Jökull


Jökull - 01.12.2007, Blaðsíða 46

Jökull - 01.12.2007, Blaðsíða 46
McPeek et al. ÁGRIP Myndun jarðvegs vegna veðrunar bergs stjórnast af berggerð, veðurfari, líffræðilegum ferlum og tíma. Líf- og jarðefnafræðilegar mælingar eru notaðar til að ákvarða samspils lífveruvirkni og jarðvegsmynd- unar úr basaltlögum mynduðum á sögulegum tíma. Jarðvegssýni voru tekin ofan af Eldgjárhrauninu frá 934, Hekluhraunumfrá 1300 og 1554, og Skaftárelda- hrauni (1783). Kolefnis- (C) og fosfórmagn (P) var ákvarðað í jarðveginum. Lífrænt efni mældist á bilinu 3, 30, 1,01, 0,80 og 0,21 kg m!2. Lífrænt efni í eld- fjallajarðvegi (Andisol) er í lægri kantinummiðað við kolefnismagn (0,1–14,9 kg m!2) í öðrum fjalllendis- og norðlægum vistkerfum. Meðalkolefnisbinding í jarðveginum var 1–3 g m!2ár!1 samanborið við 0,8– 11,7 g m!2ár!1 í norðlægum vistkerfum. Lífrænn P jókst með tíma og mældist 13,7, 8,6, 6,5 og 4,5 mg cm!2 í jarðvegi á hraununum frá 934, 1300, 1554 og 1783 en magn ásogaðs P 44,5, 9,4, 7,7 og 2,7 mg cm!2. Aukið C og P magn í eldri jarðvegi eins og mældist í þessari rannsókn sýnir að líffræðileg virkni og heildarveðrun hrauna á Suðurlandi vex með tíma. REFERENCES Arnalds, O. 2004. Volcanic soils of Iceland. Catena, 56, 3–20. Arnalds, O., G. Gudbergsson and J. Gudmundsson 2000. Carbon sequestration and reclamation of severely degraded soils in Iceland. Icelandic Agricultural Sciences 13, 87–97. Blakemore, L.C., P.L. Searl and B.K. Daly 1987. Methods for chemical analysis of soils. NZ Soil Bureau Scientific Report 80, 21–45. Chadwick, O.A., L.A. Derry, P.M. Vitousek, B.J. Huebert and L.O. Hedin 1999. Changing sources of nutrient during four million years of ecosystem development. Nature 397, 491– 497. Crews, T.E., K. Kitayma, J.H. Fownes, R.H. Riley, D.A. Herbert, D. Mueller-Dombois and P. Vitousek 1995. Changes in soil phosphorus fractions and ecosystem dynamics across a long chronosequence in Hawaii. Ecology 76, 1407–1424. Filippelli, G.M. 2002. The global phosphorus cycle. Rev. Miner- alogy and Geochemistry 48, 35 pp. Filippelli, G.M. and M.L. Delaney 1996. Phosphorus geochem- istry of equatorial Pacific sediments. Geochimica et Cos- mochimica Acta 60, 1479–1495. Filippelli, G.M. and C. Souch 1999. Effects of climate and land- scape development on the terrestrial phosphorus cycle. Geol- ogy 27, 171–174. Filippelli, G.M., C. Souch, B. Menounos, S. Slater-Atwater, A.J. Timothy Jull and O. Slaymaker 2006. Alpine lake records reveal the impact of climate and rapid climate change on the biogeochemical cycling of soil nutrients. Quaternary Res. 66, 158–166. Froelich, P.N. 1988. Kinetic controls of dissolved phosphate in natural rivers and estuaries: A primer on the phosphate buffer mechanism. Limnology Oceanography 33, 649–668. Gislason, S.R., S. Arnorsson, S. and H. Armannsson 1996. Chem- ical weathering of basalt in southwest Iceland: effects of runoff, age of rocks and vegetative/glacial cover. Am. J. Sci- ence 296, 837–907. Gudmundsson, A., N. Oskarsson, K. Saemundsson, O. Sigurds- son, R. Stefansson, P. Einarsson, B. Brandsdottir, G. Larsen, H. Johannesson and Th. Thordarson 1992. The 1991 eruption of Hekla, Iceland. Bull. Volcanology 54, 238–246. Jakobsson, S.P. 1979. Outline of the petrology of Iceland. Jökull 29, 57–73. Jóhannesson, H., S.P. Jakobsson and K. Sæmundsson 1990. Geo- logical map of Iceland, sheet 6, South-Iceland, third edition. Icelandic Museum of Natural History and Iceland Geodetic Survey, Reykjavík. Jóhannesson, H. and K. Sæmundson 1998. Geologic map of Ice- land (2nd ed), 1:500,000. Bedrock Geology. Icelandic Insti- tute of Natural History, Reykjavík. Jurinak, J.J., L.M. Dudley, M.F. Allen and W.G. Knight 1986. The role of calcium oxalate in the availability of phosphorus in soils of semiarid regions: A thermodynamic study. Soil Science 142, 255–261. Midwood, A.J. and T.W. Boutton 1998. Soil carbonate decompo- sition by acid has little effect on the d13C or organic matter. Soil Biol. Biochem 30, 1301–1307. Oskarsson, H., O. Arnalds, G. Gudmundsson and G. Gudbergs- son 2004. Organic carbon in Icelandic Andosols: geographic variation and impact erosion. Catena 56, 225–238. Oke, T.R. 1987. Boundary Layer Climates. Methuen, London, 44 pp. Sæmundsson, K. 1979. Outline of the geology of Iceland. Jökull 29, 7–28. Schlesinger, W.H. 1997. Biogeochemistry: An Analysis of Global Change. Academic Press, San Diego, 558 pp. Thordarson, T., D.J. Miller, G. Larsen, S. Self and H. Sigurd- son 2001. New estimates of sulfur degassing and atmospheric mass loading by the 934 AD Eldgjá eruption, Iceland. J. Volc. Geotherm. Res. 108, 33–54. Thordarson, T. and S. Self 2003. Atmospheric and environmental effects of the 1783–1784 Laki eruption: a review and assess- ment. J. Geophys. Res. 108, doi:10.1029/2001JD002042. Tiessen, H. and J.O. Moir 1993. Characterization of available P by sequential extraction. Soil sampling methods, Boca Ra- ton, 12 pp. Walker, T.W. and J.K. Syers 1976. The fate of phosphorus during pedogenesis. Geoderma 15, 1–19. 44 JÖKULL No. 57
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.