Fréttablaðið - 28.12.2018, Blaðsíða 36

Karl Andreassen, framkvæmda-stjóri Ístaks, segir að unnið hafi verið að endurskipulagningu
fyrirtækisins undanfarin þrjú ár með
ágætis árangri.
Hvað gekk vel á árinu 2018?
„Árið 2018 var gott ár hjá Ístaki.
Við höfum verið að endurskipu-
leggja reksturinn síðustu þrjú ár með
ágætis árangri og náðum nær öllum
markmiðum okkar fyrir árið. Verk-
efnastaða okkar var góð í upphafi árs
og hefur haldist mjög stöðug á árinu.
Veltan jókst frá árinu á undan en það
að vera stærstir í veltu er ekki endilega
markmið okkar heldur viljum við vera
bestir og vera með arðbæran vöxt.
Útboðsmarkaðurinn var ágætur
framan af, það dró aðeins úr útboðum
um mitt árið en tók aftur við sér á síð-
asta ársfjórðungi. Það var mest um
byggingaverkefni á útboðsmarkaði en
mannvirkja þátturinn bætti aðeins í
seinni hluta árs.
Góður árangur ársins skrifast að
mestu á þrautreynt starfsfólk okkar
sem hefur með dugnaði og réttu
hlutfalli af áræðni náð að skila af sér
verkum og rekstri okkar með réttri
framlegð. Þetta stendur upp úr ef horft
er yfir árið í heild sinni.“
Hvað gekk erfiðlega á árinu?
„Ef það á að nefna eitthvað sem
gekk síður vel á síðasta ári þá vil ég
benda á það sem miður er á bygg-
ingamarkaði almennt. Eitt af stærri
málunum er að betur sé tekið á þeim
fyrirtækjum sem ekki vinna eftir sett-
um lögum og reglum á vinnumarkaði
og fela sig á bak við nýjar kennitölur.
Þetta ætti að stöðva, en það krefst
þess að skilvirkt kerfi sé sett á og því
sé framfylgt.“
Hvernig horfir árið 2019 við þér í
rekstrinum?
„Komandi ár er spennandi og
ber að nefna þau tækifæri á útboðs-
markaði sem búið er að kynna, eins
og til dæmis meðferðarkjarni Land-
spítalans, Isavia-verkefnin, möguleg
hröðun á bætingu samgöngukerfisins
og sú uppbygging á íbúðum sem fram
undan er.
Við fylgjumst að sjálfsögðu vel
með kjaraviðræðum og vonumst til
að aðilar nái sanngjarnri niðurstöðu
í tíma fyrir alla aðila.
Það þarf einnig að hlúa að réttri
nýliðun í iðngreinum og sjá til þess
að þau störf glatist ekki í þeirri þróun
sem er á vinnumarkaði. Þetta er eitt
af stóru málunum í okkar grein sem
þarft er að bæta, og það er gleðilegt að
nú er verið að ýta úr vör verkefni sem
tekur á þessu vandamáli.
Við horfum áræðin og full tilhlökk-
unar til ársins 2019 og hlökkum til
þeirra áskorana sem bjóðast á árinu.“
Útboðsmarkaðurinn tók aftur við sér á síðasta ársfjórðungi
Sindri Sindrason, forstjóri Car-bon Recycling International, segir að straumhvörf hafi orðið
í viðhorfi til grænna lausna. Fyrir-
tækið framleiðir og selur endur-
nýjanlegt metanól. Í upphafi árs
var fyrsta verksmiðja CRI erlendis
gangsett. Hérlendis nýtir fyrir-
tækið koltvísýring sem losnar frá
jarðvarmavirkjun HS orku til fram-
leiðslu á metanóli.
Hvað gekk vel á árinu 2018?
„Á árinu sköpuðum við fleiri
hátæknistörf, tókumst á við ný
verkefni erlendis og fengum meiri
stuðning fjárfesta. Ef litið er til baka
verðum við vör við straumhvörf
í viðhorfi og áhuga á „grænum
lausnum“. Loftslagsmál og orku-
skipti eru orðin ein helsta áskorun
samtímans. Þannig finnum við fyrir
auknum hvata til þess að þróa og
fjárfesta í lausnum til framleiðslu á
grænu eldsneyti og efnavöru. Það
hefur verið mikið um heimsóknir,
kynningar og fjölmiðlaumfjöllun.
Óhætt er að segja að við höfum á
skömmum tíma orðið eitt þekkt-
asta fyrirtækið alþjóðlega á sviði
hagnýtingar koltvísýrings og raun-
hæfra lausna til að draga úr losun.“
Hvað gekk erfiðlega á árinu?
„Við hefðum viljað hreyfa okkur
hraðar. Þröskuldurinn fyrir fjár-
festingu í nýsköpun verður alltaf
hærri en maður myndi kjósa og
lækkar ekki þegar einhver óvissa er
til staðar. Það hefði til dæmis mátt
ganga hraðar að innleiða reglur
innan ríkja ESB vegna orkuskipta
í samgöngum og til að hefta losun.
Undanfarna mánuði hafa menn
einnig horft upp á Bandaríkin
hlaða í viðskiptastríð við Kína,
pólitískan óróa víða um heim,
sveiflur í verði á hráolíu og öðru
eldsneyti og rauðar tölur á hluta-
bréfamörkuðum. En heilt yfir er
leiðin fyrir nýsköpunarfyrirtæki í
grænni tækni að verða greiðari og
ekki ástæða til annars en að vera
bjartsýnn.“
Hvernig horfir árið 2019 við þér í
rekstrinum?
„Í upphafi árs gangsetjum
við fyrstu verksmiðjuna okkar
erlendis, sem hefur verið lærdóms-
ríkt ferli. Á árinu ætlum við að ná
mikilvægum áfanga í fjárfestingar-
og hönnunarferli fyrir fyrstu stóru
verksmiðjuna erlendis og leggja
grunninn að fleiri slíkum verk-
efnum. Hér innanlands og í Evr-
ópu hafa verið lagðar fram djarfar
áætlanir um orkuskipti sem benda
til þess að það verði mikil þörf fyrir
grænt eldsneyti til að laga lofts-
lagsbókhaldið. Rafvæðing bíla
er aðeins lítill hluti af lausninni,
langferðir, þungaflutningar, skip
og flugvélar eru áfram háðar fljót-
andi eldsneyti sem verður að vera
grænt. Við gerum ráð fyrir að vera
mjög upptekin við að svara þessari
þörf á næstu árum.“
Straumhvörf í viðhorfi til grænna lausna
Ingibjörg Ólafsdóttir, fram-kvæmdastjóri Radisson BLU Saga Hotel, segir að launa-hlutfall sambærilegra hót-ela á Norðurlöndum sé 20 prósentustigum lægra „en
við þekkjum. Þjónustugreinar eru
starfsmannafrekar en það segir sig
sjálft að með þetta hátt launahlut-
fall verður ekki mikið eftir til að
endurnýja fyrir og huga að fram-
tíðinni.“
Hvað gekk vel á árinu 2018?
„Árið 2018 var ár framkvæmda
á Hótel Sögu. Stór hluti alrýmis
á jarðhæð var lokaður af og heil
gistihæð var endurnýjuð frá grunni.
Óhætt er að segja að þó nokkurt
ónæði hafi verið af framkvæmdum
fyrir gesti og starfsmenn. Þrátt fyrir
þessa truflun var ánægjulegt að sjá
að herbergjanýting hélst nokkurn
veginn sú sama og árið 2017 og
starfsmönnum tókst að viðhalda
ánægju gesta við erfiðar aðstæður.
Gengið hefur haft mikil áhrif á
reksturinn þar sem verðin eru að
mestu gefin út í evrum. Veiking
krónunnar skilar því hærra meðal-
verði á milli ára og umræðan um
dýrtíð á Íslandi fór dvínandi eftir
því sem á leið.“
Hvað gekk erfiðlega á árinu?
„Starfsmennirnir eru helsti
auður Hótels Sögu og þjónustan
sem þeir veita skilar endurteknum
gestakomum. Það er hins vegar
áhyggjuefni að stærri og stærri hluti
innkomunnar fer í laun og starfs-
mannakostnað. Hótel Saga er með
leyfissamning við Radisson-hótel-
keðjuna og þar af leiðandi auðvelt
að bera saman kennitölur í rekstri
við sambærileg hótel erlendis.
Norðurlöndin eru góð viðmiðunar-
lönd þar sem aðstæður eru svipaðar
og launahlutfall þar á hótelum með
mikla veitingaþjónustu er undir 30
prósentum, um 20 prósentustigum
undir því sem við þekkjum. Þjón-
ustugreinar eru starfsmannafrekar
en það segir sig sjálft að með þetta
hátt launahlutfall verður ekki mikið
eftir til að endurnýja fyrir og huga
að framtíðinni.“
Hvernig horfir árið 2019 við þér í
rekstrinum?
„Við horfum björtum augum til
ársins 2019. Það vofa þó yfir okkur
ógnir sem geta haft afdrifaríkar
afleiðingar fyrir reksturinn. Versn-
andi afkoma flugfélaga getur valdið
samdrætti í komu gesta til landsins,
sem hefur áhrif á herbergjanýtingu.
Það myndi kalla á hagræðingu í
mannahaldi. Ólga á vinnumarkaði
og óvissa um kjarasamninga er
ekki síður erfið fyrir fyrirtæki í við-
kvæmum rekstri og það má lítið
út af bera þegar launahlutfallið er
nú þegar þetta hátt. Vonandi bera
samningsaðilar gæfu til að leysa
úr þessum málum farsællega fyrir
launþega og atvinnurekendur.
Sagan heldur alltaf áfram og við
hlökkum til að takast á við 2019
með endurnýjuð rými, nýjan Mím-
isbar og nýjan veitingastað, Mími.“
Hærra launahlutfall en á
öðrum Norðurlöndum
Góðærið fór að ganga
til baka með haustinu
Svava Johansen, forstjóri NTC, segir að árið hafi verið gott. Launakostnaður sé hins vegar
„farinn upp úr öllu valdi“ fyrir
atvinnurekendur almennt og leigan
einnig.
Hvað gekk vel á árinu 2018?
„Árið 2018 hefur verið frekar gott
hjá okkur. Salan gekk vel á árinu,
við erum með söluaukningu á milli
ára. Við bættum við okkur nýjum
spennandi vörumerkjum. Höfum
undanfarin ár getað bætt við okkur
enn vandaðri og dýrari merkjum þar
sem krónan hefur styrkst og kaup-
máttur aukist.
Ferðamennirnir eru að versla
meira við okkur, sérstaklega í mið-
bænum. Við finnum þó reyndar
aukningu frá þeim í Kringlunni.“
Hvað gekk erfiðlega á árinu?
„Þetta góðæri hefur verið að ganga
til baka frá haustinu með snöggveik-
ingu krónunnar og fundum við fyrir
því og erum að tapa framlegð síðustu
mánuði með gengistapi. Ég er þó á
því fyrir heildina að krónan eigi ekki
að verða of sterk en örlítið betri en
hún er í dag. Erfiðast í rekstrinum í
dag er þó allur rekstrarkostnaður,
sérstaklega leiga og launakostn-
aður. Launakostnaður er farinn upp
úr öllu valdi fyrir atvinnurekendur
almennt og leigan einnig.
Við rekum 14 verslanir sem eru
til húsa í Kringlunni, Smáralind og í
miðbænum og þær eru mjög ólíkar
þannig að við getum mjög fljótt séð
heildarmyndina hvað er að gerast á
markaðnum. Við rekum bæði ungl-
ingaverslanir og svo eldri miðlungs-
verðs upp í dýrari verslanir.
Erfitt er að reka verslun í miðbæn-
um með borgaryfirvöld í  ham að
loka verslunargötum í langan tíma.
Skólavörðustígurinn er hallandi gata
og yfir vetrartímann getur verið ís á
götum og gangstéttum og finnst mér
að þá ætti borgin allavega að vera
sveigjanleg með að halda götunni
opinni ef veðrið er ekki þannig að
fólk nenni út í það. Verslanir hafa
verið að hörfa frá Laugavegi og það
er alls ekki gott. Við erum að færa
verslunina okkar GK Reykjavik í
byrjun árs 2019 niður á Hafnartorg,
nánar tiltekið við Tryggvagötu. Þar
verða um 1.100 bílastæði neðan-
jarðar á svæðinu sem ég tel vera
lykilinn að því að Hafnartorgið virki
vel enda mun þetta verða skemmti-
legt „concept“.“
Hvernig horfir árið 2019 við þér í
rekstrinum?
„Ef stjórnvöld halda rétt á spil-
unum og það umhverfi verður í lagi
þá er ég bjartsýn á að 2019 verði gott
ár en við Íslendingar erum svolítið á
brúninni núna svo það þarf að taka
réttar ákvarðanir.“
Svava Johansen, forstjóri NTC, segir að erfitt sé að reka verslun i miðbænum
með „borgaryfirvöld i ham að loka verslunargötum í langan tíma“.
Sindri Sindrason, forstjóri CRI, segir að á árinu „sköpuðum við fleiri hátækni-
störf, tókumst á við ný verkefni erlendis og fengum meiri stuðning fjárfesta“.
Karl Andreassen, framkvæmdastjóri
Ístaks, segir að verkefnastaða hafi
verið góð í upphafi árs og haldist
stöðug á árinu. FRÉTTABLAÐIÐ/EYÞÓR
Ingibjörg Ólafsdóttir, framkvæmdastjóri Radisson BLU Saga Hotel, að árið
2018 hafi verið ár framkvæmda hjá hótelinu. FRÉTTABLAÐIÐ/EYÞÓR
2 8 . D E S E M B E R 2 0 1 8 F Ö S T U D A G U R16 MARKAÐURINN
2
8
-1
2
-2
0
1
8
0
4
:2
3
F
B
0
5
6
s
_
P
0
3
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
3
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
2
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
2
4
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 2
1
E
9
-6
4
A
4
2
1
E
9
-6
3
6
8
2
1
E
9
-6
2
2
C
2
1
E
9
-6
0
F
0
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
8
A

F
B
0
5
6
s
_
2
7
_
1
2
_
2
0
1
C
M
Y
K