Morgunblaðið - 30.08.2018, Qupperneq 57

Dóra Magnúsdóttir
dora@mbl.is
Einfaldar reglur og hollráð til
hinna ungu vegfarenda eru mikil-
vægt veganesti til framtíðar auk
þess sem gönguferðin sjálf getur
verið gefandi gæðastund.
Í hagtölum Hagstofu Íslands
kemur fram að umferðarslysum á
börnum hefur fækkað um 35% frá
árinu 2000. Eitt af meginmarkmið-
unum okkar allra í samfélaginu er
að fækka slysum og gera alla veg-
farendur öruggari. Börn læra af
því sem þau sjá og heyra og ör-
yggi þeirra er á okkar ábyrgð.
Gott er að byggja á þekkingu
barnanna sjálfra úr leikskólanám-
inu. Mörg hafa fengið fræðslu frá
umferðarskóla Samgöngustofu sem
er haldinn á hverju vori fyrir elsta
hóp leikskólabarna og margir hafa
líka lesið umferðarfræðslubæk-
urnar um krakkana í Kátugötu.
Hafa verður í huga að þegar
börnum er ekið í skólann eykst
umferð í kringum skólasvæðið.
Nauðsynlegt er að gæta vel að því
að barni sé hleypt út á þar til
gerðum sleppistæðum ef þau eru
til staðar en alla vega alltaf við
gangstétt, aldrei út á akbraut.
Á vefnum www.umferd.is má
finna tíu góð ráð til foreldra í til-
efni af skólabyrjun:
1. Æfum leiðina í og úr skóla
með barninu.
2. Veljum öruggustu leiðina í
skólann – ekki stystu.
3. Leggjum tímanlega af stað,
ekki flýta sér.
4. Setjum einfaldar og fáar regl-
ur sem barnið á að fara efti.r
5. Kennum barninu að fara yfir
götu, með og án ljósastýringar.
6. Verum sýnileg, notum endur-
skinsmerki.
7. Notum hjólreiðahjálm, bæði
börn og fullorðnir.
8. Notum viðeigandi öryggis-
búnað í bifreið, bæði börn og full-
orðnir.
9. Tökum tillit til annarra veg-
farenda, sérstaklega í nánd við
skóla.
10. Förum eftir leiðbeiningum
skólans um umferð á skólasvæð-
inu.
Kjartan Pétur er mikill
áhugamaður um umferð
Anna Lísa Pétursdóttir og
Hannes Pétur Jónsson eiga soninn
Kjartan Pétur sem er nýbyrjaður í
fyrsta bekk í Háteigsskóla. Anna
Lísa fylgir honum gangandi í skól-
ann og eldri systir Kjartans Pét-
urs, Eydís Anna, sem er í fjórða
bekk er samferða. Anna Lísa segir
að Eydís Anna hafi byrjað að
ganga í skólann strax í fyrsta bekk
enda ekki langt að fara og ekki
mikil umferð á leiðinni þannig að
hún á von á að þau fari samferða
systkinin í skólann í náinni fram-
tíð.
Anna Lísa segir að Kjartan litli
hafi verið svolítið kvíðinn að byrja
í skólanum sl. vikur en spennan
náði yfirhöndinni dagana fyrir
fyrsta skóladaginn. Allt hafi þó
gengið mjög vel og hjálpað mikið
að leikskólakennari hafi verið með
börnunum í fyrsta bekk fyrstu
dagana. Hún segir að hún og
pabbi Kjartans hafi ekki farið neitt
sérstaklega yfir umferðarregl-
urnar fyrir skólabyrjunina enda sé
Kjartan mjög áhugasamur um um-
ferð og mikill reglumaður að upp-
lagi. Hann hefur því lesið umferð-
arbækurnar af kappi og rætt
innihald þeirra oft og í smáat-
riðum við foreldra sína sem töldu
enga sérstaka nauðsyn á að fara
yfir þessi mál þar sem þau ber svo
oft á góma.
Hann hefur verið spenntur að
byrja í skóla, eins og títt er með
börn á hans aldri, og stór hluti af
tilhlökkuninni snýr að því að vera
stór strákur og ganga sjálfur með
stóru systur í skólann.
Anna Lísa segist ekki óttast það
neitt sérstaklega að hann sé orð-
inn þátttakandi í umferðinni með
því að fara gangandi í skólann.
Hún sé frekar smeyk við frelsið
sem börnin njóta eftir skóla og
kemur gjarna í kjölfar þess að
börnin skipta um skólastig. Þau
leika sér hjá vinum eftir skóla og
eiga að koma sér sjálf heim af frí-
stundaheimili. Þau eiga til að
gleyma sér í leik og fara þá stund-
um aðra leið heim en þau eru vön.
Hún nefnir líka að eldri dóttirin
stundi handbolta í Valsheimilinu
og þurfi að fara yfir þungar um-
ferðargötur og að henni finnist það
ekkert sérlega þægileg tilhugsun
alltaf þó að svo hún treysti henni
vel.
Árný er sjálfstæð stúlka
sem fær líklega að ganga
í skólann í vor
Ólöf Friðriksdóttir á Árnýju
Friðrikku Bergsteinsdóttur sem
var að byrja í fyrsta bekk í Ás-
landsskóla í Hafnarfirði. Hún á
yngri systur í leikskóla og fær því
að fljóta með í skólann. „Við Berg-
steinn Gunnarsson, faðir Árnýjar,
höfum gengið með henni en það er
ein umferðargata á leiðinni hjá
henni í skólann sem við erum svo-
lítið smeyk við,“ segir Ólöf.
Hún segir Árnýju vera mjög
meðvitaða um umferðarreglurnar
og að hún hafi lesið samvisku-
samlega bækurnar um krakkana í
Kátugötu sem Samgöngustofa gef-
ur út og eru sendar til ungra
barna. Við höfum líka verið dugleg
að útskýra umferðarreglurnar, svo
sem að það er ekki í lagi að skjót-
ast yfir götu til að stytta sér leið
þegar það er í boði að fara yfir á
gangbraut og fleira.
„Hana langar sjálfa að ganga í
skólann og einhvern tíma mun hún
gera það þó að við áttum okkur
ekki alveg á á því hvenær það
verður, líklegast með vorinu. Sjálf
er ég hræddust við hraðaksturinn
og svo verð ég líka svolítið óróleg
þegar ég veiti því athygli að for-
eldrar nýta ekki sleppistæðin við
skólann og setja börnin út við
gangbrautir og hraðahindranir.
Því þó að börnin þeirra séu örugg
þá er ekki víst að ökumaðurinn
sjái alltaf yngstu vegfarendurna
þegar ekið er af stað,“ segir Ólöf.
„En Árný er brött og mjög sjálf-
stæð ung stúlka og við eigum að
geta treyst henni vel að taka
fyrstu skrefin sem þátttakandi í
umferðinni. Við höfum smám sam-
an tekið þessi skref að stækka
radíusinn í kringum heimilið og
munum gera það áfram.“
Jóhann Helgi er prófessor
sem á það til að villast
Laufey Bjarnadóttir og Baldur
Hauksson eiga Jóhann Helga sem
var að byrja í fyrsta bekk í Brúar-
landsskóla. Foreldrum hans finnst
of langt fyrir hann að ganga í skól-
ann og því er honum ekið þangað
en hann byrjar síðar í vetur í
Helgafellsskóla sem er enn í bygg-
ingu en hann er reyndar svipað
langt frá heimili Jóhanns og
Brúarland.
Laufeyju Bjarnadóttur finnst
koma til greina að hann gangi eða
hjóli síðar í skólann en að vega-
lengdin sé enn of löng fyrir hann.
Hann er heldur ekki byrjaður að
fara að heiman einn síns liðs í
hverfinu, svo sem í heimsókn til
leikfélagana.
„Við höfum auðvitað talað við
hann um umferðarreglurnar, að
muna að leiða hjólið yfir götu, að
hann verði alltaf að passa sig á bíl-
unum og fleira. Sennilega meira
núna að undanförnu því það er svo
margt sem breytist þegar börn
hætta í leikskóla og byrja í grunn-
skóla,“ segir Laufey.
Hún segist alveg vilja skoða það
að leyfa honum að fara einum um
hverfið, til dæmis þegar hann er
búinn að eignast nýja vini í skól-
anum. „Við keyptum handa honum
símaúr þannig að við getum fylgst
með því hvar hann er og getum
hringt í hann gegnum það. Það
veitir ákveðið öryggi. Það sem
veldur okkur kannski helst
áhyggjum með Jóhann er að hann
gæti villst. Hann er svolítill pró-
fessor og ekki alltaf með hugann
við það sem hann er að gera.
Hann hefur stundum nærri rekist
á ljósastaur þegar hann hefur ver-
ið úti að hjóla og með hugann við
annað. Það spilar auðvitað inn í þá
ákvörðun að keyra hann í skólann,
allavega þennan vetur og við
sjáum svo bara til í 2. bekk.
Yngstu þátttakendurnir í umferðinni
Í ár hefja um 4.600 börn
skólagöngu og verða
þar með þátttakendur í
umferðinni. Það er
mikilvægt að foreldrar
og forsjáraðilar aðstoði
börnin við að finna
öruggustu leiðina í
skólann og æfa sig á
henni. Þó að barnið geti
gengið eitt í skólann er
nauðsynlegt að það fái
fylgd fyrstu dagana.
Skólabyrjun Jóhann Helgi var að byrja í fyrsta bekk í Brúar-
landsskóla. Honum er ekið í skólann enda er hann enn of
ungur til að ganga eða hjóla vegalengdina sjálfur.
Áhugasamur um umferðarreglurnar Kjartan Pétur gengur
með mömmu sinni og eldri systur í skólann fyrstu dagana en
systkinin munu ganga sjálf þegar líður á haustið.
Fær far með litlu systur Árný Friðrikka var að byrja í fyrsta
bekk í Áslandsskóla. Hún er afar áhugasöm um umferðarregl-
urnar og vill gjarnan ganga sjálf þegar líður á skólagönguna.
Morgunblaðið/Ernir
Hjólagarpar á leið í skóla Þegar skólarnir byrja á haustin flykkjast börnin
út í umferðina. Sumum er ekið, önnur hjóla eða ganga. Allir þurfa að passa
sig vel; bæði börn og fullorðnir. Þessi þrjú hjóla galvösk með töskur á baki.