Morgunblaðið - Sunnudagur - 24.06.2018, Blaðsíða 31

Fjölmiðlarnir fyrrnefndu, „the mainstream media,“
hafa tekið ótrúlega ákafan þátt í þessum skrípaleik og
birta reglubundið „leka frá nafnlausum heimildar-
mönnum“ til að halda málinu gangandi Í langflestum
tilvikum hafa þessir lekar nafnlausra „heimildar-
manna í innstu röð“ reynst heilaspuni, svo að ljóst
virðist að heimildarmennirnir séu ekki aðeins nafn-
lausir heldur jafnframt heimatilbúnir.
Atvinnulaus fyrrverandi breskur njósnari var feng-
inn til að sjóða saman furðuskýrslu um Trump og
sagðist hafa gert það í samavinnu við „gamla tengla í
Rússlandi“. Það er eina samkrullið við Rússa og rúss-
neska njósnara sem hingað til hefur verið viðurkennt!
Það sem verra var
Þessi skýrsla var svo notuð til að fá dómara við leyni-
lega dómstóla til að heimila njósnir um áhangendur
kosningaskrifstofu Trumps. Ekkert þvílíkt hefur
gerst í lýðræðisríki og er sýnu alvarlegra en innbrotið
í Watergate forðum tíð. Því var leynt fyrir dóm-
urunum að „skýrslunni“ sem var notuð sem trúverð-
ugt gagn FBI hafði verið sullað saman fyrir atbeina
kosningastjórnar frú Hillary og fjármögnuð af Demó-
krataflokknum!
Óþörf afsökun
Bandaríkjamenn hafa smám saman lært að hafa verð-
ur fyrirvara á heimildargildi tísts Trumps forseta.
Fyrir meira en ári fullyrti Trump í tísti að embætt-
ismenn Obama hefðu látið hlera skrifstofu kosninga-
stjórnarinnar í Trumpturni í New York. Þetta þóttu
býsn mikil. Viðbrögðin voru hörð og hamast var í for-
setanum þar til hann, sem er óvenjulegt, bað loks af-
sökunar á þessum fullyrðingum sem hann gæti ekki
sannað.
En nú er orðið ljóst að þetta er nákvæmlega það
sem gerðist.
Eiga bágt með að bæta úr
Eftir hömlulausa framgöngu í kosningunum og á
fyrstu árum Trumps í embætti eiga fyrrnefndar
stöðvar orðið mikið undir og ganga mjög langt í því að
leitast við að þagga niður óþægilegar fréttir um
tveggja ára gamla spunann um að Trump og Pútín
hafi stolið kosningunum eins og Trölli jólunum forð-
um.
Áður gátu þessar stöðvar komist mjög langt með
það að ráða því hvað teldist frétt og hvað ekki. En nú
er Fox-sjónvarpsstöðin komin til og hún hefur meira
áhorf en nokkur hinna rótgrónu stöðva. En þegar allar
hinar slá algjörlega sama taktinn, þá eru þær með um
70 prósent af markaðnum en Fox ein með tæp 30%.
Svo enn hafa þær vissulega yfirburðastöðu, en ekki
einokunarstöðu á sínu sviði eins og áður var. Það er
sérkennilegt að heyra öfgakennd sjónarmið hjá helstu
gösprurum hér á landi gagnvart Fox-fréttastöðinni.
Hún er öflug og virðist sýna meiri lit í að ýta undir
pólitískt jafnvægi en hefðbundnu stöðvarnar, þótt
augljóst sé að repúblikanar eigi von á sanngjarnari
meðferð þar en í öllum hinum stöðvunum, þar sem þeir
eiga litla von. En einkum gerir hún brag umræðunnar
mun betri en áður var í kórsöngnum. Nú heyrist
stundum í einsöngvara í gegnum kórinn. Það að sam-
særiskennd einokun hafi verið rofin ætti að gleðja alla
sem fagna frjálsri umræðu. Ekki skal fullyrt hér að
Fox-stöðin sé í eðli sínu betri en hinar stöðvarnar, sem
hún er þó um þessar mundir, þegar hinar ráða ekki við
hatur sitt á Trump.
Frábær maður farinn
Í fyrradag lést Charles Krauthammer, 68 ára gamall.
Hann var fegursta rósin í hópi aðfenginna pallborðs-
manna á Fox, einkum í þættinum Special Report undir
stjórn Bret Baier.
Krauthammer kom víðar við en á Fox, var t.d. viku-
lega á PBS, því að mikil eftirspurn var eftir áliti hans.
Pólitík er stundum þokukennd grein þar sem fulltrú-
ar flokka, framboða og sjónarmiða draga hver upp
sína mynd í umræðunni, svo almenningur veit ekki sitt
rjúkandi ráð. Í panel Baier sátu oftast fjórir hæfir
fréttaskýrendur auk hans sjálfs. Oftast tveir hallir
undir demókrata og tveir hallir undir repúblikana og
annar þeirra Krauthammer sem mælingar sýndu að
naut meira trausts en aðrir, óháð því hvaða stöðvar
áttu í hlut. Fyrirkomulagið í panelnum mætti gjarnan
taka til fyrirmyndar víðar. Þeir sem sitja þar svara
spurningum stjórnandans eftir sinni þekkingu og við-
horfum en takast ekki á innbyrðis. Þreytandi þras eins
og í íslenskum umræðuþáttum færir því þættina ekki
beint niður á lægsta plan eins og gerist jafnan hér.
Krauthammer var yfirburðamaður í þessum þáttum
og sá sem mest eftirspurn var eftir, bæði frá þeim sem
voru samdóma honum um flest og hinum sem voru það
ekki. Síðustu tvo áratugi var út frá því gengið að
Krauthammer yrði sennilega með sjónarmið sem
áhorfendum hægra megin við miðju líkaði best.
Saga hans í þeim efnum var mjög áhugaverð. Á ung-
dómsárum taldi hann sig vinstri mann (progressive),
ritstýrði slíkum tímaritum og vann fyrir Jimmy Car-
ter og framboð hans og varð síðar ræðuskrifari fyrir
Mondale, fyrrverandi varaforseta og mótframbjóð-
anda Reagans. En smám saman heillaðist Krautham-
mer af stjórnmálalegri framgöngu Ronalds Reagan,
þótt það tæki hann ein 10 ár til viðbótar að færast end-
anlega frá demókrötum til repúblikana. Lengst stóð í
honum að samþykkja kenningar Reagans um að
skattalækkanir væru ákjósanlegasta leiðin til að auka
tekjur ríkisins.
Einstæð saga
En saga Krauthammers var ekki aðeins merkileg fyrir
þessar sakir. Hún var um óbilandi jákvæða staðfestu
hans og hugrekki og hversu miklum árangri hann náði
þegar honum ungum virtust öll sín sund lokast á auga-
bragði.
Hann var læknanemi við Harvard-háskóla. Fram-
úrskarandi nemandi og ákafur íþróttaiðkandi. Kraut-
hammer hefur sagt að það komi fyrir alla að standa
einu sinni eða oftar frammi fyrir augnabliksaðstæðum
sem öllu geti breytt. Allt velti á viðbrögðunum. Og séu
þau röng og menn standi eftir með erfiðar aðstæður
þá velti framhaldið einnig mest á viðbrögðum ein-
staklingsins sem á í hlut.
Hinn ungi Krauthammer stakk sér í sundlaug og
það var ekki fyrr en höfuð skall í botn sem hann vissi
að hann hafði stungið sér í grunna hluta laugarinnar.
Og á því sama augnabliki vissi læknaneminn ungi
hvað þetta þýddi. Hann var að miklu leyti lamaður frá
hálsi og niður, en hafði þó nokkurn mátt í öðrum hand-
leggnum. Á sjúkrahúsinu ákvað Krauthammer að
gera það besta sem hann gæti úr þessum ósigri lífsins.
Hann fékk sett plexíger yfir rúmið nærri höfðalaginu
og á það voru námsbækurnar lagðar opnar ein af ann-
arri. Samnemendur hans skipulögðu vaktir til að
fletta bókinni sem var til meðferðar hverju sinni og
prófessorarnir skiptust á að tryggja þá einkatíma sem
öðrum voru tryggðir. Krauthammer lauk læknapróf-
inu á sama tíma og aðrir og varð á meðal hinna hæstu.
Hann lauk svo einnig prófum í sálfræði.
En þrátt fyrir yndi sitt af þessum tveimur vís-
indagreinum, sem hann sleit aldrei sambandið við,
hvarf Krauthammer á vit frétta- og blaðamennsku.
Fyrst var hann á vinstri kanti þeirrar greinar. Og þótt
hann færðist til með aldri og þroska þá slitnaði sam-
bandið ekki heldur við þann uppruna. Hann var í ára-
tugi og á meðan þrek entist með vikulegan pistil í
Washington Post. Svo var komið að sá pistill var end-
urútgefinn vikulega í tæplega 500 blöðum, bæði aust-
an hafs og vestan. Hann var daglegur gestur alla
virka daga á panel Bret Baier, Special Report, og var
sá sem vafalítið var mest hlustað á. Með örfáum setn-
ingum skar hann hvað eftir annað á hina frægu froðu
pólitískrar umræðu í Washington. Og þegar spáð var í
spil átti hann hvað eftir annað kollgátuna um það hver
þróunin yrði. Ekki þó alltaf. Þegar prófkjör repúblik-
ana stóð yfir vegna kosninganna 2016 var hann næst-
um til enda sannfærður um að Donald Trump myndi
ekki vinna það. Hann gekk reyndar lengra en það.
Hann sagði að Trump mætti ekki vinna það. Trump,
sem aldrei lætur nokkurn mann eiga inni hjá sér,
sagði að Charles Krauthammer væri stórlega ofmet-
inn fréttaskýrandi. Það má sennilega halda því fram
að Trump hafi verið einn um þá skoðun. Bill Clinton
forseti, sem Krauthammer hlífði ekki endilega, sagði
á sínum tíma að það hefðu allir gott af því að hlusta á
Charles Krauthammer því að hann hefði gáfur um-
fram flesta aðra menn. Þegar Trump hafði þvert á
kannanir og spár verið kjörinn forseti sagði Kraut-
hammer: Nú skulum við öll vona að honum gangi sem
allra best.
Bók hans, Things that matter, sem kom út árið
2013, varð strax metsölubók. Það er ánægjulegt að
grípa til hennar og lesa einn og einn stuttan kafla.
Ekki aðeins vegna þess að þar nefnir hann Egil
Skallagrímsson til sögunnar.
En það var ekki verra.
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
’
Helstu leyniþjónustustofnanir Banda-
ríkjanna sögðu sig sjá ótvíræð merki
þess að útsendarar Pútíns væru að und-
irbúa afskipti af bandarísku kosningunum
um eftirmann Obama haustið 2016.
Nýlega var upplýst að forsetinn kaus að
hefja ekki neinar aðgerðir vegna þessa.
24.6. 2018 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 31