Ljósmæðrablaðið - 01.07.2015, Blaðsíða 44

44 Ljósmæðrablaðið - júlí 2015
Íslenskar ljósmæðrarannsóknir
F R É T T A T I L K Y N N I N G
Á síðustu árum hefur orðið mikil aukning á rannsóknarstarfi
íslenskra ljósmæðra. Ljósmæðrablaðið er helsti miðill ljósmæðra
á Íslandi fyrir fræðilegt efni um ljósmæðrarannsóknir og því ekki
úr vegi að kynna á þessum vettvangi þau rannsóknarverkefni
sem unnin eru af íslenskum ljósmæðrum og þær greinar sem
birst hafa í öðrum ritrýndum tímaritum.
Í dag stunda fimm íslenskar ljósmæður rannsóknanám á
doktorsstigi. Sigfríður Inga Karlsdóttir, dósent og starfandi
formaður hjúkrunarfræðideildar Háskólans á Akureyri (HA),
stundar doktorsnám í ljósmóðurfræði við Háskóla Íslands (HÍ)
og rannsakar þar sársauka í fæðingu frá sjónarhóli kvenna.
Ingibjörg Eiríksdóttir, sérfræðiljósmóðir á Landspítala (LSH) og
klínískur lektor við HÍ, stundar doktorsnám í lýðheilsuvísindum
við HÍ, þar sem hún rannsakar tengsl heilsufars móður á
meðgöngu og útkomu fæðingar við tímalengd brjóstagjafar.
Berglind Hálfdánsdóttir stundar doktorsnám í ljósmóðurfræði
við HÍ og rannsakar útkomu og áhrifaþætti heimafæðinga.
Sigríður Sía Jónsdóttir, lektor við heilbrigðisvísindasvið HA,
stundar doktorsnám í heilbrigðisvísindum við Linnéuniversitetet
í Svíþjóð þar sem hún rannsakar áhrif sálrænn vanlíðanar,
félagslegs stuðnings og ánægju í parasambandi á vandamál
á meðgöngu og við fæðingu. Valgerður Lísa Sigurðardóttir,
sérfræðiljósmóðir á LSH og klínískur lektor við HÍ, stundar
doktorsnám í ljósmóðurfræði við HÍ, en verkefni hennar er þróun
á meðferð fyrir konur með erfiða eða neikvæða fæðingarreynslu.
Íslenskar ljósmæður taka einnig þátt í stórum
samstarfsverkefnum um rannsóknir innan lands sem utan.
Hildur Kristjánsdóttir ljósmóðir fer fyrir þverfaglegum stýrihópi
íslensku rannsóknarinnar Barneign og heilsa, en í hópnum
situr einnig Dr. Ólöf Ásta Ólafsdóttir. Hildur hefur jafnframt
tekið þátt í BIDENS rannsóknasamstarfinu (Belgium, Iceland,
Denmark, Estonia, Norway and Sweden) þar sem skoðuð voru
áhrif ofbeldis á konur á meðgöngu, en verkefnið var unnið með
DAPHNE II styrk frá Evrópusambandinu. Ljósmóðirin Dr.
Helga Gottfreðsdóttir situr í stýrinefnd COST-verkefnis á vegum
Evrópusambandsins, en verkefnið nefnist Childbirth Cultures,
Concerns, and Consequences: Creating a dynamic EU framework
for optimal maternity care. Ljósmæðurnar Sigfríður Inga
Karlsdóttir og Sigríður Sía Jónsdóttir sitja í stýrinefnd COST-
verkefnis sem nefnist BIRTH, Building Intrapartum Research
Through Health ‒ an interdisciplinary whole system approach
to understanding and contextualising physiological labour and
birth. Dr. Ólöf Ásta Ólafsdóttir er í rannsóknasamstarfi við
Háskólann í Gautaborg um þróun umönnunarmódels í fæðingu,
svokallaðs MiMo-módels, sem verið er að innleiða í Gautaborg
og á fæðingarvakt Landspítala. Ólöf Ásta er einnig fulltrúi
Íslands í norræna samstarfsverkefninu The Nordic Homebirth
Study ásamt Ásrúnu Ösp Jónsdóttur og Berglindi Hálfdánsdóttur.
Frá árinu 2013 hafa birst þrjár ritrýndar greinar íslenskra
ljósmæðra í Ljósmæðrablaðinu. Á sama tíma hafa birst í öðrum
tímaritum eftirfarandi 13 ritrýndar greinar í það minnsta um
rannsóknir sem íslenskar ljósmæður hafa gert á efni sem snertir
ljósmæðraþjónustu á Íslandi (stjörnumerktar greinar eru hluti af
doktorsverkefni):
Hildur Kristjánsdóttir og samstarfsaðilar hennar í rannsókna-
samstarfinu Barneign og heilsa birtu árið 2014 tvær rannsóknar-
greinar í tímaritinu Scandinavian Journal of Primary Health
Care um reykingar og lyfjanotkun íslenskra kvenna á með-
göngu:
http://informahealthcare.com/doi/abs/10.3109/02813432.2013.8
69409
http://informahealthcare.com/doi/abs/10.3109/02813432.2014.9
65884
Kristín Rut Haraldsdóttir, Helga Gottfreðsdóttir og Reynir
Tómas Geirsson birtu í Læknablaðinu í mars 2014 grein um
rannsókn sína á fósturlátum í kjölfar legvatnsástungu og
fylgjusýnitöku á Íslandi:
http://www.laeknabladid.is/tolublod/2014/03/nr/5098
Ólöf Ásta Ólafsdóttir og félagar birtu í tímaritinu Sexual &
Reproductive Healthcare í mars 2014 yfirlitsgrein um starfshætti
og leiðbeiningar við heimafæðingar á Norðurlöndunum:
http://www.srhcjournal.org/article/S1877-5756(13)00067-0/pdf
Hildur Kristjánsdóttir og Helga Gottfreðsdóttir birtu í tímaritinu
Midwifery í júní 2014 greinina Women‘s reflection of positive
fetal screening 11–21 months after giving birth:
http://dx.doi.org/10.1016/j.midw.2013.10.024
Sigfríður Inga Karlsdóttir, Sigríður Halldórsdóttir og Ingela
Lundgren birtu í tímaritinu Scandinavian Journal of Caring
Sciences í júní 2014 grein sem ber nafnið The third paradigm in
labour pain preparation and management: the childberaring
woman‘s paradigm*:
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/scs.12061/epdf
Hildur Kristjánsdóttir og samstarfsaðilar hennar í BIDENS
rannsóknasamstarfinu hafa á árunum 2014‒5 birt þrjár
rannsóknargreinar í tímaritunum PLoS One, Acta Obstetricia
et Gynecologica Scandinavica og Birth um tíðni ofbeldis gegn
konum, fæðingarótta og áhalda- eða keisarafæðingar:
http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.
pone.0087579
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/aogs.12392/abstract
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/birt.12147/abstract