Jökull - 01.12.2007, Blaðsíða 103
Society report
Bréf Guðmundar Arnlaugssonar til Trausta Einarssonar
Formáli— Faðir minn Guðmundur Arnlaugsson, rektor Menntaskólans við Hamrahlíð 1965 til 1980, fæddist
í Reykjavík árið 1913. Hann varð stúdent frá MR árið 1933 og hlaut hinn svokallaða „stóra styrk“ fyrir náms-
árangurinn. Það gerði honum kleift að hefja framhaldsnám við Kaupmannahafnarháskóla, hvað hann gerði
haustið 1933. Næsta vor kom hann heim, beint í byggingavinnu við sambýlishús sem tveir verkamenn reistu sér
og sínum fjölskyldum að Öldugötu 25, faðir hans Arnlaugur Ólafsson og Þorgeir Guðjónsson. Einhvern tíma
nefndi hann það við mig að þegar flestir störfuðu við bygginguna þá hafi þeir verið átta. Það var þegar steypt
var, steypan hrærð í höndunum og hífð upp í fötum. Um haustið var húsið, 3ja hæða sambýlishús, fullbúið og
hélt hann þá til Kaupmannahafnar aftur og lauk fyrrihlutaprófi, með stærðfræði sem aðalgrein, vorið 1936.
Flutti hann þá aftur heim til Íslands, enda peningarnir búnir. Þá tók við kennarastaða við Menntaskólann á
Akureyri. Þar kynntist hann Trausta Einarssyni kennara, sem síðar varð prófessor við HÍ og formaður Jökla-
rannsóknafélags Íslands. Trausti var fæddur hinn 14. nóvember 1907 og hefði því orðið 100 ára í nóvember s.l.
en hann lést 26. júlí 1984. Tókst með þeim mikil vinátta og ber eftirfarandi frásögn henni glöggt vitni. Leiðir
þeirra skildu þar sem faðir minn fór aftur utan 1939 til að ljúka sínu námi. En saman lágu þær aftur, t.d. er
þeir önnuðust útreikning á almanakinu árið 1957. Þessi ár á Akureyri voru föður mínum minnisstæð og kær.
Vel man ég kvöldstund sem við áttum á heimili mínu fyrir nokkrum árum en þá rifjuðu þeir Stefán Gunnbjörn
Egilsson (1904–1995) upp sögur og frásagnir, m.a. af þeim ferðum sem getið er hér á eftir.
Dr. Þorsteinn Sæmundsson fékk afrit af handriti bréfsins á sínum tíma og varðveitti það. Það er fyrir hans
tilstuðlan að það birtist nú á prenti og kann ég honum bestu þakkir fyrir.
Arnlaugur Guðmundsson, arnlaugur@islandia.is
2. ágúst 1984
Gamli vinur: Í dag er vika liðin síðan Þorsteinn
Sæmundsson sagði mér fréttina um andlát þitt. Fyrstu
viðbrögð mín voru eftirsjá, hugsunin um það hve
ónýtur maður getur verið að halda gömlum vináttu-
böndumvið, og hvernig stígarnir milli vina geta smám
saman gróið upp þegar þeir eru lítið troðnir.
Núna eru liðin 48 ár síðan við kynntumst. Leiðir
okkar skildi 3 árum síðar, þegar eg fór aftur utan til
Kaupmannahafnar til þess að halda áfram námi mínu
sem eg hafði orðið að hætta við í miðjum klíðum sök-
um féleysis. Nokkru síðar braust heimstyrjöldin út og
hélt okkur rækilega aðskildum, hvorum í sínu landi,
árum saman. Eftir að henni lauk og eg kom heim
hittumst við nokkrum sinnum, en það varð strjálla og
strjálla og féll að lokum niður. Nú hafði eg aðeins
óljósa hugmynd um að heilsa þín væri ekki svo góð
sem skyldi – en að svona langt væri komið, því óraði
mig ekki fyrir.
Næst fóru minningarnar frá okkar gömlu kynnum
á Akureyri að hrannast upp. Hver myndin tók við af
annarri, sumar býsna skýrar, aðrar óljósari, eins og
eðlilegt er eftir svo langan tíma. Gaman hefði verið
að spjalla við þig um þær, en nú er það orðið of seint.
Sjálfsagt hefðir þú munað sumt af því sem mér hefur
gleymst, og sennilega man eg eitthvað af því sem þú
hafðir gleymt, svo að þetta hefði prjónað saman í litla
minningabók.
Nú er það ekki hægt lengur, en mig langar þó til,
sjálfs mín vegna, að hripa niður eitthvað af því sem í
hugann kom við fréttina um að þú værir allur, skrifa
það núna þegar eg er nýkominn frá útför þinni og bú-
inn að lesa þær greinar sem um þig hafa verið ritað-
ar og birtust í Morgunblaðinu í dag. Mér finnst þær
mynda óvenju samfellda heild, fylla hver aðra vel upp,
og veita glögga og sanna mynd af þér sem vísinda-
manni og kennara.
JÖKULL No. 57 101