Dagblaðið Vísir - DV - 01.02.2019, Síða 4

4 1. febrúar 2019FRÉTTIR
Hingað og ekki lengra, Eurovision!
E
nn eitt árið brestur á „Jú-
rómanía“ hjá landanum litla.
Sem fyrr þykir Svarthöfða
þetta afar miður. Eina ferðina
enn sækjast Íslendingar eftir viður-
kenningu frá nágrönnum okkar
með sjálfumgleðina í fyrirrúmi og
senda út nýtt flórsykrað gól sem
þykist sverja sig í ætt við tónlist. En
þessi hamfarahljóð dægurmenn-
ingar eru hægt og bítandi að kæfa
innri víkinginn í okkur öllum.
Svarthöfði skal þó ekki neita því
að hann kann ágætlega við gling-
ur og yfirdrifinn lúðaleik á sviði. En
ranghugmyndir um merkilegheit
þessarar keppni, í bland við kosn-
ingaklíkurnar sem oft halda gæð-
um gefinna laga undir frostmarki,
eru með eindæmum þreytandi.
Hver ætti ávinningurinn að vera
ef við ynnum Eurovision? Við erum
að drukkna í ferðamönnum hvort
sem er og því vandséð að vænlegt
sé að brenna peningum í poppandi
landkynningu á Evrópuvísu. Ísland
er eins og ofdekruð millistéttarpr-
insessa sem þráir bleikan smáhest
ofar öllu, gjörsamlega ómeðvituð
um hvað skal gera þegar hún eign-
ast kvikindið. Það hvergi pláss til að
þess að hýsa hestinn.
Sigurvíman og hátíðarhöldin
sem myndu bresta á ef Ísland ynni
keppnina valda Svarthöfða kvíða.
Þá fyrst myndu nágrannar okkar og
aðrir Evrópubúar sjá hversu lítil við
erum – og enn verra, hversu lítil við
erum í okkur.
Eurovision er spillt og yfirborðs-
kennd hæfileikakeppni þar sem at-
riðin eru oft á tíðum klisjukennd
og dansa á vandræðalegri línu
staðalímynda og jafnvel rasisma.
Þegar þannig stendur á reynir síð-
an keppnin að leggja talsvert upp
úr pólitískum skilaboðum og vit-
undarvakningu gagnvart mann-
réttindabrotum. Það er fullkomin
hræsni og alveg úr takti við leikvöll
og tilgang þessa sjónvarpsefnis.
Það er Svarthöfða einfaldlega
um megn að flýja raunveruleikann
og taka á móti gervihljómum, þau-
læfðum danssporum og sparibros-
um þær uppsöfnuðu klukkustund-
ir sem Evrópa „sameinast“ í þágu
gamans.
Það hljóta að vera betri leið-
ir til að sameina fagnaðarþörf og
veruleikaflótta æstra Evrópubúa,
eins og alþjóðlegt, meinfyndið og
rammpólitískt uppistand eða kett-
lingasýningar. Svarthöfði myndi
með ánægju taka sér tíma frá
vangaveltum um framtíð sinnar
ættar og valdapýramída Helstirn-
isins og henda nokkrum atkvæð-
um í krúttlegar og tilgerðarlausar
kisur. Auk þess væri þátttaka og ut-
anumhald ódýrara, þannig að Ís-
land kæmist fjær þeirri hugsun að
brenna þessum árlegu peningum
í eintóma meðalmennsku vegna
froðukenndrar sýndarmennsku. n
Svarthöfði
Það er
staðreynd að…
Krabbamein er algengasta dánarorsök
Íslendinga, bæði karla og kvenna.
Börn fæðast með 300 bein en fullorðnir
eru með 206. Sum bein vaxa saman.
Á öllu landinu eru 1621 fiskiskip.
Flest á Vestfjörðum (394) og fæst á
Suðurlandi (74).
Fyrsta íslenskan hljómplatan kom
út árið 1910. Það voru Dalsvísur eftir
Jónas Hallgrímsson, sungnar af Pétri
Á. Jónssyni.
Ein mörgæsategund lifir norðan við
miðbaug, á Galapagoseyjum.
Hver er
hún
n Söngkona sem
var í hljómsveitun-
um Orgill, Sweetý og
17 vélar
n Fædd árið 1972 og
ólst upp í Breiðholtinu
n Bjó um tíma í Chile
n Systir hennar er formaður
borgarráðs
n Söng fyrir Íslands hönd í
Eurovision árið 2010
SVAR: HERA BJÖRK ÞÓRHALLSDÓTTIR
„Ég þarf að flýja mitt bæjarfélag
til þess að fá einhvern stuðning“
Þrjú listaverk, sem Odee gaf sveitarfélagi sínu Fjallabyggð, virðast týnd
L
istamaðurinn Oddur Ey-
steinn Friðriksson, betur
þekktur sem Odee, hefur
staðið í stappi við sveitarfé-
lagið sitt, Fjallabyggð, vegna lista-
verkagjafa sinna undanfarin ár.
Hann gaf Fjallabyggð stórt úti-
listaverk árið 2015, að andvirði 2,5
milljóna króna. Sveitarfélagið tók
sér tvö ár til að íhuga málið, en að
lokum var gjöfinni hafnað vegna
um 600 þúsunda króna kostn-
aðar við að setja verkið upp. Um
mitt ár 2016 gaf listamaðurinn
Fjallabyggð síðan þrjú verk eftir
sig sem hann vonaðist til að yrðu
sett upp á menningarlegum stöð-
um í sveitarfélaginu. Af því varð
ekki, en nú virðast verkin einfald-
lega týnd og það er listamaðurinn
ósáttur við.
Týndu þremur verkum
Umræða um list í almennings-
rými hefur verið hávær undan-
farna daga. Ekki síst í kjölfar frétta
um að Reykjavíkurborg hygðist
verja um 140 milljónum króna í að
lífga upp á nýtt hverfi, Vogabyggð,
með exótískum pálmatrjám í gler-
hjúpum. Þá greindi Fréttablað-
ið frá því í vikunni að um 544,6
milljónum króna verði varið í list-
skreytingar nýbygginga Landspít-
alans á Hringbraut á næstu árum.
Það er um 1% af heildarbyggingar-
kostnaði. Staðan er öðruvísi í
Fjallabyggð þar sem einn þekkt-
asti núlifandi listamaður svæðis-
ins, Odee, telur bæjaryfirvöld ekki
hafa neinn áhuga á að styðja lista-
menn sína.
„Mér finnst þetta fyrst og fremst
sorglegt. Að mínu mati er mikil-
vægt að sveitarfélög, og þá sér-
staklega minni sveitarfélög úti á
landi, geri listamönnum sínum
hátt undir höfði. Ég hef því gefið
Fjallabyggð nokkur verk eftir mig
á undanförnum árum en upp-
lifað algjört áhugaleysi. Eitt verk
var afþakkað og núna virðist sem
bærinn hafi týnt öðrum þremur
verkum eftir mig,“ segir Oddur í
samtali við DV.
Eins og áður segir var fyrsta
verkið útilistaverk sem listamað-
urinn sá fyrir sér að mynda prýða
sundlaug bæjarins. „Það velkist
um í nefnd í tvö ár. Það fór mikill
tími að búa til faglegt regluverk um
opinber innkaup á listaverkum.
Það lagði víst línurnar í þessum
efnum á landsvísu og ég er nokk-
uð hreykinn af því,“ segir Oddur og
hlær. Niðurstaðan var sú að bæjar-
félagið afþakkaði gjöfina og vakti
sú ákvörðun undrun víða.
Þetta var ekki eina verkið sem
Oddur hefur reynt að gefa bænum.
Í nóvember 2015 sendi hann þá-
verandi bæjarstjóra Fjallabyggðar,
Páli Björgvini Guðmundssyni,
tölvupóst og bauðst til að gefa
honum tveggja metra listaverk án
skilyrða. Erindinu var aldrei svar-
að en fjórum mánuðum síðar
mætti Oddur á bæjarskrifstofuna
og afhenti bænum þrjú listaverk
að gjöf. Eitt sem var sérhann-
að fyrir bæjarfélagið. Nú tæplega
þremur árum síðar virðast verkin
vera týnd.
Þarf að flýja í önnur bæjarfélög
„Það virðist enginn vita hvar þetta
er niðurkomið. Mér finnst þetta
sorglegt viðmót til listsköpunar í
heimabyggð. Það er ekki um auð-
ugan garð að gresja í þeim efnum
hér fyrir austan og því langaði mig
til þess að gefa þessi verk til þess
að hvetja aðra listamenn til dáða.
Að þeir sæju að eitthvað væri í
gangi og það væru möguleikar til
staðar til þess að leggja þetta fyrir
sig,“ segir Oddur.
Hann segist fá mun meiri
stuðning frá öðrum sveitarfélög-
um en sínu eigin. „Ég hef fengið
boð um ókeypis vinnustofur og
sýningarrými hjá öðrum sveitarfé-
lögum. Þá var ég nýlega ráðinn til
vinnu í nágrannasveitarfélaginu,
Fljótsdalshéraði, til að sjá um
samfélagsmiðla og ýmsa viðburði
í menningarhúsi sveitarfélagsins.
Ég þarf að flýja mitt bæjarfélag
til þess að fá einhvern stuðning,“
segir Oddur. n
Björn Þorfinnsson
bjornth@dv.is
Verk sem Odee
sérhannaði fyrir
Fjallabyggð.
Eitt þeirra verka sem Odee gaf Fjallabyggð