Morgunblaðið - 30.10.2018, Síða 22

22 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 30. OKTÓBER 2018
Þeir eru nú
örugglega margir
púkarnir sem hafa
hugsað til Ísafjarð-
ar og Vestrapúk-
ans Péturs Sigurðssonar síðast-
liðna daga og sérstaklega þeir
eldri sem stunduðu knattspyrnu
á yngri árum á Ísafirði. Pétur
hefur alltaf átt sérstakan stað í
mínu hjarta. Ég ólst upp á
Mánagötunni á Ísafirði, sömu
götu og Pétur bjó í og það var
fyrir hans tilstuðlan að ég gekk
í knattspyrnufélagið Vestra og
þá ekki mikið eldri en sex ára.
Pétur var formaður þess félags.
Hann ásamt mörgu öðru góðu
fólki vann mikið þrekvirki í
gamla daga við að leggja þann
íþróttagrunn sem mörg okkar
voru svo lánsöm að geta byggt
á. Þær eru ófáar klukkustund-
irnar í sjálfboðavinnu sem
margur góður Ísfirðingurinn
hefur lagt á sig til þess að púk-
arnir fyrir vestan gætu stundað
íþróttir. Hvort heldur það var
sund, körfubolti, skíði eða fót-
bolti. Allt þetta fólk á miklar
þakkir skilið.
Þær voru margar stundirnar
sem við knattspyrnupúkarnir
áttum með Pétri og þau voru
mörg ferðalögin sem hann fór
með okkur í eða stóð fyrir. Þær
voru líka margar sögurnar sem
urðu til. Eina af þeim sagði Pét-
ur okkur sjálfur þegar hann
hélt ræðu eitt árið á Púka-
mótinu. Púkamótið er félag sem
stofnað var árið 2004. Félagið
hefur staðið fyrir fótboltamóti á
Ísafirði árlega síðan fyrir eldri
fyrrverandi knattspyrnumenn
Ísafjarðar. Pétur hefur verið
fastagestur á þessum fótbolta-
mótum. Sagan sem Pétur sagði
okkur var eftirfarandi: „Eitt
skiptið var farið með fimmta
flokk stráka í fótbolta suður til
Reykjavíkur til þess að keppa
og fengu þeir gistingu í Breið-
holtinu. Það þurfti að ferja
strákana frá Breiðholti niður í
bæ til að spila en rútan sem átti
að flytja þá bilaði. Ekki dóu
menn ráðalausir. Pétur var á
þessari fínu Volkswagen-bjöllu
og bauð strákunum að koma sér
fyrir í bílnum. Á leiðinni niður í
bæ var Pétur stoppaður ein-
hvers staðar á Miklubraut af
lögreglumanni sem fannst eitt-
hvað athugavert við litla bjöllu-
bílinn. „Jæja kallinn, eru menn
bara að koma frá Ísafirði,“
spurði lögreglumaðurinn. Hann
hafði séð að bílnúmerið var Í-
númer. „Ha, já, já,“ sagði Pétur,
„við eigum að keppa á malar-
vellinum núna á eftir.“ „Jahá,
spila fótbolta, jæja kallinn,“
sagði lögreglumaðurinn, „en
ertu ekki með svolítið of marga
stráka í bílnum, eina átta aftur í
og þrjá frammi í?“ „Ha,
marga?“ hváði Pétur, „jú
kannski, en þeir eru svo rosa-
Pétur Sigurðsson
✝ Pétur Sigurðs-son fæddist 18.
desember 1931.
Hann lést 14. októ-
ber 2018. Útför
hans fór fram 27.
október 2018.
lega litlir!“ Lög-
reglumaðurinn
horfði hissa á Pétur
en spurði svo:
„Heyrðu, vinur,
ertu ekki að fara
fljótlega aftur til
Ísafjarðar?“ „Jú,
jú, strax eftir leik-
inn,“ svaraði Pétur.
„Jæja vinur,“ sagði
lögreglumaðurinn,
„keyrðu þá bara
varlega.“
Pétur gaf svo miklu meira af
sér til samferðamanna sinna en
hann þáði sjálfur og við hin sem
eftir lifum erum mun ríkari fyr-
ir að hafa fengið að verða sam-
ferða honum. Minning hans
mun lifa með okkur sem vorum
svo lánsöm að kynnast honum.
Elsku Hjördís, Siggi, Edda
og fjölskylda, ég sendi ykkur
mínar innilegustu samúðar-
kveðjur.
Halli Leifs, Vestra-Púki.
Haraldur Leifsson.
Tíu ára aldursmunur er mik-
ill í barnæsku. Sá var aldurs-
munurinn á okkur Pétri Sig-
urðssyni. Samt man ég hann vel
frá minni barnæsku og hans
unglingsárum. Ég man hann
vegna þess að þá var hann strax
orðinn forystumaður – foringi í
félagsmálum og foringi í
íþróttastarfi. Síðar á ævinni
skipti aldursmunurinn engu
máli. Þá var Pétur orðinn for-
ingi ísfirskrar og síðar vest-
firskrar verkalýðsstéttar og ein-
hver traustasti og heilasti vinur
minn og vopnabróðir.
Pétur kom úr röðum alþýðu-
fólks og var sannur alþýðufor-
ingi. Heilsteyptur, hreinskilinn,
stéttvís og sannur jafnaðarmað-
ur eins og þeir gerast bestir.
Samsamaði sig ávallt með þeim,
sem hann starfaði fyrir. Var í
þeirra hópi, lifði með þeim og
fyrir þá. Jarðbundinn hugsjóna-
maður, sem aldrei missti sjónar
á þeim gildum, sem hann hafði
sett sér ungur – og mörkuðu
alla vegferð hans svo lengi sem
líkaminn orkaði og síðan afstöðu
hans alla á ævikvöldi. Hann var
ekki bara vinur og félagi minn
heldur einn nánasti samstarfs-
maður, sem ég hef átt að fagna.
Og ekki bara félagi og sam-
starfsmaður minn heldur einnig
föður míns, en Pétur tók við af
honum sem formaður Verka-
lýðsfélagsins Baldurs og svo
sem forseti Alþýðusambands
Vestfjarða. Í því hlutverki lauk
hann langþráðum draumi – sem
sé að sameina vestfirsku verka-
lýðshreyfinguna í eitt stórt og
öflugt stéttarfélag.
Pétur var ekki bara vopna-
bróðir minn í stjórnmálabarátt-
unni allt frá upphafi og til loka-
dags heldur einnig einhver sá
traustasti samherji og stuðn-
ingsmaður, sem ég hef átt að
fagna. Hann gaf mér ekki bara
holl ráð og leiðbeiningar heldur
allt sitt atfylgi, dró þar hvergi
af sér og var alltaf reiðubúinn
að hjálpa og aðstoða. Væri hann
mér ekki sammála hikaði hann
ekki við að láta frá sér heyra og
allan slíkan ágreining tókst okk-
ur að jafna þannig, að báðir
voru sáttir. Mönnum eins og
honum eigum við jafnaðarmenn
það að þakka, að okkur tókst
ekki aðeins að endurheimta
þingsætið, sem tapaðist í kosn-
ingunum 1971 heldur tókst okk-
ur tvívegis í síðari kosningum
að ná tveimur þingmönnum af
þeim fimm, sem Vestfjarðakjör-
dæmi þá hafði – jafn mörgum
og öflugasta stjórnmálaaflið,
Sjálfstæðisflokkurinn, gat náð.
Og í síðustu kosningum þar sem
við Pétur börðumst saman varð
framboðið okkar næst fylgis-
mest í kjördæminu af öllum
flokkum, sem þar buðu fram.
Gamall maður í friðsæld
kyrrðar leyfir huganum að
reika. Liðnir atburðir lifna þá
stundum fyrir hugskotssjónum.
Er þá eins og finnist fyrir ná-
lægð fornra félaga – líkt og þeir
stæðu hið næsta manni. Svip-
urinn, sjálfið, nálægðin. Blekk-
ing, að sjálfsögðu. En minningin
er þarna. Hún lifir. Eins og þeir
lifa í huga manns þessir gömlu
félagar. Eins og Pétur Sigurðs-
son mun lifa í huga mínum þó
hann sé nú kvaddur. Kvaddur
víst – en ekki hinstu kveðju.
Minningin deyr ekki meðan þeir
lifa, sem muna. Á meðan er
stundum eins og fornir félagar
standi hið næsta manni. Í frið-
sæld kyrrðar.
Sighvatur Björgvinsson,
fv. formaður
Alþýðuflokksins.
Í dag verður Pétur Sigurðs-
son verkalýðsforingi frá Ísafirði
jarðsunginn frá Ísafjarðar-
kirkju. Þegar kemur að kveðju-
stund koma upp minningar um
öflugan baráttumann fyrir bætt-
um kjörum verkafólks. Leiðtoga
sem setti sterkan svip á verka-
lýðsbaráttu Vestfirðinga.
Fyrstu kynni mín af Pétri
tengdust verkalýðsbaráttu, það
var á félagsfundi hjá Verslunar-
mannafélagi Ísfirðinga þar sem
hugmyndir að stofnun Verka-
lýðsfélags Vestfirðinga voru
kynntar. Mér er það minnis-
stætt hvað þessi þá fullorðni
verkalýðsforingi var skörulegur
og brann heitt fyrir sameiningu
allra verkalýðsfélaga innan Al-
þýðusambands Vestfjarða í eitt
félag.
Fór það svo að félagsmenn
Verslunarmannafélagsins stóðu
að stofnun Verkalýðsfélags
Vestfirðinga þann 21. septem-
ber 2002. Í kjölfarið lánaðist
mér að vera valinn ritari hins
nýja sameinaða félags og átti
mjög gott samstarf við Pétur
næstu fimm ár, eða til ársins
2007 er hann ákvað að stíga til
hliðar.
Þeir sem til þekkja vita að
Pétur var rammpólitískur, góð-
ur og gegn krati, þó svo að
sumir segðu hann vera sósíal-
ista. Skrifstofa Péturs bar þessa
nokkur merki með gríðarstórri
mynd af Karli Marx. Pétur var
meinfyndinn og gerði í því að
taka myndir af gestum sem
mættu á skrifstofuna með
myndina af Karli Marx í bak-
grunni. Gladdist hann sérstak-
lega ef honum tókst að ná sjálf-
stæðismönnum í slíkar
myndatökur.
Það var gott að taka við for-
mennsku af Pétri, sem var haf-
sjór af fróðleik og með stál-
minni. Pétur veitti nýjum
formanni ráðrúm til að koma
sér fyrir og aldrei fann ég fyrir
því að andað væri ofan í háls-
málið á mér þó að mikið gengi á
þetta fyrsta ár mitt sem for-
maður.
Pétur var duglegur að brýna
samstarfsfólk sitt til sóknar fyr-
ir bættum kjörum. Fyrstu brýn-
inguna fékk ég í kveðjuræðu
Péturs á baráttufundi í Alþýðu-
húsinu 1. maí 2007 þar sem
hann lagði línurnar fyrir kom-
andi kjarasamninga. Krafðist
Pétur þess að lágmarkslaun
færu í 200.000 krónur, það
mætti ekki minna vera enda
sópuðu nýir vendir best.
Til Péturs hugsa ég með
þakklæti fyrir mjög gott sam-
starf í stjórn Lífeyrissjóðs Vest-
firðinga árin 2010-2011, en þá
tók ég við keflinu af honum í
stjórn sjóðsins. Pétur var þá á
áttugasta aldursári en langt í
frá hættur að hugsa um verka-
lýðsmálin. Í desember 2016 var
svo Alþýðusamband Vestfjarða
sameinað inn í Verk Vest. Var
það síðasta embættisverk Pét-
urs sem forseta ASV.
Pétur Sigurðsson var heið-
ursfélagi í trúnaðarráði Verk
Vest þar til hann óskaði eftir að
stíga til hliðar síðla árs 2017 eft-
ir erfið veikindi. Síðustu brýn-
inguna fékk ég þó frá Pétri í 60
ára afmæli Ólínu tengdadóttur
hans í september síðastliðnum.
Þar ræddum við komandi kjara-
samninga og víðtækt samstarf
verkafólks. Óbilandi baráttuandi
og áhugi fyrir bættum kjörum
verkafólks þrátt fyrir að vera
kominn vel á 87. aldursár.
Það er með djúpri virðingu,
þökk og söknuði sem ég fyrir
hönd stjórnar og trúnaðarráðs
Verkalýðsfélags Vestfirðinga
kveð þennan mikla baráttujaxl
og verkalýðsforingja okkar
Vestfirðinga og sendi eftirlif-
andi eiginkonu og stórfjölskyldu
innilegar samúðarkveðjur.
Finnbogi Sveinbjörnsson,
formaður Verkalýðsfélags
Vestfirðinga.
Pétur var margslunginn
maður. Kom enda víða við í líf-
inu. Tókst ungur á hendur
margvísleg forystustörf og þau
fylgdu honum út starfsævina.
Hann var því flestum kunnur þó
að honum væri í raun lítt gefið
um að vera áberandi. Hvort
sem vettvangurinn var íþróttir,
verkalýðsmál, stjórnmál eða
önnur samfélagsmál valdist
hann fremstur innan sinna raða.
Við Pétur vorum sjaldnast
innan sömu raða en höfðum þó
afar svipaða sýn á okkar nán-
asta umhverfi þegar öllu var á
botninn hvolft. Stundum runnu
raðir okkar saman en stundum
skarst í odda.
Til að kóróna hversu marg-
slunginn hann var varð hann í
raun áhrifamikill á sviði fyrir-
tækjareksturs og þróun at-
vinnulífs. Á þeim vettvangi hóf-
ust kynni okkar fyrir alvöru.
Þegar samdráttur í fiskveiðum
og galnar reglur um skiptingu
veiðiheimilda voru að ganga af
atvinnulífi á heimaslóð okkar
dauðu skildi hann manna fyrst-
ur nauðsyn uppstokkunar, sem
gæti orðið til sóknar. Þar beitti
hann afli sínu og umbjóðenda
sinna til góðs. Það var reynt að
tjalda til langs tíma en hvor-
ugur okkar átti von á að hluti
sambýlinganna væri einungis að
horfa til þröngra eiginhags-
muna. Að til væru öfl sem
skeyttu í engu um hagsmuni
samborgara og byggðar.
Verkfallið langa árið 1997 var
líka þungbært. Þar stóðum við
hvor í sínu liðinu. Sjaldan veld-
ur einn þá tveir deila. Skilj-
anlegur pirringur vegna langs
samdráttarskeiðs hlaut útrás á
röngum stað og tíma. Án efa
hefði þurft að kynna betur á
þeim tíma hversu veikt atvinnu-
lífið stóð í raun. Þrátt fyrir
mikla hörku þessara vikna var
hann tilbúinn að ræða málin í
trúnaði utan hefðbundins sátta-
ferlis. Þráðurinn slitnaði sem
betur fer aldrei. Þegar stór
sölusamningur hékk á bláþræði
var samið um málin svo að að
einhverju væri að hverfa þegar
verkfalli lyki. Allt sem þar var
um samið munnlega stóð sem
stafur á bók. Þar sýndi Pétur
mikla djörfung og framsýni með
hagsmuni allra að leiðarljósi.
Á fallegu haustkvöldi fyrir
réttum tíu árum á Núpi í Dýra-
firði áttum við langt og gott
samtal um vikurnar sjö. Fórum
yfir málin og skildum sáttir.
Á undanförnum árum höfum
við verið innan sömu raða. Tek-
ið þátt í glaðværum félagsskap
uppvaxinna fótboltapúka á Ísa-
firði. Þar lék hann á als oddi.
Stóð þar mörgum yngri mönn-
um framar. Hann var líka kom-
inn til upphafsins. Miðpunktur í
þróttmiklu starfi til stuðnings
æsku Ísafjarðar.
Við Dagrún sendum Hjördísi,
Sigga, Eddu og fjölskyldum
þeirra innilegar samúðarkveðj-
ur.
Blessuð sé minning Péturs
Sigurðssonar.
Halldór Jónsson.
Pétur Sigurðsson íþrótta-
frömuður skipti sköpum fyrir líf
margra okkar sem ólumst upp
um og upp úr miðri síðustu öld
á Ísafirði. Ef ekki hefði verið
fyrir dugnað og ósérhlífni hans
og nokkurra til viðbótar hefðu
ungdómsárin verið fjörminni og
fátæklegri. Pétur stóð í stafni,
kraftmikill og hvetjandi, stýrði
íþróttafélaginu Vestra í áratugi
og sinnti þar stóru sem smáu
eins og þeir muna sem fóru
undir hans stjórn í keppnisferð-
ir í flest landshorn.
Knattspyrnan í Vestra var oft
öflugri á þessum árum en hjá
okkur í knattspyrnufélaginu
Herði og því kom fyrir að sumir
Harðverjar smygluðu sér í
keppnisferðirnar með Vestra
undir stjórn Péturs eða hans
manna. Pétur hafði ráð undir
rifi hverju og fræg er
samningalipurð hans þegar
hann þurfti um það leyti sem
hægri umferð tók gildi hér á
landi að semja við löggæslu höf-
uðborgarsvæðisins um flutning
á heilu fótboltaliði smávaxinna
drengja í litlum fólksbíl á milli
knattspyrnuvalla í borginni. Í
því eins og mörgu öðru hefur
glettni, lipurð og málafylgja
Péturs komið að góðum notum.
Á þessum áratugum jókst
auður Ísfirðinga er þeir sóttu
gull í greipar Ægis en þó var
mannauðurinn og félagsauður-
inn meiri fyrir tilstilli Péturs og
hans líka sem sáu ungviðinu
fyrir viðfangsefnum í frístund-
um. Ég hef því alltaf séð eftir
því þegar ég sem ungur blaða-
maður á Vestfirska frétta-
blaðinu skrifaði grein og
skammaði Pétur og aðra for-
ystumenn íþróttahreyfingarinn-
ar fyrir að ekki gengi hraðar að
byggja ný íþróttamannvirki á
staðnum – þegar ég hefði átt að
láta nægja að beina spjótum
mínum að bæjaryfirvöldum.
Enda hringdi Pétur í mig,
stráklinginn, og leiddi mér fyrir
sjónir stöðu málsins og mögu-
leika. Síðar átti ég eftir að
standa í sporum Péturs í knatt-
spyrnudeild á höfuðborgarsvæð-
inu í örfá ár, þótt ég kæmist
varla með tærnar þar sem hann
hafði hælana, og gerði mér þá
betur grein fyrir því hversu um-
fangsmikið framlag Péturs til
íþróttamála er.
Fyrir rúmum áratug tókum
við upp á því knattspyrnufélag-
arnir að vestan að halda mót í
knattspyrnu fyrir eldri áhuga-
menn um íþróttina með teng-
ingu við Ísafjörð. Við köllum
það Stóra Púkamótið. Pétur
hikaði ekki við að taka þátt og
stóð hann á milli stanganna og
varði markið af útsjónarsemi
sem yngri menn hefðu mátt
vera stoltir af.
Og ekki lét hann það aftra
sér þótt hálfri öld yngri menn,
sem enn töldu sig í fullu fjöri,
kæmu á hámarkssiglingu en
takmarkaðri hömlunargetu
beint í fangið á honum og
skelltu honum í völlinn. Hann
reis jafnharðan upp aftur og
hélt áfram leiknum en hinir
höltruðu oftar en ekki út af.
Með Pétri er gengin ein
mesta kempan á sviði íþrótta-
mála á Ísafirði fyrr og síðar.
Það er því með miklum söknuði,
en um leið þakklæti, sem við,
fótboltapúkarnir frá Ísafirði,
kveðjum Pétur um leið og við
vottum Hjördísi, Sigurði, Eddu
og fjölskyldum þeirra samúð
okkar.
Stefán Jóhann Stefánsson.
Á undanförnum vikum hefur
mér af ýmsum ástæðum orðið
hugsað til þess ástands sem var
í þjóðfélaginu fyrir um þrjátíu
árum síðan. Þegar svo andlát
Péturs Sigurðssonar barst mér
til eyrna fór ég skipulegar að
raða saman minningabrotum frá
þessum árum, en það var ein-
mitt þá sem leiðir okkar Péturs
lágu saman. Haustið 1988 tók
ný ríkistjórn við völdum, rík-
isstjórn Steingríms Her-
mannssonar. Öllum bar saman
um að vandamálin sem við
blöstu væru ærin. Atvinnulífið,
einkum útflutningsgreinarnar,
áttu í miklum erfiðleikum vegna
verðbólgu og gengis krónunnar.
Rætt var um gengisfellingar og
niðurfærsluleiðir ýmiskonar.
Ríkisstjórnin ákvað, frekar en
að fella gengið stórkostlega, að
setja á laggirnar verkefni sem
hlaut nafnið Atvinnutryggingar-
sjóður útflutningsgreina og vor-
um við Pétur skipaðir í stjórn
þar ásamt þremur öðrum. Til-
gangur þessa sjóðs var að vera
farvegur fyrir fjárhagslega end-
urskipulagningu þeirra útflutn-
ingsfyrirtækja sem talið var að
réðu við framtíðarskuldbinding-
ar.
Á næstu rúmum tveimur ár-
um fórum við í gegnum um-
sóknir hundruða fyrirtækja í
sjávarútvegi og iðnaði sem
stunduðu útflutning. Þetta var
mikil vinna fyrir stjórnarmenn
og við urðum að vinna þétt sam-
an því þessi aðferðafræði var
frá upphafi pólitískt bitbein. Í
þessari vinnu var Pétur mjög
mikilvægur. Hann þekkti að-
stæður fyrirtækjanna frá öðru
sjónarhorni en við hinir, frá
sjónarhorni verkalýðshreyfing-
arinnar. Stjórnarandstaða þessa
tíma reyndi að gera vinnu okkar
tortryggilega, margir deildu á
hana en fáir tóku upp vörn. Mér
er minnisstætt þegar við fórum
í heimsókn til stórs fyrirtækis í
sjávarútvegi og framkvæmda-
stjórinn og aðal eigandinn kall-
aði okkur inn á skrifstofu hjá
sér og lokaði öllum hurðum
kyrfilega áður en hann sagðist
viðurkenna að ekkert annað en
þátttaka sjóðsins í lausn á
vanda fyrirtækis hans hefði
bjargað því frá gjaldþroti. „En
þetta megið þið engum segja og
ég mun ekki gera það.“ sagði
hann. Starfsemi Atvinnutrygg-
ingasjóð var svo hætt þegar
verkefninu var lokið.
Síðan fengu þeir Pétur og
Guðmundur J Guðmundsson
formaður Verkamannasam-
bandsins mig til starfa hjá sam-
bandinu og var verkefnið að
skoða með þeim og skilgreina
möguleika íslensks sjávarútvegs
út frá hagsmunum verkafólks.
Þessa vinnu ætluðu þeir að nota
við undirbúning samninga sem
síðar voru kallaðir þjóðarsátt-
arsamningar. Það var mér mjög
dýrmæt og merkileg reynsla að
vinna fyrir þá og fara með þeim
á milli fyrirtækja þar sem
stjórnendur og starfsmenn
lýstu fyrir verkalýðsleiðtogun-
um sinni sýn á framtíðina. Ég
hef eftir að vinna með þeim
aldrei verið í vafa um að náin
samvinna þeirra Guðmundar og
Péturs var eitt af því sem auð-
veldaði gerð þjóðarsáttarsamn-
inganna.
Pétur hafði ríka réttlætis-
kennd og næman skilning á
hagsmunum alþýðu manna.
Þess vegna var aðkoma hans að
þeim erfiðu verkefnum sem
uppi voru á þessum tímum svo
mikilvæg. Ég er þakklátur fyrir
að hafa fengið að kynnast hon-
um og eiga að samstarfsmanni.
Ég sendi fjölskyldu hans inni-
legar samúðarkveðjur.
Jóhann Antonsson.
Virðing,
reynsla
& þjónusta
Allan
sólarhringinn
571 8222
Svafar:
82o 3939
Hermann:
82o 3938
Ingibjörg:
82o 3937
www.kvedja.is
svafar & hermann