NÝ KYNSLÓÐ
• DSB stjórntakkar
• JSM stýripinni í fjaðrandi armi
• Stýrð stjórnun og hraði á
öllum glussahreyfingum
• Virk dempun á bómu
Stjórnendur Metropolitan-
óperunnar í New York ákváðu um
helgina að víkja hljómsveitarstjór-
anum James Levine frá störfum
vegna ásakana þriggja karlmanna
um kynferðisofbeldi sem hann á að
hafa beitt þá þegar þeir voru á tán-
ingsaldri á 9. og 7. áratug síðustu
aldar. Levine, sem er 74 ára, hefur
átt langan og farsælan feril hjá Met-
ropolitan þar sem hann þreytti
frumraun sína 1974 og var fyrst
aðalhljómsveitarstjóri frá 1975 og
síðan tónlistarstjóri frá 1976 þar til
hann dró sig að mestu í hlé af heilsu-
farsástæðum í fyrra. Hann hefur þó
áfram komið að óperuuppfærslum
og verið heiðurshljómsveitarstjóri
óperunnar.
Samkvæmt frétt New York Times
heyrðu stjórnendur Metropolitan
fyrst af ásökunum fyrir ári þegar
málið kom inn á borð lögreglunnar,
en ekki var ákveðið að setja af stað
rannsókn innan óperunnar fyrr en
fyrirspurnir fóru að berast frá fjöl-
miðlum. „Meðan við bíðum niður-
stöðu þeirrar rannsóknar, sem bygg-
ist á fréttum fjölmiðla, hefur stjórn
Metropolitan-óperunnar ákveðið að
bregðast tafarlaust við,“ segir Peter
Gelb, framkvæmdastjóri óperunnar,
í yfirlýsingu á Twitter. Þar kemur
fram að Levine muni ekki taka þátt í
neinum uppákomum á vegum Met-
ropolitan-óperunnar á yfirstandandi
starfsári þrátt fyrir auglýsta dag-
skrá. „Þetta er harmleikur fyrir alla
sem málið hefur snert.“
Vikið frá störfum vegna ásakana
Áfall James Levine hefur stýrt
2.500 viðburðum hjá Metropolitan-
óperunni síðustu áratugi.
Sænski djasspíanistinn Jan Lund-
gren heldur tónleika í Norðurljósum
í Eldborg í kvöld ásamt kontrabassa-
leikaranum Hans Backenroth og
Barbörukórnum og flytur Magnum
Mysterium, kórverk frá endurreisn-
artímanum sem Lundgren nálgast
með tónmáli djassins. Verkið samdi
Lundgren í minningu kvikmynda-
leikstjórans Ingmars Bergmans fyr-
ir tíu árum og gaf út á hljómplötu.
Einnig mun kórinn flytja íslensk og
sænsk kórlög og söngkonan Sigríð-
ur Thorlacius syngja sænsk djasslög
við undirleik Lundgrens.
Píanistinn sænski kom síðast fram
hér á landi með tríói sínu í Hörpu á
Listahátíð í Reykjavík fyrir tveimur
árum og hlutu þeir tónleikar mikið
lof gagnrýnenda. Lundgren er
heimsþekktur píanisti og tónskáld
og hefur gefið út hátt í 50 hljóm-
diska.
Magnum Mysterium í Norðurljósum
Virtur Píanóleikarinn og tónskáldið
Jan Lundgren leikur í Hörpu.
Helgi Snær Sigurðsson
helgisnaer@mbl.is
Bandaríski grínistinn Jim Gaffigan
kemur aftur til Íslands á næsta ári
með nýja uppistandssýningu sem
ber titilinn The Noble Ape. Gaffig-
an mun skemmta í Háskólabíói
laugardaginn 20. janúar en hann
kom hingað til lands árið 2014 og
fór með gamanmál í sama húsi. Gaf-
figan er með vinsælustu grínistum
Bandaríkjanna og tíður gestur í
spjallþáttum í sjónvarpi þar í landi.
Hann hefur tvívegis verið til-
nefndur til Grammy-verðlauna fyrir
uppistandssýningar sína Mr. Uni-
verse og Obsessed og hefur einnig
gefið út grínplötur og skrifað tvær
bækur, sjálfsævisöguna Dad is Fat,
eða Pabbi er feitur og Food: A
Love Story eða Matur: Ástarsaga.
Gaffigan skrifaði einnig og lék í
sjónvarpsþáttunum The Jim Gaffig-
an Show ásamt eiginkonu sinni,
Jeannie, og voru tvær þáttaraðir
gerðar en hjónin lýstu því yfir í
fyrra að þær yrðu ekki fleiri þar
sem þau vildu hafa meiri tíma til að
sinna börnum sínum sem eru fimm
talsins. Gaffigan hefur auk þess
leikið í fjölda sjónvarpsþátta, kvik-
mynda og auglýsinga og ljóst af
ferilskránni að þar fer afkastamikill
maður.
Góð uppspretta gríns
Gaffigan segist hæstánægður
með að snúa aftur til Íslands þar
sem landsmenn hafi tekið honum
mjög vel þegar hann kom hingað
síðast. Hann segir þá kollega sína
sem troðið hafa upp hér á landi
hafa sömu sögu að segja, Íslend-
ingar séu einkar góðir uppistands-
gestir. „Ég skemmti mér frábær-
lega og gestirnir voru stórgóðir,“
segir Gaffigan og er í framhaldi
spurður að því af hverju nýja uppi-
standið beri titililnn The Noble
Ape.
„Ég lít hálfpartinn á mig sem dýr
sem er að rembast við að vera sið-
fágað sem ég held að eigi við um
margt fólk,“ svarar Gaffigan sem
gerir mikið grín að sjálfum sér og
sínum aðstæðum, m.a. hvernig það
er að vera fimm barna faðir með
litla sem enga stjórn á matarlyst-
inni og líkamsþyngdinni.
Hann er spurður að því hvort
börnin fimm hafi reynst honum
mikill innblástur í gríninu og svarar
hann því játandi. Býsna mikið grín
hafi sprottið upp úr fjölskyldu- og
heimilisaðstæðum hans þar sem oft
gangi mikið á, enda sjö manna fjöl-
skylda. Og þá ekki síst þegar fjöl-
skyldan bjó í tveggja herbergja
íbúð í New York. „Grín er afrakstur
átaka,“ segir Gaffigan og bendir á
að í upphafi ferilsins hafi hann þó
verið einhleypur og barnlaus. Gam-
anmálin hafi því óumflýjanlega
breyst mikið í áranna rás, eftir því
sem börnunum fjölgaði og það hratt
en einnig vegna þess að hann varð
þekktari og fór að troða upp í ólík-
um löndum.
Framúrskarandi í ofneyslu
–Þú gerir mikið grín að því að þú
borðir of mikið og matur virðist þér
einkar hugleikinn. Er þetta bara
grín eða er líka alvara í þessu?
„Hér áður fyrr talaði ég mikið
um mat og ofneysla er vissulega
eitthvað sem Bandaríkjamenn eru
framúrskarandi í,“ svarar Gaffigan.
Hann hafi þó aðeins dregið úr mat-
argríninu að undanförnu. „Ég hef
fjarlægst grín um mat síðastliðin
tvö ár,“ segir Gaffigan og fer ekki
frekar út í hvernig standi á því.
–Titillinn á ævisögu þinni, Dad is
Fat, hann kemur væntanlega frá
börnunum þínum?
„Já, og ég nýt þess virkilega að
skrifa bækur, það er eins og að ala
af sér barn. Eiginkona mín sá auð-
vitað um að fæða börnin, ég þurfti
ekki að sjá um það,“ svarar Gaffig-
an og bætir við að auðvitað þurfi
heimurinn ekki á fleiri bókum að
halda. Því þurfi að vera mikil
ástríða fyrir skrifunum og sannfær-
ing um að bókin eigi erindi við
heiminn.
En aftur að mat, skyldi Gaffigan
hafa gætt sér á séríslenskum mat
þegar hann kom hingað, t.d. sviða-
haus? „Já, reyndar gerði ég það og
smakkaði líka hákarl sem mér
fannst viðbjóðslegur en sviðahaus-
inn var ekki slæmur. Ég reyni alltaf
að smakka sérrétti þeirra landa
sem ég heimsæki og mér fannst
eins og kindin væri að horfa á mig á
meðan ég var að borða á henni and-
litið. Það kom mér virkilega á óvart
hversu áhugavert það var,“ segir
Gaffigan og hlær við.
Fjölmörg myndbönd má finna á
YouTube frá ólíkum sýningum Gaf-
figan og má einnig kynna sér grín-
istann á vefsíðu hans, www.jim-
gaffigan.com.
Áhugavert að
borða sviðahaus
 Jim Gaffigan snýr aftur í Háskólabíó með nýtt uppistand
Fyndinn Jim Gaffigan er með vinsælli grínistum Bandaríkjanna.
Tríó ástralska saxófónleikarans
Daniel Rorke leikur í kvöld kl.
20.30 á djasskvöldi Kex hostels,
Skúlagötu 28. Auk Rorke koma
fram Valdimar K. Sigurjónsson á
kontrabassa og Matthías Hemstock
á trommur. Tríóið mun flytja
blöndu frumsaminnar tónlistar og
eigin útsetningar á þekktum djass-
lögum. Aðgangur að tónleikunum
er ókeypis.
Tríó Daniel Rorke
á djasskvöldi
Kex hostels
Afslappaður Daniel Rorke saxófónleikari djassar á Kex hosteli í kvöld.